Przemiany struktury funkcjonalnej Nowego Miasta w Mysłowicach w 1913 i 2013 r. w świetle materiałów kartograficznych

Weronika Dragan; Tomasz Parusel

doi:10.18778/1508-1117.16.13

Authors

Weronika Dragan Katedra Geografii Ekonomicznej Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski
Tomasz Parusel Katedra Geografii Fizycznej Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski

DOI:

https://doi.org/10.18778/1508-1117.16.13

Keywords:

endo- i exogenic functions, urban space transformations, institutional base, functional map, Conzen’s method

Abstract

Urban development is continuous and very complex process which causes numerous urban space transformations, both in spatial and functional terms. The aim of paper is analysis of functional changes in the area of south part of major functional center of Mysłowice town at 1913 and 2013. Studies were conducted on the base of functional maps and their comparative analysis. The analysis include the area of Nowe Miasto (Nowe Mysłowice, New Town, New Mysłowice). Seat of local government, railway station with former emigratory station and surrounding buildings are located at this area now. Researches included the spectrum of economic activity at study area, according to Conzen’s method and conceptions of institutional base, both in historical and contemporary terms. The functional maps of Nowe Miasto were made on the base of archival materials (literature, commercial registers, town plan from 1911), contemporary town plan from 2009 and field inventory of economic activity at study area in 2013. The cartographic materials were registered and calibrated in Poland CS92 coordinate system (EPSG: 2180) and next digitized with applied MapInfo Professional package. Studies showed that functional structure of south part of major functional center of Mysłowice town has changed significantly between 1913 and 2013. At 1913 area of Nowe Miasto was characterized by activities connected with border traffic (hotels, restaurants, banks). Buildings of schools, synagogue and Evangelical Church gave unique character to this part of town. Contemporary this area is undergoing the spatial and functional crisis and urban structure was degraded. The major part of economic activities at study area in 2013 have endogenic character also.

References

Conzen M.R.G., 1960, Alnwick, Northumberland. A study in town-plan analysis, The Institute of British Geographers, 27, London
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/621094

Dziewoński K., 1962, Zagadnienie typologii morfologicznej miast w Polsce, „Czasopismo Geograficzne”, 33(4), s. 441‒457.
Google Scholar

Dziewoński K., Jerczyński M., 1971, Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast, „Prace Geograficzne”, 87, Instytut Geografii PAN, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
Google Scholar

Informacja dotycząca przebudowy śródmieścia miasta Mysłowice, 1973, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, Mysłowice.
Google Scholar

Kantor-Pietraga I., Krzysztofik R., 2011, Zmienność funkcji miasta i przestrzeni publicznej na przykładzie Mysłowic: 1911‒2011, [w:] Jażdżewska I. (red.), Przestrzeń publiczna miast, XXIV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 245‒356.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-650-5.19

Kiełczewska-Zaleska M., 1972, Geografia osadnictwa. Zarys problematyki, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Koter M., 1969, Geneza układu przestrzennego Łodzi przemysłowej, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Koter M., 1994, Od fizjonomii do morfologii porównawczej. Podstawowe zagadnienia teoretyczne morfologii miast, [w:] Koter M., Tkocz J. (red.), Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, Wydawnictwo UMK‒UŁ, Toruń‒Łódź, s. 23‒32.
Google Scholar

Koter M., Kulesza M., 2007, Morfologia miast – stan i tendencje rozwoju, [w:] Jażdżewska I. (red.), Polska geografia osadnictwa, dotychczasowy dorobek, program badań, XX Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 303‒314.
Google Scholar

Kuciński K., 1994, Geografia ekonomiczna. Zarys teoretyczny, Wydawnictwo SGH, Warszawa
Google Scholar

Liszewski S., 1994, Studia nad strukturami przestrzennymi miast, [w:] Liszewski S. (red.), Geografia osadnictwa i ludności w niepodległej Polsce lata 1918‒1993. Kierunki badań naukowych, t. II, Oddział Łódzki PTG, Łódź, s. 181‒199.
Google Scholar

Siejkowska-Koberidze A., 2012, Studia inwentaryzacji urbanistycznej, [w:] Liszewski S. (red.), Geografia urbanistyczna, PWN, Warszawa, s. 409‒428.
Google Scholar

Słodczyk J., 2003, Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, Wydawnictwo UO, Opole
Google Scholar

Suliborski A., 2010, Funkcjonalizm w polskiej geografii miast: studia nad genezą i pojęciem funkcji, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Google Scholar

Sulik A., 1971, Wpływ przemysłu i położenia granicznego na rozwój przestrzenny Mysłowic w XIX i początkach XX wieku, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Katowicach”, 1, s. 105‒122.
Google Scholar

Sulik A., 2007, Historia Mysłowic do 1922 r., Urząd Miasta Mysłowice, Mysłowice.
Google Scholar

Szajnowska-Wysocka A., 1995, Podstawy zorganizowania miast konurbacji górnośląskiej, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
Google Scholar