Jan Emil Skiwski – krytyk niepokorny. (Z redakcji „Pionu” i „Przełomu” do Biblioteca Nacional w Caracas)

Małgorzata Bańkowska

doi:10.18778/0860-7435.35.05

Authors

Małgorzata Bańkowska Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego https://orcid.org/0000-0001-5343-3836

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-7435.35.05

Keywords:

literary press, literary criticism, fascism, Skiwski Jan Emil, “Pion”, “Przelom”

Abstract

The article presents the profile and socio-political thought of one of the most prominent literary critics of the interwar period – Jan Emil Skiwski. Skiwski's fascination with fascist movements, pro-German views and cooperation with publishing houses supervised by the Nazi occupier caused him to be almost completely forgotten after World War II. Since the late 1990s, there has been a process of restoring the figure and works of the critic of Polish literary history. The present study is part of this effort and includes an analysis of Skiwski's views contained in his journalism from 1933–1945, along with an extensive bibliography of his publications from that period.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Bańkowska, Małgorzata (2022). Prasa, książka i polityka. Sanacyjny tygodnik „Pion” na tle czasopism literacko-społecznych II Rzeczypospolitej. Kalisz: Wydawnictwo Naukowe Akademii Kaliskiej.
Google Scholar

Birkenmajer, Józef (1930). Narodziny krytyka. Wiadomości Literackie, 2, s. 3.
Google Scholar

Eckert, Marian (1985). Historia polityczna Polski lat 1918–1939. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Goetel, Ferdynand (1949). Katyń. Po powrocie, Wiadomości [Londyn], 47, s. 2.
Google Scholar

Goetel, Ferdynand (1949a). Rok 1943 i pierwsze wieści. Wiadomości [Londyn], 43, s. 1.
Google Scholar

Goetel, Ferdynand (1949b). Katyń. Wizja lokalna, Wiadomości [Londyn], 45, s. 2.
Google Scholar

Goetel, Ferdynand (1949c). Katyń. Po powrocie, Wiadomości [Londyn], 47, s. 2
Google Scholar

Goetel, Ferdynand (1951). Zachód i Katyń, Wiadomości [Londyn], 27, s. 1.
Google Scholar

Goetel, Ferdynand (2005). Czas wojny. Warszawa: Wydawnictwo Arcana.
Google Scholar

Górski, Konrad (1935). Na przełaj ze Skiwskim. Pion, 26, s. 5.
Google Scholar

Irzykowski, Karol (1934). Paszportyzm (Odpowiedź J.E. Skiwskiemu na artykuł „Polska choroba” w n-rze 41 „Pionu”). Pion, 43, s. 6.
Google Scholar

Kristanova, Evelina (2003). Ilustrowany tygodnik społeczno-kulturalny i literacki „Tęcza” (1927–1931). Wprowadzenie do monografii. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum, 11, s. 115–126.
Google Scholar

Kristanova, Evelina (2006). Program społeczny i kulturalny „Tęczy” (1927–1939) na tle prasy katolickiej w II Rzeczypospolitej. Łódź: Ibidem.
Google Scholar

Polechoński, Krzysztof (2004). Klerkowie w niewoli. Jan Emil Skiwski i Jürgen Rausch. Orbis Linguarum, 25, s. 305–309
Google Scholar

Siwik, Bronisław (1926). Społeczne podstawy odrodzenia w duchu. Droga, 5, s. 31–37.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1926). Krytyka katolicka życia dzisiejszego. Myśl Narodowa, 40, s. 213–214
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1927). W obronie sanacji. Myśl Narodowa, 25, s. 12.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1928). Z walk o religijny pogląd na świat. Tęcza, 32, s. 1.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1929). Problemat Boya. Wiadomości Literackie, 11, s. 1.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1931). Życie ułatwione. Wiadomości Literackie, 47, s. 2.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933a). Dlaczego bronię Boya? Tygodnik Ilustrowany, 15, s. 285–287.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933b). Introdukcja. Pion, 1, s. 10.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933c). Jeszcze projekt na Polskę. Pion, 1, s. 9–10
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933d). Miód i piwo. Pion, 12, s. 12.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933e). Nie te czasy! Pion. 2, s. 10.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933f). Schizofrenia. Pion, 6, s. 10.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933g). Wakacje z prydumką. Pion, 8, s. 8.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1933h). Wypożyczony panteon. Pion, 6, s. 5.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1934a). Heretyk na ambonie. Pion, 7, s. 10.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1934b). Jeszcze raz życie ułatwione. Pion, 7, s. 1–2.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1934c). Na Berdyczów. Pion, 9, s. 11.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1934d). Polska choroba. Pion, 41, s. 6.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1934e). Poznań. Pion, 1, s. 11–12
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1934f). Wizja i paszport (Karolowi Irzykowskiemu). Pion, 45, s. 6.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1935a). Katolicyzm a temperament. Pion 36, s. 8
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1935b). Wychowanie religijne a wychowanie państwowe. Pion, 2, s. 3–4.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1936a). Kronika. Istniejący porządek. Pion, 26, s. 8.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1936b). Nietsche we wspomnieniu. Pion, 37, s. 3–4
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1936c). Religia czystego doświadczenia. Pion, 4, s. 2–3.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1938). Pięknoduchostwo. Pion, 5, s. 1.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1939). Książka wyjątkowa. Pion 4, s. 1–2.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1944a). Cena krwi. Przełom 1, s. 2–3.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1944b). Nasz głos. Przełom, 2. s. 1–2.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (1999). Żeromski – pisarz i apostoł. W: Skiwski J.E., Urbanowski M. (oprac.). Na przełaj oraz inne szkice o literaturze i kulturze (s. 39–80). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Skiwski, Jan E. (2014). Urbanowski M. (oprac.) To o czym się nie mówi. Szkice polityczne z lat 1946–1956. Łomianki: Wydawnictwo LTW.
Google Scholar

Urbanowski, Maciej(1999a). Jan Emil Skiwski jako krytyk literacki. W: Skiwski J.E., Urbanowski M. (oprac.). Na przełaj oraz inne szkice o literaturze i kulturze (s. 5–27). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Urbanowski, Maciej (1999b). Zestawienie bibliograficzne prac Jana Emila Skiwskiego opublikowanych w latach 19919–1950. W: Skiwski J.E., Urbanowski M. (oprac.). Na przełaj oraz inne szkice o literaturze i kulturze (s. 527–542). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Urbanowski, Maciej (2003). Człowiek z głębszego podziemia. Życie i twórczość Jana Emila Skiwskiego. Kraków: Wydawnictw Arcana.
Google Scholar

Urbanowski, Maciej (2020). Posłowie. W: Skiwski J.E., Umierające miasto. Opowiadania i wspomnienia (s. 225–230). Łomianki: Wydawnictwo LTW.
Google Scholar

Woźniakowski, Krzysztof (2001). Polskojęzyczna prasa gadzinowa w tzw. Starej Rzeszy 1939–1945 (s. 57). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Google Scholar

Woźniakowski, Krzysztof (2014). Polskojęzyczna prasa gadzinowa czasów okupacji hitlerowskiej 1939–1945. Studia i szkice zebrane (s. 449–450). Lublin: Wydawnictwo Scriptorium.
Google Scholar

Zięba, Jan (2000). Człowiek, który ryzykował (Jana Emila Skiwskiego droga od modernizmu do faszyzmu). Teksty Drugie, 6, s. 153–162.
Google Scholar