Jak chronić i popularyzować dziedzictwo kulturowe? Na przykładzie projektów starodrucznych i rękopiśmiennych Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego w latach 2020–2022

Maria Strzelecka; Monika Sulejewicz-Nowicka

doi:10.18778/0860-7435.35.02

Autor

Maria Strzelecka Oddział Zbiorów Specjalnych. Sekcja Rękopisów, Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego
Monika Sulejewicz-Nowicka Oddział Zbiorów Specjalnych. Sekcja Starych, Druków Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego https://orcid.org/0000-0002-8428-1203

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-7435.35.02

Słowa kluczowe:

dziedzictwo kulturowe, zbiory specjalne, rękopisy, starodruki, ochrona zbiorów bibliotecznych, digitalizacja, wystawy biblioteczne

Abstrakt

Artykuł omawia działania podjęte w latach 2020–2022 przez Bibliotekę UŁ w ramach projektów obejmujących zbiory starodruczne z pierwszej połowy XVII wieku i rękopiśmienne z XV–XVIII wieku. Prezentuje kolejne etapy projektów, służące ochronie i popularyzacji zbiorów, a wśród nich: wybór kolekcji, opracowanie, konserwację, digitalizację, działania popularyzatorskie i promocyjne. Jest próbą odpowiedzi na pytanie o miejsce i rolę dziedzictwa kulturowego w przestrzeni rzeczywistej i wirtualnej biblioteki, w społeczności akademickiej, lokalnej i międzynarodowej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Antczak, Mariola (2019). Marketing biblioteczny. W: Wojciechowska, M. (red.), Zarządzanie biblioteką (s. 521–540). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Google Scholar

Antczak, Mariola & Kalińska-Kula, Magdalena (2019). Biblioteczny marketing wewnętrzny w teorii i praktyce. Na przykładzie bibliotek województwa łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-334-2

Bartnik, Dorota & Michalski, Radosław (2020). Plakat polski z okresu PRL Konserwacja, opracowanie i digitalizacja kolekcji w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego. W: Borysowska, A., Gierke M. (red.), Zbiory specjalne w bibliotekach polskich między tradycją a nowoczesnością. Cz. 2, Zbiory specjalne a problematyka cyfryzacji (s. 108–117). Szczecin: Książnica Pomorska.
Google Scholar

Bartnik, Dorota & Piestrzyński, Tomasz (2018). Zwischen Tradition und Modernität. Zur Geschicte der Universitätsbibliothek in Lodz. Historia Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Między tradycją a nowoczesnością. W: Dietl C., Kubisiak M. (red.), Unbekannte Schätze. Germanica des 16. Jahrhunderts in der Universitätsbibliothek Łódź. Nieznane skarby. Germanika XVI-wieczne w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego (s. 21–61). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Buck, Andrzej & Simonjetz, Monika & Kotlarek, Dawid (2019). Miejsce spotkań. Biblioteka jako przestrzeń społeczna (na przykładzie województwa lubuskiego). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Google Scholar

Celer, Bogusława (2013). Wystawy wirtualne jako nowe narzędzie działalności kulturalnej i edukacyjnej bibliotek pedagogicznych. Zarządzanie Biblioteką, 1, [online]. Pobrano 10 września 2022 r. z: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/17449/Bogumiła%20Celer.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Google Scholar

Dietl, C & Kubisiak M. (red.) & Półrola M. (tłum.) (2018). Unbekannte Schätze: Germanica des 16. Jahrhunderts in der Universitätsbibliothek Łódź. Nieznane skarby: germanika XVI-wieczne w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-251-2

Dietl, Cor & Kubisiak, Małgorzata & Ososiński, Tomasz (2022). Religion, Reim und Regiment: Germanica der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts in der Lodzer Universitätsbibliothek. Religia, rym i regiment: germanica z pierwszej połowy XVII wieku w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego: katalog wystawy; współpraca: D. Bartnik, T. Piestrzyński, M. Sulejewicz-Nowicka; tłumaczenie: M. Półrola. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8220-853-5

Drewniewska-Idziak Barbara (red.) (2002). Aktualne tendencje ochrony zbiorów bibliotecznych i archiwalnych. Materiały z ogólnopolskich warsztatów konserwatorskich, Warszawa, 13–14 czerwca 2002. Propozycje i Materiały, 53. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Google Scholar

Fiszer, Paweł & Michalski, Radosław (2018). Zdigitalizowane zbiory druków ulotnych Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego jako forma ich zabezpieczenia i promocji. W: Nowicki R. (red.), Od Armarium do kolekcji cyfrowych. Ochrona zbiorów bibliotecznych (s. 125–135). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Google Scholar

Gamrowska, Beata & Strzelecka, Maria (2021). Zbiory specjalne pod lupą – promocja w mediach społecznościowych Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego, [wystąpienie na IV konferencji poświęconej zbiorom specjalnym pt. Zbiory specjalne w bibliotekach polskich – między ochroną a popularyzacją, Książnica Szczecińska, 7-8 X 2021 r., tekst w druku].
Google Scholar

Gorman, Michael (2005). Our own selves. More meditations for libraries. Chicago: American Library Association.
Google Scholar

Hollender, Henryk (2015). Katalog biblioteczny: czarna dziura czy jedyna nadzieja dla profesji? Biuletyn EBIB, 3(157a), [online]. Pobrano 13 października 2022 r. z: https://ebibojs.pl/index.php/ebib/article/view/295/293
Google Scholar

Jazdon, Artur (2002). Zbiory specjalne – luksus czy narodowy obowiązek? W: Jazdon, A., Chachlikowska A. (red.), Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej, Poznań 13-15.11.2002 (s. 149–170). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar

