Nałęczów w przewodnikach uzdrowiskowych przełomu XIX i XX wieku
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.96.08Słowa kluczowe:
Nałęczów, przewodnik, turystyka, uzdrowisko, cenzuraAbstrakt
Artykuł dotyczy przewodników po Nałęczowie, które ukazały się na przełomie XIX i XX w. Stanowią one istotną część piśmiennictwa związanego z uzdrowiskiem, zwłaszcza że wśród nich znalazło się pierwsze wydawnictwo książkowe informujące o nowym zakładzie leczniczym na terenach należących niegdyś do Małachowskich. Oprócz przedstawienia danych o zawartości przewodników w artykule zestawiono analizowane teksty z tekstami o podobnym charakterze, które publikowano wówczas w Europie. Ponadto artykuł ukazuje, jak w okresie zaborów autorzy zaangażowani w działalność patriotyczną stosowali określone zabiegi językowe, by uniknąć zastrzeżeń ze strony rosyjskiej cenzury. Dzięki temu przewodniki z omawianego okresu mogły odegrać ważną rolę krajoznawczą, budując jednocześnie pozycję Nałęczowa na tle innych zakładów leczniczych.Pobrania
Bibliografia
Chełchowski K., Przeszłość i stan obecny Zakładu Leczniczego w Nałęczowie, „Zdrowie” 1890, nr 55, s. 98–108.
Google Scholar
Chłapowski H., O zdrojowiskach i stacyach kąpielowych i klimatycznych w Polsce, Poznań 1895.
Google Scholar
Encyklopedya Powszechna, nakład, druk i własność S. Orgelbranda – Księgarza i Typografa, t. XIX, Warszawa 1865.
Google Scholar
Janowski A., Wycieczki po kraju. Cz. III. Puławy–Kazimierz–Janowiec–Nałęczów, Warszawa 1901, 1907.
Google Scholar
Kołodziejczyk J., O „Puszczy Jodłowej” Stefana Żeromskiego, „Ziemia” 1925, nr 2, s. 28–31.
Google Scholar
Królikowski L., Kilka słów o sztuce drukarskiej w Polsce, z uwzględnieniem literatury porozbiorowej w Wielkim Księstwie Poznańskim, Poznań 1890.
Google Scholar
M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego, t. II, Warszawa 1916, 1929.
Google Scholar
Nałęczów i jego okolice. Przewodnik informacyjny dla leczących się i lekarzy, Warszawa 1897.
Google Scholar
Nowicki F., Projekt urządzenia bulwarów w Nałęczowie, Warszawa 1884.
Google Scholar
Prus B., Kronika tygodniowa, „Tygodnik Ilustrowany” 1907, nr 43, [w:] Kroniki tygodniowe [o Nałęczowie], wybór, wstęp i oprac. T. Kłak, Lublin 1972.
Google Scholar
Przeszłość i teraźniejszość Nałęczowa przez A.P. i B.M., Warszawa 1903.
Google Scholar
Przewodnik po Nałęczowie i jego okolicach. Ułożony staraniem Dyrekcyi Zakładu Leczniczego w Nałęczowie, Warszawa 1881.
Google Scholar
Przewodnik po Lublinie i jego okolicach (oprac. na podstawie źródłowych danych Witold Cholewiński), Lublin 1929.
Google Scholar
Przewodnik po Nałęczowie i jego okolicach z planami Nałęczowa i okolic (oprac. na podstawie źródłowych danych Witold Cholewiński), Lublin 1934.
Google Scholar
Riabinin J., Fragmenty z dziejów cenzury lubelskiej 1831–1864 r., Lublin 1929.
Google Scholar
Weinberg A.M., Zdrojowiska żelaziste w Nałęczowie, „Gazeta Lekarska” 1881, nr 30, s. 605–607.
Google Scholar
Wiercieński H., Zakład Leczniczy w Nałęczowie, „Kłosy” 1881, nr 825, s. 250–251.
Google Scholar
Wiercieński H., Z podań, archiwów i czasów obecnych. Nałęczów, „Tygodnik Polski” 1899, nr 18, s. 346–348.
Google Scholar
Chwalba A., Historia Polski 1795–1918, Kraków 2005.
Google Scholar
Dudziński P., Alfabet heraldyczny, Warszawa 1997.
Google Scholar
Ihnatowicz I., Mączak A., Zientara B., Żarnowski J., Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1999.
Google Scholar
Kieniewicz S., Nowicki Fortunat, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIII, Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk 1978, s. 320–321.
Google Scholar
Konarski S., Janowski Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, t. X, Wrocław–Warszawa– Kraków 1962–1964, s. 560.
Google Scholar
Kulczycki Z., Zarys historii turystyki w Polsce, Warszawa 1977.
Google Scholar
Lewandowski S., Poligrafia warszawska 1870–1914, Warszawa 1982.
Google Scholar
Mazurkiewicz R., Działalność wydawniczo-księgarska Arctów w latach 1836–1900, [w:] Studia z dziejów drukarstwa i księgarstwa w Lublinie w XIX i XX wieku, red. B. Szyndler, Lublin 1988, s. 101–126.
Google Scholar
Mączak A., Peregrynacje, wojaże, turystyka, Warszawa 2001.
Google Scholar
Mączak A., Turystyka europejska: wieki XVI–XIX, „Folia Turistica. Historia turystyki” [Kraków] 2008, nr 19, s. 5–26.
Google Scholar
Mlekicka M., Wydawcy książek w Warszawie w okresie zaborów, Warszawa 1987.
Google Scholar
Ostrowska T., Puławski Arkadiusz Antoni, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIX, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1986, s. 400.
Google Scholar
Polit K., Księgarnia Witolda i Jadwigi Cholewińskich (1913–1939), [w:] Studia z dziejów drukarstwa i księgarstwa w Lublinie w XIX i XX wieku, red. B. Szyndler, Lublin 1988, s. 203–224.
Google Scholar
Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. XXXIV, Poznań 2001.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. II, Warszawa 1998.
Google Scholar
Sołdek J.M., Trzy książki o trzech uzdrowiskach. Lądek Zdrój – Iwonicz Zdrój – Nałęczów, „Głos Nałęczowa” 2012, s. 15–17.
Google Scholar
Sołdek J.M., Osobliwości, zagadki i tajemnice Nałęczowa. Nałęczowscy Powstańcy Sybiracy 1863, Nałęczów 2013.
Google Scholar
Sołdek J.M., Wpisany w dzieje uzdrowiska. 100 lat banku Spółdzielczego w Nałęczowie, Nałęczów 2003.
Google Scholar
Stemler J., Brzeziński Mieczysław, [w:] Polski słownik biograficzny, t. III, Kraków 1937, s. 40.
Google Scholar
Szymański J., Herb województwa lubelskiego, [w:] Materiały do polskiego herbarza samorządowego, z. 1, red. H. Seroka i K. Skupieński, Lublin 1995, s. 31–33.
Google Scholar
Zembrzuski L., Chmielewski Konrad, [w:] Polski słownik biograficzny, t. III, Kraków 1937, s. 326.
Google Scholar
