Leksyka potoczna w podręczniku do nauki języka polskiego jako obcego Polski, krok po kroku (poziom A1) – wybrane zagadnienia w ujęciu statystycznym

Konrad Kazimierz Szamryk

doi:10.18778/0860-6587.24.05

Autor

Konrad Kazimierz Szamryk Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Filologii Polskiej

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.24.05

Słowa kluczowe:

słownictwo potoczne, język polski jako obcy, glottodydaktyka, podręczniki do nauki języka polskiego jako obcego, statystyka

Abstrakt

Niniejszy artykuł został poświęcony leksyce potocznej w podręczniku Polski, krok po kroku (poziom A1) w ujęciu statystycznym. Z omawianego podręcznika autor wynotował 103 hasła potoczne, które zostały użyte 541 razy. Na tej podstawie wyliczono średnią częstość wyrazów potocznych oraz wyodrębniono słownictwo kolokwialne bardzo częste, częste, rzadkie i bardzo rzadkie. W artykule przedstawiono także ślepą listę rangową słownictwa potocznego oraz jego podział na części mowy. Przedstawione badania prowadzą do wniosku, że tylko jedna piąta wyrazów potocznych ma szansę utrwalić się na zajęciach lektoratowych z języka polskiego. Pozostałe wyrazy potoczne wprowadzają przede wszystkim wrażenie potoczności i służą urozmaiceniu tekstów w podręczniku, a nie są przedmiotem celowego nauczania.

Bibliografia

Dembowska-Wosik I., 2014, Recenzja serii materiałów do nauczania jpjo „Polski, krok po kroku”, w: Glottodydaktyka – media – komunikacja. Negocjowanie znaczeń, seria „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 21, s. 413–416.
Google Scholar

Grzenia J., 2006, Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa.
Google Scholar

Kpk1 – Stempek I., Stelmach A., Dawidek S., Szymkiewicz A. i in., 2011, Polski, krok po kroku. Poziom A1, Kraków.
Google Scholar

Lubaś W., 2003, Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny, Opole.
Google Scholar

Mariak L., 2011, Leksyka z zakresu wojskowości w „Trylogii” Henryka Sienkiewicza, cz. 1. Analiza i interpretacja, Szczecin.
Google Scholar

Martyniuk W., 2004, A1 – elementarny poziom zaawansowania w języku polskim jako obcym, Kraków.
Google Scholar

Piętkowa R., 1993, Normatywność w podręcznikach języka polskiego dla cudzoziemców, w: A. Wilkoń, J. Warchala (red.), Z problemów współczesnego języka polskiego, Katowice, s. 56–66.
Google Scholar

Pisarek W., 1972, Frekwencja wyrazów w prasie. Wiadomości – komentarze – reportaże, Kraków.
Google Scholar

Podracki J., 2014, Potoczne elementy językowe w polszczyźnie radia i telewizji, w: M. Kita, I. Loewe (red.), Język w mediach, Katowice, s. 180–188.
Google Scholar

Sambor J., 1978, Językoznawstwo statystyczne dla pracowników informacji naukowej, Warszawa.
Google Scholar

Seretny A., Czytanie ekstensywne, czyli sposób na efektywne rozwijanie kompetencji leksykalnej uczących się, w: Sztuka to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, red. A. Achtelik, J. Tambor, t. 3, Katowice 2013, s. 208–220.
Google Scholar

Skorupka S., 1973, O metodach badań języka autorów, „Przegląd Humanistyczny”, t. 17, z. 5, s. 33–45.
Google Scholar

Skudrzykowa A., 1994, Język (za)pisany, Katowice.
Google Scholar

Smółkowa T., 1974, Słownictwo i fleksja „Lalki” Bolesława Prusa. Badania statystyczne, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar

SPJP – Słownik poziomowy języka polskiego, 2010, red. P. Wróblewski, Białystok.
Google Scholar

SPLP – Słownik polskich leksemów potocznych, 2001–2014, red. W. Lubaś, Warszawa, t. 1–7.
Google Scholar

Standardy, 2003, Standardy wymagań dla poszczególnych poziomów zaawansowania znajomości języka polskiego, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15.10.2003 r. w sprawie egzaminów z języka polskiego jako obcego, Dz.U. z dnia 15.10.2003, Nr 191, poz. 1871, s. 12909–12929.
Google Scholar

Szamryk K., 2016, Problemy związane z leksyką potoczną (na przykładzie materiału z podręczników do nauki języka polskiego jako obcego na poziomie A1), w: E. Awramiuk, M. Karolczuk (red.), Z problematyki kształcenia językowego, Białystok, t. VI, s. 107–119.
Google Scholar

Święcicka M., 1999, Kreacja dialogu potocznego we współczesnej polskiej prozie dla młodzieży, Bydgoszcz.
Google Scholar

Tambor J., 2010, Granice potoczności w nauczaniu języka polskiego jako obcego przemiany leksykalne, fonetyczne, fleksyjne i słowotwórcze we współczesnej polszczyźnie, w: R. Nycz i in. (red.), Polonistyka bez granic t. 2, Glottodydaktyka polonistyczna, Kraków, s. 311–320.
Google Scholar

Wilkoń A., 2000, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Google Scholar

Zarębina M., 1977, Wyrazy obce w „Panu Tadeuszu”, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar

Zarębina M., 1985, Próba statystycznej analizy słownictwa polszczyzny mówionej (synteza danych liczbowych), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar

Zdunkiewicz-Jedynak D., 2008, Wykłady ze stylistyki, Warszawa.
Google Scholar