Rola nauczyciela języka w kształtowaniu kompetencji socjokulturowej obcokrajowców w kraju docelowym (na przykładzie chińskich polonistów studiujących w Polsce)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.30.04

Słowa kluczowe:

kompetencja socjokulturowa, kultura docelowa, rola nauczyciela języka, chińscy studenci polonistyki

Abstrakt

Artykuł porusza temat roli nauczyciela języka w kształtowaniu kompetencji socjokulturowej uczących się w kraju docelowym. Autorzy stawiają pytanie, do jakiego stopnia należy od studentów wymagać umiejętności sprawnego poruszania się w kulturze docelowej i jakie znaczenia ma w tym kontekście komfort pracy uczących się (dostosowanie się nauczyciela do metod nauczania przez nich preferowanych). Rzeczywistość lekcyjna tworzy bowiem swego rodzaju osobną przestrzeń, stanowiącą hybrydę norm kultur wyjściowej i docelowej. Jako materiał egzemplifikacyjny wykorzystano zaobserwowane w ostatnich latach nieporozumienia kulturowe na linii polski nauczyciel – chiński student polonistyki opisane w literaturze przedmiotu, wynikające między innymi z rudymentarnych różnic dotyczących rozumienia roli nauczyciela w obu. Jeżeli celem zajęć językowych jest nie tylko przekazanie wiedzy o systemie i kulturze, ale również przygotowanie studentów do wykorzystania ich – przekładających się na potencjalny sukces komunikacyjny – kompetencji socjokulturowych, należy zastanowić się, w jakim stopniu wymagać od nich wzorcowej realizacji norm docelowych w tym zakresie w kontekstach (około)edukacyjnych.

Bibliografia

Banach M., Bucko D., 2022, Rozwijanie kompetencji chińskich studentów w zakresie działań receptywnych na zajęciach z języka polskiego jako obcego, w: T. Czerkies, A. Prizel-Kania (red.), Między Wschodem a Zachodem. O wyzwaniach dydaktycznych podczas pracy z grupami chińskimi, Kraków, s. 75–94. https://doi.org/10.12797/9788381388238.04
Google Scholar

Boski P., 2010, Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, Warszawa.
Google Scholar

Bucko D., Banach M., 2022, Wyzwania oraz sposoby wsparcia chińskich studentów przygotowujących prace licencjackie, w: T. Czerkies, A. Prizel-Kania (red.), Między Wschodem a Zachodem. O wyzwaniach dydaktycznych podczas pracy z grupami chińskimi, Kraków, s. 165–178. https://doi.org/10.12797/9788381388238.09
Google Scholar

Chan S., 1999, The Chinese learner – a question of style, „Education + Training”, t. 41, nr 6/7, s. 294–304. https://doi.org/10.1108/00400919910285345
Google Scholar

Czerkies T., Prizel-Kania A. (red.), 2022, Między Wschodem a Zachodem. O wyzwaniach dydaktycznych podczas pracy z grupami chińskimi, Kraków. https://doi.org/10.12797/9788381388238
Google Scholar

Dzięcioł-Pędich A., 2014, Proces wdrażania podejścia komunikacyjnego w różnych kulturach na przykładzie Chin, Japonii i Indii, „Języki Obce w Szkole”, nr 1, s. 39–42.
Google Scholar

Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie [ESOKJ], 2003, Warszawa.
Google Scholar

Fu A., Wanying L., 2021, Czy język polski może być dla Chińczyków przysłowiową „chińszczyzną”?, w: A. Jasińska, P. Kajak, T. Wegner (red.), Język polski w Chinach. Z doświadczeń nauczania polszczyzny w Azji Wschodniej, Warszawa, s. 153–167. https://doi.org/10.31338/uw.9788323550143
Google Scholar

Gesteland R.R., 2000, Różnice kulturowe a zachowania w biznesie. Marketing, negocjacje i zarządzanie w różnych kulturach, przeł. H. Malarecka-Simbierowicz, Warszawa.
Google Scholar

Gworys M., 2017, W poszukiwaniu złotego środka – wybór metody nauczania jpjo studentów z Chin. (Na podstawie obserwacji przeprowadzonych w Szkole Języka Polskiego i Kultury dla Cudzoziemców Uniwersytetu Wrocławskiego), „Kwartalnik Polonicum”, nr 25, s. 39–42.
Google Scholar

Hebal-Jezierska M., 2021, Wybrane zagadnienia z chińsko-polskiej komunikacji interkulturowej (na podstawie doświadczeń dydaktycznych), w: A. Jasińska, P. Kajak, T. Wegner (red.), Język polski w Chinach. Z doświadczeń nauczania polszczyzny w Azji Wschodniej, Warszawa, s. 178–190. https://doi.org/10.31338/uw.9788323550143
Google Scholar

Henze J., Zhu J., 2012, Current research on Chinese students studying abroad, „Research in Comparative and International Education” nr 7/1, s. 90–104. https://doi.org/10.2304/rcie.2012.7.1.90
Google Scholar

Janeta M., 2011, Migranci a społeczność przyjmująca. Uwarunkowania strategii akulturacyjnych a kontakty ze społecznością przyjmującą, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, R. 37, z. 2, s. 251–265.
Google Scholar

Janowska I., 2022, Program kształcenia językowego na kierunku studia polskie – język, kultura, społeczeństwo, w: T. Czerkies, A. Prizel-Kania (red.), Między Wschodem a Zachodem. O wyzwaniach dydaktycznych podczas pracy z grupami chińskimi, Kraków, s. 39–56. https://doi.org/10.12797/9788381388238.02
Google Scholar

