Wydatki gmin na usługi opiekuńcze a zmiany demograficzne w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.346.02Słowa kluczowe:
finanse gmin, usługi opiekuńcze, osoby starszeAbstrakt
Gminy jako najmniejsze jednostki samorządu terytorialnego w Polsce są odpowiedzialne za działania z zakresu pomocy społecznej. Rosnąca liczba osób starszych może wpływać na poziom wydatków związanych z zapewnieniem im opieki i stanowić coraz większy problem dla samorządu lokalnego, zwłaszcza dla gmin o niższym poziomie rozwoju społeczno‑ekonomicznego. W ostatnich latach zaobserwowano stosunkowo wysoki wzrost kwoty świadczeń z tytułu usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych. Rodzi się zatem pytanie: „Czy można zaobserwować istotną zależność między udziałem osób starszych w populacji a stopniem obciążenia finansowego gmin z tytułu świadczenia usług opiekuńczych?”. Celem artykułu jest wskazanie tych województw, w których gminy są najbardziej obciążone świadczeniem usług opiekuńczych i sprawdzenie, czy ma to związek z obserwowaną w nich sytuacją demograficzną. Dane poddane analizie statystycznej pochodziły z ogólnodostępnych źródeł: sprawozdań Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz opracowań Głównego Urzędu Statystycznego. Określono aktualną sytuację poszczególnych województw w zakresie starzenia się społeczeństwa oraz obciążenia świadczeniami na usługi opiekuńcze. Tylko w przypadku połowy województw stwierdzono, że poziom (niski, średni lub wysoki) obciążenia przedmiotowymi świadczeniami odpowiada takiemu samemu poziomowi udziału osób starszych w populacji, co świadczyć może o związku kwoty świadczeń na usługi opiekuńcze z sytuacją demograficzną danego województwa.
Pobrania
Bibliografia
Arsen Ch.A. (2002), Municipal size and democracy: A critical analysis of the argument of proximity on the case of Denmark, “Scandinavian Political Studies”, vol. 25, no. 4, pp. 317–333.
Google Scholar
Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (accessed: 15.12.2018).
Google Scholar
Bobrowska A., Maciejasz‑Świątkiewicz M. (2016), Wydatki gmin z tytułu dopłat do pobytu mieszkańców w zbiorowych gospodarstwach domowych a zmiany demograficzne, “Nauki o Finansach. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, vol. 28, no. 3, pp. 9–26.
Google Scholar
Bobrowska A., Maciejasz‑Świątkiewicz M. (2018), Przestrzenne zróżnicowanie wydatków gmin na dopłaty do pobytu mieszkańców w zbiorowych gospodarstwach domowych w Polsce. Stan obecny i prognoza, ‟Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, no. 2, pp. 169–184.
Google Scholar
Informacja o sytuacji osób starszych na podstawie badań Głównego Urzędu Statystycznego (2018), GUS, Warszawa.
Google Scholar
Kavedzija I. (2018), Japan has the world’s oldest population – this is what we can learn from their social care model, “Independent”, 31 May 2018, https://www.independent.co.uk/voices/japan-elderly-social-care-system-uk-nhs-health-old-people-a8377631.html (accessed: 10.11.2019).
Google Scholar
Kilian J., Ćwirlej‑Sozańska A., Wiśniowska‑Szurlej A., Wilmowska‑Pietruszyńska A. (2018), System długoterminowej opieki domowej nad osobami starszymi w Polsce i wybranych krajach europejskich, “Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania”, no. IV/2018(29), pp. 113–131.
Google Scholar
King D. S. (1984), Fiscal tiers: the economics of multi‑level government, Allen & Unwin, London.
Google Scholar
Kubicka‑Żach K. (2018), Usługi opiekuńcze są niedofinansowane, https://www.prawo.pl/samorzad/skad‑srodki‑na‑uslugi‑opiekuncze,289479.html (accessed: 10.11.2019).
Google Scholar
Majer R. (2017), Bezpieczeństwo osób starszych w środowisku lokalnym – wybrane aspekty, Stowarzyszenie Pracy Socjalnej Auxilio Venire, Częstochowa.
Google Scholar
Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (eds.) (2012), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań.
Google Scholar
Program ”Opieka 75+” 2018 (2018), Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
Google Scholar
Raikhola P. S., Kuroki Y. (2010), Aging and Elderly Care Practice in Japan: Main Issues, Policy and Program Perspective; What Lessons can be Learned from Japanese Experiences?, “Dhaulagiri Journal of Sociology and Anthropology”, vol. 3, pp. 41–82.
Google Scholar
Raport z diagnozy potrzeb w zakresie specjalistycznych usług opiekuńczych w gminie Bukowno (2018), Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bukownie, http://www.bukowno.naszops.pl/n,raport-z-diagnozy-potrzeb-z-zakresie-specjalistycznych-uslug-opiekunczych (accessed: 15.12.2018).
Google Scholar
Rocznik Demograficzny 2018, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2018,3,12.html (accessed: 15.12.2018).
Google Scholar
Rocznik statystyczny województw (2007–2017), GUS, Warszawa.
Google Scholar
Rusmin R., Astami E. W., Scilly G. (2014), Local government units in Indonesia: demographic attributes and differences in financial condition, “Australasian Accounting, Business and Finance Journal”, vol. 8(2), pp. 86–109, http://doi.org/10.14453/aabfj.v8i2.7
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14453/aabfj.v8i2.7
Sprawozdania MPiPS-03 (2006–2017), Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, http://www.mpips.gov.pl/pomoc‑spoleczna/raporty‑i‑statystyki/statystyki‑pomocy‑spolecznej (accessed: 15.12.2018).
Google Scholar
Swianiewicz P., Herbst M. (2003), Korzyści i niekorzyści skali w działaniach samorządu terytorialnego, “Samorząd Terytorialny”, no. 3, pp. 44–57.
Google Scholar
Usługi opiekuńcze świadczone osobom starszym w miejscu zamieszkania (2018), Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa.
Google Scholar
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2004, poz. 593 ze zm.).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
