Analiza czasowo‑przestrzenna wybranych zagadnień społeczno‑gospodarczych w zakresie zrównoważonego rozwoju w układzie przyczyna–stan–reakcja

Abstrakt

Zjawiska z zakresu zrównoważonego rozwoju (ZR) obejmują zmiany w czasie i przestrzeni oraz wzajemnie przenikające się relacje w sferze gospodarczej, społecznej, środowiskowej, instytucjonalnej i przestrzennej. O rozwoju zgodnym z koncepcją zrównoważonego i trwałego rozwoju mówimy wtedy, gdy zmiany zachodzące w otoczeniu mają na celu podnoszenie jakości życia mieszkańców Ziemi, z zachowaniem zasad ochrony zasobów środowiska na poziomie pozwalającym na rozwój kolejnym pokoleniom. Koncepcja ZR jest jednym z celów polityk rozwojowych prowadzonych na poziomie globalnym, unijnym, krajowym i regionalnym. Stąd powstaje pytanie, jak zmiany w rozwoju w jednym z obszarów przekładają się na pozostałe sfery w przestrzeni jednostek terytorialnych. Badanie przeprowadzono dla zagadnień społeczno‑gospodarczych, gdzie przez aktywizację gospodarczą oczekuje się poprawy w zakresie bezrobocia i ubóstwa. Analizowane zjawiska, opisane wskaźnikami, ustrukturyzowane są według zasady od problemu do jego rozwiązania PSR (przyczyna–stan–reakcja). Metodami analizy ZR w układzie PSR były syntetyczne miary rozwoju, analiza korelacji, statystyki przestrzenne oraz makroocena z wykorzystaniem „tablicy zmian”. Analiza prowadzona była dla panelu danych o powiatach Polski w latach 2009–2014.