Podpułkownik Mieczysław hr. Poniński – attaché wojskowy Rzeczypospolitej w Rzymie (1920-1921)
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.103.08Słowa kluczowe:
II Rzeczpospolita, attachés wojskowi, Poselstwo RP w Rzymie, wywiad wojskowy, Wojsko PolskieAbstrakt
W maju 1919 r. powołano Attachat Wojskowy przy Poselstwie RP w Rzymie, zobowiązując go do obserwowania włoskich sił zbrojnych, gospodarki, polityki zagranicznej, koordynowania zakupów sprzętu wojskowego oraz organizowania procesu repatriacji do kraju Polaków – byłych żołnierzy armii austro-węgierskiej, przebywających w obozach jenieckich na terenie Włoch. Pierwszym attaché wojskowym został gen. Eugeniusz Kątkowski, który nie mówił po włosku. W październiku 1920 r. zastąpił go mjr Mieczysław hr. Poniński, który znał język włoski i włoską kulturę. W 1921 r. okazało się jednak, że wstępując w 1919 r. do Wojska Polskiego, zataił fakt, że z armii włoskiej został w 1893 r. usunięty i zdegradowany ze stopnia porucznika do sierżanta. Dzięki temu w Wojsku Polskim otrzymał stopień rotmistrza (kapitana). Ponadto jego pomocnik, mjr Jan Pogorski opracował 12 raportów wojskowych, twierdząc, że pozyskał je od tajnego informatora za ogółem 2500 lirów, podczas gdy przepisał je z włoskiej prasy wojskowej. Podpułkownik Mieczysław Poniński został odwołany z Rzymu i postawiony przed Oficerskim Sądem Honorowym, a następnie przed sądem karnym. Dzięki swym koneksjom uniknął jednak kary. Był jedynym spośród prawie 100 polskich attachés wojskowych w latach 1919–1939, który dopuścił się takiego przewinienia.
Pobrania
Bibliografia
Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Attachés wojskowi RP przy rządach państw kapitalistycznych 1918–1939 [Attachés].
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Instytut Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Adiutantura Generalna Naczelnego Wodza (Kolekcja archiwalna online).
Google Scholar
Centralne Archiwum Wojskowe – Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie [CAW-WBH], Akta Personalne [AP].
Google Scholar
Centralne Archiwum Wojskowe – Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie [CAW-WBH], Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych [BPers.].
Google Scholar
Centralne Archiwum Wojskowe – Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie [CAW-WBH], Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) Wojska Polskiego [Oddział II].
Google Scholar
„Dziennik Praw Królestwa Polskiego” 1918.
Google Scholar
„Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej” 1918.
Google Scholar
„Dziennik Rozkazów Wojskowych” 1919.
Google Scholar
„Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych” 1920.
Google Scholar
Makowski W., Kodeks Karny Wojskowy z dodaniem ustaw i przepisów wprowadzonych, przechodnich i uzupełniających oraz komentarza, Warszawa 1921.
Google Scholar
Poniński W., Wspomnień z lat ubiegłych, Kraków 1902.
Google Scholar
Skirmunt K., Moje wspomnienia 1866–1945, oprac. E. Orlof, A. Pasternak, Rzeszów 1998.
Google Scholar
Rocznik oficerski 1923, Warszawa 1923.
Google Scholar
Rocznik oficerski 1924, Warszawa 1924.
Google Scholar
Kieniewicz S., Poniński Władysław (1823–1901), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVII, Wrocław–Kraków 1982–1983, s. 548–549.
Google Scholar
Majzner R., Attachat Wojskowy przy Poselstwie RP w Bernie 1919–1921. Okoliczności utworzenia i przyczyny likwidacji, [w:] Kraje niemieckiego obszaru językowego na arenie międzynarodowej. Konteksty historyczne, polityczne, kulturalne i gospodarcze, red. E. Kuczyński, Włocławek 2013, s. 47–60.
Google Scholar
Polska dyplomacja wojskowa 1918–1945, t. IV, red. R. Szymaniuk, Warszawa 2015.
Google Scholar
Sierpowski S., Stosunki polsko-włoskie 1918–1940, Warszawa 1975.
Google Scholar
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego, Warszawa 1994.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