Koblischke, Patryk (2019). Faksymilia jako typ publikacji książkowej – definicja, typologia, edytorstwo i funkcje. Roczniki Biblioteczne, 63, [online]. Pobrano 2 października 2022 r. z: https://wuwr.pl/rbibl/article/view/11416/10360
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.19195/0080-3626.63.5

Król, Witold (2005). Stare druki w Sieci. W: Komza M. i in. (red.). Oblicza kultury książki. Prace i studia z zakresu bibliologii i informacji naukowej. Acta Universitatis Wratislaviensis, 2680 (s. 169–189). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Lubczyńska, Aleksandra (2010). Wystawy wirtualne – nowoczesne forma prezentacji biblioteki i jej zbiorów, [online]. Pobrano 2 października 2022 r. z: http://bcul.lib.uni.lodz.pl/Content/1894/301-310.pdf
Google Scholar

Makowski, Tomasz & Ślaska, Katarzyna (2011). Krajowa strategia cyfryzacji dziedzictwa narodowego. W: Hollender H. (red.), Cyfrowy świat dokumentu (s. 88–96). Warszawa: Centrum Promocji Informatyki.
Google Scholar

Matwijów, Maciej (2013). Zbiory specjalne. W: Tokarska A. (red.), Bibliotekarstwo (s. 143–154). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Google Scholar

Mieczkowska, Halina (oprac.) (2011). Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla starych druków [online]. Pobrano 20 listopada 2022 r. z: https://centrum.nukat.edu.pl/images/files/instrukcje_procedury/MARC_21/marc21_staredruki_130711.pdf
Google Scholar

Mikołajuk, Lidia (2018). Dwa budynki Biblioteki UŁ – kontrast czy harmonia. W: Baran S., Bikowska K. (red.), Ewolucja nowych przestrzeni bibliotecznych. Od założeń do praktyki, Olsztyn (s. 255–268), [online]. Pobrano 19 października 2022 r. z: http://hdl.handle.net/11089/26147
Google Scholar

Pietruszka, Maria, Andrzejczak, Jarosław & Szrajber, Rafał (2012). Wirtualne muzeum na wyciągnięcie ręki – interaktywna infografika czy cyfrowa informacja o dziedzictwie kulturowym dostępna online. W: Herden E., Seidel-Grzesińska A., Stanicka-Brzezicka K. (red.), Dobra kultury w Sieci (s. 139–147). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Pokorzyńska, Elżbieta (2016). Oprawy jako element ochrony zbiorów. W: Nowicki R., Gomoliszek J., Wodniak K. (red.), Ochrona zbiorów bibliotecznych (s. 157–175). Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW.
Google Scholar

Przybysz Janina & Pioterek, Paweł (2015), Media społecznościowe w służbie bibliotek. W: Brzezińska-Stec H., Żochowska J. (red.), Biblioteki bez użytkowników? Diagnoza problemu. V Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Supraśl, 14–16 września 2015 (s. 339–356). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Google Scholar

Przybysz-Stawska, Magdalena (2010). Zbiory specjalne na przykładzie wybranych łódzkich bibliotek. W: Gaziński R. (red.), Zbiory specjalne i regionalia w polskich bibliotekach naukowych. Materiały z III ogólnopolskiej konferencji naukowej zorganizowanej przez Bibliotekę Główną uniwersytetu Szczecińskiego 9–11 września 2009 (s. 133–146). Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica.
Google Scholar

Purchla, Jacek (2014). Dziedzictwo kulturowe a kapitał społeczny. W: Rottermund A. (red.), Dlaczego i jak w nowoczesny sposób chronić dziedzictwo kulturowe: materiały pokonferencyjne, konferencja zorganizowana przez Polski Komitet do spraw Unesco w Warszawie 25 lutego 2013 roku (s. 21–30). Warszawa: Polski Komitet do Spraw UNESCO.
Google Scholar

Strategia Uniwersytetu Łódzkiego 2021-2030 (2021) [online]. Pobrano 20 października 2022 r. z: https://www.bip.uni.lodz.pl/fileadmin/user_upload/Strategia_Uniwersytetu_Łódzkiego_2021-2030.pdf
Google Scholar

Szymański, Andrzej (2015). Z problematyki mikrofilmowania i digitalizacji jako form zabezpieczania zbiorów. W: Kowalska S., Wańska, D. (red.), Retrospekcja i ochrona dziedzictwa kulturowego (s. 185–214). Poznań–Kalisz: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Pedagogiczno-Artystyczny.
Google Scholar

Wyrzykowska, Małgorzata (2012). Problem definiowania pojęć związanych z dziedzictwem kulturowym w wybranych językach. W: Herden E., Seidel-Grzesińska A., Stanicka-Brzezicka K. (red.), Dobra kultury w sieci (s. 15–22). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Łódzkiego: https://bcul.lib.uni.lodz.pl/dlibra?language=pl
Google Scholar

Repozytorium UŁ: https://repozytorium.uni.lodz.pl
Google Scholar

Komunikat prasowy „Cenne pommeranica...”: https://www.uni.lodz.pl/aktualnosc/szczegoly/cenne-pommeranica-i-prussica-pierwszego-polwiecza-xvii-stulecia-w-zbiorach-biblioteki-ul-podsumowanie-projektu
Google Scholar

Komunikat prasowy „Niecodzienne odkrycie w BUŁ”: https://www.uni.lodz.pl/strefa-studenta/aktualnosci/szczegoly/niecodzienne-odkrycie-w-bul
Google Scholar