Jasińska A., 2015, Po polsku za Wielkim Murem, „Języki Obce w Szkole”, nr 1, s. 95–98.
Google Scholar

Jasińska A., Kajak P., Wegner T. (red.), 2021, Język polski w Chinach. Z doświadczeń nauczania polszczyzny w Azji Wschodniej, Warszawa, s. 168–177. https://doi.org/10.31338/uw.9788323550143
Google Scholar

Kubicka E., Olkiewicz F., w druku, Trudności chińskich studentów polonistyki w zakresie mediacji relacyjnej.
Google Scholar

Machowska J., 2022, „Aby język giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa”. O nauczaniu gramatyki na kierunku studia polskie – język, kultura, społeczeństwo słów kilka, w: T. Czerkies, A. Prizel-Kania (red.), Między Wschodem a Zachodem. O wyzwaniach dydaktycznych podczas pracy z grupami chińskimi, Kraków, s. 95–111. https://doi.org/10.12797/9788381388238.05
Google Scholar

Mafutala-Makuch D., Wiśniewska J., 2020, Dlaczego z katarem nie jedziemy do szpitala? Różnice kulturowe a nauczanie języka polskiego studentów z Chin, w: M. Gębka-Wolak, A. Walkiewicz (red.), Glottodydaktyka polonistyczna nie tylko na lekcji. Konteksty, propozycje, projekty, Toruń, s. 121–145.
Google Scholar

Malejka J., 2020, Wykorzystanie podejścia międzykulturowego w nauczaniu języka polskiego w Chinach na przykładzie kuchni, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 26 (2), s. 59–66. https://doi.org/10.31261/PS_P.2020.26.06
Google Scholar

Malejka J., 2021, Podejście międzykulturowe w nauczaniu języka polskiego jako obcego w Chinach, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, t. VI, sec. N, s. 467–485. https://doi.org/10.17951/en.2021.6.467-485
Google Scholar

Malejka J., Zhao G., 2010, Good morning, China! – czyli o dzień dobry po chińsku oraz o niektórych formach adresatywnych, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 6 (2), s. 77–90.
Google Scholar

Nisbett R.E., 2003, The geography of thought. How Asians and Westerners think differently… and why, New York (wersja polska: Geografia myślenia. Dlaczego ludzie Wschodu i Zachodu myślą inaczej?, przeł. E. Wojtych, Sopot 2015).
Google Scholar

Pawlak M., 2022, Nauczyciel języka obcego jako „człowiek renesansu” – oczekiwania a rzeczywistość, „Języki Obce w Szkole”, nr 2, s. 15–24. https://doi.org/10.47050/jows.2022.2.15-24
Google Scholar

Pietrzak S., 2021, Motywacja i styl nauki chińskich studentów języka polskiego (na podstawie doświadczeń lektorki na Uniwersytecie Syczuańskim w Chengdu), w: A. Jasińska, P. Kajak, T. Wegner (red.), Język polski w Chinach. Z doświadczeń nauczania polszczyzny w Azji Wschodniej, Warszawa, s. 168–177. https://doi.org/10.31338/uw.9788323550143
Google Scholar

Polok K., 2006, Glottospołeczne elementy akulturacji. Od teorii do praktyki, Katowice.
Google Scholar

Prizel-Kania A., 2020, Specyfika postaw i zachowań studentów chińskich jako przedstawicieli kultur kolektywnych w perspektywie glottodydaktycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 27, s. 277–290. https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.15
Google Scholar

Prizel-Kania A., 2022, Wymiary kultur oraz ich wpływ na proces uczenia się oraz komunikację w języku polskim jako obcym, w: T. Czerkies, A. Prizel-Kania (red.), Między Wschodem a Zachodem. O wyzwaniach dydaktycznych podczas pracy z grupami chińskimi, Kraków, s. 59–73. https://doi.org/10.12797/9788381388238.03
Google Scholar

Sobkowiak P., 2015, Interkulturowość w edukacji językowej, Poznań.
Google Scholar

Tyczka-Nowak A., 2022, Nauczyciel jako trener autonomii, „Języki Obce w Szkole”, nr 2, s. 59–64. https://doi.org/10.47050/jows.2022.2.59-64
Google Scholar

Wawrzyniak K., 2021, Dwa programy studiów polonistycznych I stopnia na Pekińskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych (BISU), w: A. Jasińska, P. Kajak, T. Wegner (red.), Język polski w Chinach. Z doświadczeń nauczania polszczyzny w Azji Wschodniej, Warszawa, s. 107–115. https://doi.org/10.31338/uw.9788323550143
Google Scholar

Yufeng Z., 2021, Nauczanie języka polskiego jako obcego w Chinach w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej, w: A. Jasińska, P. Kajak, T. Wegner (red.), Język polski w Chinach. Z doświadczeń nauczania polszczyzny w Azji Wschodniej, Warszawa, s. 56–78. https://doi.org/10.31338/uw.9788323550143
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-12-07 — zaktualizowane 2024-02-16

Wersje

Jak cytować

Kubicka, E., Olkiewicz, F., & Berend, M. (2024). Rola nauczyciela języka w kształtowaniu kompetencji socjokulturowej obcokrajowców w kraju docelowym (na przykładzie chińskich polonistów studiujących w Polsce). Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 30, 57–69. https://doi.org/10.18778/0860-6587.30.04 (Original work published 7 grudzień 2023)