U boku króla. Chorągiew nadworna królów Polski u schyłku XV wieku

Jędrzej Tomasz Kałużny

doi:10.18778/0208-6050.103.05

Authors

Jędrzej Tomasz Kałużny Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Studium Doktoranckie Nauk Humanistycznych https://orcid.org/0000-0003-1337-0329

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.103.05

Keywords:

military studies, court banner, court, cavalry, 15th century, John I Albert (Jan Olbracht)

Abstract

The court banner was composed of courtiers, called horse courtiers (curienses). Court banner was an elite formation, a private military unit of the king. According to the register written in the last years of the 15th century, after the Moldavian expedition, 60 riders were standing in the ranks of the banner, standing at the head of their retinues, the majority of which ranged from 4 to 6 riders. In total, 288 riders were recorded in the register (saved with the first hand). More than half of the riders were riders at light horses (equi sagittarii) with light armor and a crossbow. About 13% of them were lancers at heavy horses (equi hastarii). In addition, various types of horses have been registered in the register, such as: lancers horses, Tatars horses, etc. Courtiers from the court banner were nobles. Service on the court was for them the possibility of further career. The register also included courtiers (cubicularii). They served at the royal court and the court banner, along with their retinues.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 85 [ASK 85], t. IV.
Google Scholar

Ostroróg J., Memoriał w sprawie uporządkowania Rzeczypospolitej, przekł. A. Obrębski, Łódź 1994.
Google Scholar

Wšetečka R., Rady Kallimacha, [w:] Pamiętnik słuchaczy Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1887.
Google Scholar

Biskup M., Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454–1466, Oświęcim 2014.
Google Scholar

Ferenc W., Dwór Zygmunta Augusta. Organizacja i ludzie, Oświęcim 2014.
Google Scholar

Grabarczyk T., Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV w., Łódź 2015.
Google Scholar

Grabarczyk T., „Po racku, po husarsku, z przyprawą tatarską” – początki przemian wojskowości polskiej u schyłku XV w., [w:] In tempore belli et pacis. Ludzie – miejsca – przedmioty, red. T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011, s. 117–128.
Google Scholar

Jóźwiak S., Kwiatkowski K., Szweda A., Szybkowski S., Wojna Polski i Litwy z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411, Malbork 2010.
Google Scholar

Kowalska H., Lanckoroński Stanisław z Brzezia h. Zadora, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVI, Wrocław 1971, s. 451–452.
Google Scholar

Marchwińska A., Królewskie dwory żon Zygmunta Augusta. Organizacja i składy osobowe, Toruń 2008.
Google Scholar

Nadolski A., Grunwald 1410, Warszawa 1996.
Google Scholar

Nadolski A, Grunwald. Problemy wybrane, Wodzisław Śląski 2010.
Google Scholar

Nadolski A., Lądowa technika wojskowa od roku 1334 do końca XV wieku. Ogólna charakterystyka, [w:] Polska technika wojskowa do 1500 roku, red. A. Nadolski, Warszawa 1994, s. 169–243.
Google Scholar

Plewczyński M., Sempoliński (Sampoliński) Wojciech h. Nałęcz, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXVI, Warszawa–Kraków 1995–1996, s. 249–250.
Google Scholar

Senkowski J., Materiały archiwalne do historii organizacji polskiej siły zbrojnej w drugiej połowie XV wieku przechowywane w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1954, t. I, s. 497–521.
Google Scholar

Skibniewska J., Dwór królewski Aleksandra Jagiellończyka w latach 1501–1506, Lublin 2015.
Google Scholar

Swieżawski A., Kościelecki Andrzej z Kościelca h. Ogończyk, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XIV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968–1969, s. 398–400.
Google Scholar

Szymczak J., Wielkość zasobów uzbrojenia, [w:] Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450–1500, red. A. Nowakowski, Toruń 1998, s. 280–315.
Google Scholar