Rozpad świata i podmiotu – czyli o pewnej (po-)nowoczesnej opowieści

Autor

  • Łukasz Musielak Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Filozofii image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6107.21.08

Abstrakt

The aim of this article is attempt to reconstruct the model of Western Culture, which appears on field of contemporary philosophy of culture. This view basis on the division of the culture into 3 periods: pre-modernity, modernity and post-modernity. Modernity is initiated with intensive increase of rationalization, disenchantment of the world, as well as with faith in reason and improvement. Post-modernity stems from disappointment of reason and fear of consequences of technical progress. Reason and Progress are treated as substitute for traditional myth and religions. Pre-modernity are background for those analyses. Nowadays this is the model of interpretation for social and intellectual events observed in Western culture. That model deals with general and permanent crisis of culture. The essence of this crisis is fragmentation of the human world (break-up of fundamentals of philosophical and scientific inquiry as well as everyday morality) and 'myself'.

Bibliografia

[Bauman 1] Z. Bauman, Kultura jako spółdzielnia spożywców, w: J. Sójka (red.), Perspektywy refleksji kulturoznawczej, Poznań 1995.
Google Scholar

[Bauman 2] Z. Bauman, Życie na przemiał, przeł. T. Kunz, Kraków 2004.
Google Scholar

[Bauman 3] Z. Bauman, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000.
Google Scholar

[Bauman 4] Z. Bauman, Śmierć i nieśmiertelność. O wielości strategii życia, przeł. N. Leśniewski, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Bohme] G. Bohme, Antropologia filozoficzna, przeł. P. Domański, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Capra] F. Capra, Punkt zwrotny, przeł. E. Woydylło, Warszawa 1987.
Google Scholar

[Czarnocka] M. Czarnocka, Nowożytne pojęcie podmiotu a jego współczesne erozje, w: A. Motycka (red.), Wiedza a podmiotowość, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Czerniak] S. Czerniak, Spory wokół „śmierci podmiotu", w: A. Motycka (red.), Wiedza a podmiotowość, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Eliade] M. Eliade, Aspekty mitu, przeł. P. Mrówczyński, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Gehlen] A. Gehlen, W kręgu antropologii i psychologii społecznej, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 2001.
Google Scholar

[Adorno Horkheimer] T. Adorno, M. Horkheimer, Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1994.
Google Scholar

[Holon] M. Holon, Max Weber i jego dzieło, w: M. Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie, Poznań 2004.
Google Scholar

[Huizinga] J. Huizinga, Jesień średniowiecza, Warszawa 1974.
Google Scholar

[Jedlicki] J. Jedlicki, Świat zwyrodniały. Lęki i wyroki krytyków nowoczesności, Warszawa 2000. [Kołakowski] L. Kołakowski, Obecność mitu, Warszawa 2003.
Google Scholar

[Kotowa] B. Kotowa, Postmodernistyczna demityzacja poznania, w: Z. Drozdowicz (red.), Mity. Historia i struktura mistyfikacji, Poznań 1997.
Google Scholar

[Krasnodębski 1] Z. Krasnodębski, Postmodernistyczne rozterki kultury, Warszawa 1996.
Google Scholar

[Krasnodębski 2] Z. Krasnodębski, M. Weber, Warszawa 1999.
Google Scholar

[Kurowicki] J. Kurowicki, Piękno jako wyraz dystansu. Wykład estetyki z perspektywy filozofii kultury, Warszawa 2000.
Google Scholar

[Lepenies] W. Lepenies, Niebezpieczne powinowactwa z wyboru. Eseje na temat historii nauki, przeł. A. Zeidler-Janiszewska, Warszawa 1996.
Google Scholar

[Majcherek] J. Majcherek, Źródła relatywizmu w nauce i kulturze XX wieku, Kraków 2004. [Marquard] O. Marquard, Rozstanie z filozofią pierwszych zasad, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1994.
Google Scholar

[Mikołajewska] B. Mikołajewska, Zjawisko wspólnoty ( wybór tekstów), New Haven 1999.
Google Scholar

[Morawski 2] S. Morawski, Niewdzięczne rysowanie mapy ... O postmodernie(izmie) i kryzysie kultury, Toruń 1999.
Google Scholar

[Morawski 1] S. Morawski, Andrzej Szahaj, Anna Zeidler-Janiszewska, O filozofowaniu, perypetiach dzisiejszej kultury i rebus publicis, Toruń 1995.
Google Scholar

[Ortega y Gasset 1] J. Ortega y Gasset, Wokół Galileusza, prze!. E. Burska, Warszawa 1993. [Ortega y Gasset 2] J. Ortega y Gasset, Trzy obrazy z winem, w: tenże, Dehumanizacja sztuki i inne eseje, prze!. P. Niklewicz, Warszawa 1980.
Google Scholar

[Piłat] R. Piłat, Podmiot doświadczenia w fenomenologii i w cognitive science, w: A. Motycka (red.), Wiedza a podmiotowość, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Renaut] A. Renaut, Era jednostki. Przyczynek do historii podmiotowości, przeł. D. Leszczyński, Wrocław 2001.
Google Scholar

[Schiller] F. Schiller, Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy, przeł. I. Krońska, J. Prokopiuk, Warszawa 1972.
Google Scholar

[Sheppard] R. Sheppard, Problematyka modernizmu europejskiego, przeł. P. Wawrzyszko, w: R. Nycz (red.), Odkrywanie modernizmu, Kraków 1998.
Google Scholar

[Schnädelbach] H. Schnädelbach, Rozum i historia, przeł. K. Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
Google Scholar

[Schulz] B. Schulz, Bruno Schulz do St. I. Witkiewicza, w: tenże, Opowiadania. Wybór esejów i listów, Wrocław 1998.
Google Scholar

[Siemek 1] M. Siemek, Autodestrukcja mitu nauki, w: tenże, W kręgu filozofów, Warszawa 1984.
Google Scholar

[Siemek 2] M. Siemek, Najstarszy historyk .świata, w: tenże, W kręgu filozofów, Warszawa 1984.
Google Scholar

[Siemek 3] M. Siemek, Wolność, rozum, intersubiektywność, Warszawa 2002.
Google Scholar

[Weber 1] M. Weber, Nauka jako zawód i powołanie, przeł. P. Dybel, w: Z. Krasnodębski, M. Weber, Warszawa 1999.
Google Scholar

[Weber 2] M. Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie, prze!. M. Holon, Poznań 2004.
Google Scholar

[Welsch] W. Welsch, Nasza postmodernistyczna moderna, przeł. R. Kubicki, A. Zeidler-Janiszewska, Warszawa 1998.
Google Scholar

[Wielecki] K. Wielecki, Podmiotowość w dobie kryzysu postindustrializmu, Warszawa 2003.
Google Scholar

[Zieliński] W. Zieliński, Status etyki w kulturze ponowoczesnej. Analiza propozycji Zygmunta Baumana, Toruń 2001.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2008-01-01

Jak cytować

Musielak, Łukasz. (2008). Rozpad świata i podmiotu – czyli o pewnej (po-)nowoczesnej opowieści. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica, (21), 85–106. https://doi.org/10.18778/0208-6107.21.08