Zofia Lissa vs Roman Ingarden. Sprawa tożsamości dzieła muzycznego
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6107.35.05Słowa kluczowe:
Lissa, Ingarden, dzieło muzyczne, ontologiaAbstrakt
Artykuł stanowi krytyczną rekonstrukcję polemiki muzykolożki Zofii Lissy z filozofem Romanem Ingardenem z 1966 roku dotyczącą ontologii dzieła muzycznego. Autorzy przedstawiają lwowski kontekst znajomości obojga badaczy, przypominają główne tezy teorii dzieła muzycznego Ingardena, a także podsumowują krytyczne uwagi Lissy i udzielone na nie odpowiedzi Ingardena. Prezentacja ta pozwala na zrozumienie odmiennych celów, które przyświecały rozważaniom filozofa i recepcji jego poglądów przez muzykolożkę. Podczas gdy Ingarden starał się zrozumieć specyficzny sposób istnienia dzieł muzycznych, Lissa zgłaszała potrzebę przemyślenia ontologii muzyki w przypadku tych rodzajów i tradycji muzycznych, do których nie przystaje kategoria dzieła. Na zakończenie autorzy podsumowują recepcję omawianej polemiki w tekstach polskich filozofów, muzykologów i teoretyków muzyki, zauważając, że metodologiczne różnice wciąż skłaniają badaczy do przyznawania racji jednej ze stron sporu. Aby produktywnie rozwinąć myśl filozofa w kierunku wskazanym wątpliwościami Lissy, trzeba najpierw zrozumieć, na czym polegało ich nieporozumienie.
Bibliografia
Cornford Stephen, „Digital Economy Action”: Composition by Participatory Piracy, „Leonardo Music Journal” 2011, t. 21, s. 9–10.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1162/LMJ_a_00051
Gołąb Maciej, Spór o granice poznania dzieła muzycznego, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2012.
Google Scholar
Ingarden Roman, Przedmowa, w: Roman Ingarden, Studia z estetyki, t. I, PWN, Warszawa 1957, s. I–IX.
Google Scholar
Ingarden Roman, Przedmowa do polskiego wydania, w: Roman Ingarden, O dziele literackim, PWN, Warszawa 1960, s. 13–21.
Google Scholar
Ingarden Roman, Utwór muzyczny i sprawa jego tożsamości, w: Roman Ingarden, Studia z estetyki, t. 2, PWN, Warszawa 1958, s. 161–295.
Google Scholar
Ingarden Roman, Uwagi do Uwag Zofii Lissy, „Studia Estetyczne” 1966, t. 3, s. 115–128.
Google Scholar
Ingarden Roman, Zagadnienie tożsamości dzieła muzycznego, „Przegląd Filozoficzny”, Warszawa 1933, nr XXXVI, s. 320–362.
Google Scholar
Jadacki Jacek Juliusz, O poglądach Romana Ingardena na dzieło muzyczne, „Zeszyty Naukowe PWSM w Gdańsku” 1975, t. 14, s. 5–30.
Google Scholar
Lissa Zofia, Nowe szkice z estetyki muzycznej, PWM, Kraków 1975.
Google Scholar
Lissa Zofia, O istocie dzieła muzycznego, w: Zofia Lissa, Wybór pism estetycznych, Universitas, Kraków 2008, s. 85–115.
Google Scholar
Lissa Zofia, O słuchaniu i rozumieniu utworów muzycznych, w: Stefan Szuman, Zofia Lissa, Jak słuchać muzyki, Centralny Instytut Kultury, Warszawa 1948, s. 71–134.
Google Scholar
Lissa Zofia, Uwagi o Ingardenowskiej teorii dzieła muzycznego, w: Zofia Lissa, Wybór pism estetycznych, Universitas, Kraków 2008, s. 66–84.
Google Scholar
Piekarski Michał, W 100-lecie założenia we Lwowie Zakładu Muzykologii, „Kurier Galicyjski” 2012, nr 19 (167) [online], http://kuriergalicyjski.com/historia/upamietnienia/1240-w-100-lecie-zaoenia-we-lwowie-zakadu-muzykologii?showall=1 [dostęp: 28.08.2020], s. 22–23.
Google Scholar
Pociej Bohdan, Roman Ingarden a polska myśl muzykologiczna, w: W kręgu filozofii Romana Ingardena: materiały z konferencji naukowej, Kraków 1985: praca zbiorowa, red. Władysław Stróżewski, Adam Węgrzecki, PWN, Warszawa 1995, s. 289–295.
Google Scholar
Skowron Zbigniew, Muzyka – jej struktura, przeżycie i przesłanie. W kręgu dociekań muzyczno-estetycznych Zofii Lissy, w: Zofia Lissa, Wybór pism estetycznych, Universitas, Kraków 2008, s. VII–XXX.
Google Scholar
Szerszenowicz Jacek, Problemy metodologiczne analizy przedmiotu czysto intencjonalnego, „Analiza dzieła muzycznego” 2016, t. 4, s. 63–77.
Google Scholar
Żerańska-Kominek Sławomira, O dyskusji Zofii Lissy z Romanem Ingardenem, „Przegląd Muzykologiczny” 2013, nr 9, s. 213–217.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
