Na przerwie i na lekcji – język specjalistyczny w edukacji dzieci i młodzieży z doświadczeniem migracyjnym
DOI:
https://doi.org/10.18778/0860-6587.24.18Słowa kluczowe:
edukacja włączająca, inkluzja, uczeń z doświadczeniem migracyjnym, techniki pracy, specjalne potrzeby edukacyjne, bariera językowa, uczeń cudzoziemskiAbstrakt
W Polsce obowiązuje system integracyjny: uczeń cudzoziemski uczestniczy w zajęciach szkolnych niezależnie od znajomości polskiego. Ten model nazywany bywa edukacją włączającą (inkluzywną). Warunkiem inkluzji społecznej jest w znacznym stopniu znajomość języka, bez której kontakt z kulturą i jej reprezentantami jest niepełny albo wręcz niemożliwy. Brak wspólnego kodu językowego stanowi barierę, która uniemożliwia wytworzenie więzi i wymianę informacji między rodzimymi użytkownikami języka polskiego a cudzoziemcami, którzy jeszcze tego języka nie opanowali, lub opanowali w stopniu niewystarczającym. Z punktu widzenia procesu inkluzji ważne będzie znalezienie technik i sposobów pokonujących te bariery, wspierających uczenie się języka i prowadzących do porozumienia. przygotowanie nauczyciela do pracy z uczniem nieznającym języka polskiego lub znającym język słabo jest koniecznością. Uczeń cudzoziemski w szkole polskiej może liczyć na dostosowanie wymagań i indywidualizację procesu nauczania, jednak jego celem jest uzyskanie autonomii w zakresie zdobywania wiedzy i prezentowania jej, komunikacji z rówieśnikami i innymi osobami tak w sytuacjach formalnych, jak i nieformalnych. Kluczem do sukcesu jest nauczyciel – przygotowany czuje się lepiej, działa sprawniej i może cieszyć się postępami swojego ucznia. Artykuł przedstawia i omawia propozycje technik pracy z uczniem z barierą językową na zajęciach przedmiotowych w szkole polskiej.
Bibliografia
Barzykowski K., Grzymała-Moszczyńska H., Dzida D., Grzymała-Moszczyńska J., Kosno M., 2013, Wybrane zagadnienia diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży w kontekście wielokulturowości oraz wielojęzyczności, Warszawa.
Google Scholar
Education and training in Europe: diverse systems, shared goals for 2010, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:52002XG0614(01)
Google Scholar
Gębal P.E., 2010, Dydaktyka kultury polskiej w kształceniu językowym cudzoziemców, Kraków.
Google Scholar
Grzymała-Moszczyńska H., Grzymała-Moszczyńska J., Durlik J., Szydłowska P., 2015, 2015. (Nie)łatwe powroty do domu. Funkcjonowanie dzieci i młodzieży powracających z emigracji, Warszawa.
Google Scholar
Janowska I., 2011, Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych, Universitas, Kraków.
Google Scholar
Bernacka-Langier A. i in., Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego jako drugiego dla I, II i III etapu kształcenia (w szkołach m.st. Warszawy), Warszawa 2010.
Google Scholar
Projekt Europa 2030. Wyzwania i szanse, 2010, Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
Google Scholar
Rafał-Łuniewska J., Indywidualizacja nauczania a edukacja wczesnoszkolna, ORE, dokument elektroniczny: http://kuratorium.krakow.pl/user/sok/MR_201511040828_0.pdf, [8.11.2015]
Google Scholar
Szybura A., Nauczanie języka polskiego dzieci imigrantów, migrantów i reemigrantów, w: „Języki Obce w Szkole” 2016/01, s. 112–117.
Google Scholar
http://wpolityce.pl/polityka/266437-tusk-osmiesza-lewicowa-opowiesc-ws-imigrantow-przyznajac-to-raczej-nowa-wedrowka-ludow-a-nie-problem-uchodzcow. [7.11.2015].
Google Scholar