Processes of spatial redistribution of population and changes in educational structure of population: case study of the Košice functional urban region

Ladislav Novotný

doi:10.18778/1508-1117.20.02

Autor

Ladislav Novotný Institute of Geography Faculty of Science Pavol Jozef Šafárik University in Košice

DOI:

https://doi.org/10.18778/1508-1117.20.02

Słowa kluczowe:

edukacja, reprodukcja ludności, migracje, region miejski, Koszyce

Abstrakt

W artykule skoncentrowano się na procesach redystrybucji przestrzennej ludności w odniesieniu do zmian w strukturze wykształcenia. Przemiany w tym zakresie przedstawiono na przykładzie regionu miejskiego Koszyce (Słowacja) – drugiego pod względem wielkości miasta w kraju. Podobnie jak w innych regionach miejskich Europy Środkowej, największe miasta charakteryzuje decentralizacja ludności. Wyludnieniu ulegają obszary rdzeniowe, zwiększa się natomiast liczba ludności w obszarach zewnętrznych regionów miejskich. Podczas gdy przyrost naturalny ludności powoduje wzrost liczby ludności w całym regionie, to proces migracji jest selektywny i decyduje o zmianach w przestrzennym rozmieszczeniu ludności. Istnieje związek pomiędzy procesami redystrybucji ludności a zmianami w strukturze wykształcenia w obrębie regionów miejskich. Obszary o wyższych wskaźnikach przyrostu naturalnego charakteryzują się niższym poziomem wykształcenia ludności, natomiast tereny, na które napływa ludność (wysokie saldo migracji) cechują się wyższym odsetkiem ludności z wykształceniem wyższym.

Bibliografia

Berde É., Ványolós I., 2008, Impact of institutional changes on Hungarian higher education after 1989, „Higher Education Quarterly”, 62, pp. 297–317.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2273.2008.00395.x

Berry B.J.L., Kasarda D., 1977, Contemporary urban ecology, Macmillan Publishing, New York, 498 p.
Google Scholar

Bezák A., 2000, Funkčné mestské regióny na Slovensku, „Geographia Slovaca”, 15, Geografický ústav SAV, Bratislava.
Google Scholar

Bezák A., 2006, Vnútorné migrácie na Slovensku: súčasné trendy a priestorové vzorce, „Geografický as opis”, 58, pp. 15–44.
Google Scholar

Bezák A., 2014, Funkčné mestské regióny na Slovensku v roku 2001, [in:] Lauko V. et al. (eds), Regionálne dimenzie Slovenska, Univerzita Komenského, Bratislava, pp. 169–198.
Google Scholar

Cohen J., 1977, Statistical power analysis for the behavioral sciences, Revised edition, Academic Press, London, 474 p.
Google Scholar

Gazda M., 2014, Komponenty pohybu obyvateľstva a ich vplyv na vzdelanostnú štruktúru obyvateľstva vo funkčnom mestskom regióne Michalovce, Diploma thesis, Ústav geografie, Prírodovedecká fakulta UPJŠ, Košice.
Google Scholar

Gorga A., 2007, Where are we with harmonization of European higher education? The case of Central and East European countries, „European Education”, 39(4), pp. 58–68.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2753/EUE1056-4934390404

Grzeszczak J., 1996, Tendencje kontrurbanizacyjne w krajach Europy Zachodniej, „Prace Geograficzne”, 167, Continuo, Wrocław.
Google Scholar

Jung-Miklaszewska J., 2003, The system of education in the Republic of Poland. Schools and diplomas, Bureau for Academic Recognition and International Exchange, Polish NARIC/ENIC, Warsaw. Available at: http://buwiwm.home.pl/publ/edu/ System.pdf.
Google Scholar

Jurásková M., Kriglerová E., Rybová J., Radičová I., 2004, Atlas rómskych komunít, Úrad splnomocnenca vlády SR pre rómske komunity, Bratislava, 191 p. Available at: http://www.romo-via.vlada.gov.sk/3553/atlas-romskych-komunit-2004.php
Google Scholar

Kurek S., Gałka J., Wójtowicz M., 2014, Wpływ suburbanizacji na przemiany wybranych struktur demograficznych i powiązań funkcjonalno-przestrzennych w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, Wydawnictwo naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, 231 p.
Google Scholar

László B., 2008, The impact of the Bologna process on higher education in Slovakia, „European Education”, 40(2), pp. 46–65.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2753/EUE1056-4934400203

Lauko V., Gurňák D., Križan F., Tolmáči L., 2012, Najnovšie vývojové trendy vzdelanostnej štruktúry obyvateľstva Slovenska v časovo-priestorových súvislostiach, „Geographia Cassoviensis”, 6(2), pp. 91–102.
Google Scholar

Lisowski A., 2005, Procesy centralizacji i decentralizacji w Aglomeracji Warszawskiej w latach 1950–2002, „Prace i Studia Geograficzne”, 35, pp. 13–44.
Google Scholar

Matejů P., Straková J., 2003, Role rodiny a školy v reprodukci vzdělanostných nerovností, „Sociologický časopis”, 39, pp. 625–652.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.13060/00380288.2003.39.5.03

Mládek J., 2008, Stabilizácia populačného vývoja Slovenska na úrovni stacionárnej populácie, „Acta Geographica Universitatis Comenianae”, 50, pp. 63–78.
Google Scholar

Nestorová-Dická J., 2013, Vysoké školstvo v krajinách Vyšehradskej štvroky v čase postsocialistickej transformacie, „Acta Geographica Universitatis Comenianae”, 57, pp. 195–2011.
Google Scholar

Novotný L., 2014, Procesy priestorovej redistribúcie obyvateľstva a ich vplyv na zmeny štruktúry obyvateľstva vo funkčnom mestskom regióne Košice, Univerzita Pavla Jozefa Šafárika, Košice, 136 p.
Google Scholar

Ouředníček M., Bičík I., Vágner J., 2007, Suburbanizace v zázemí Prahy, „Životné prostredie”, 41, pp. 303–306.
Google Scholar

SOSR 1991–2013, Annual registration of population at the level of communities, Statistic Office of Slovak Republic – SOSR, Bratislava.
Google Scholar

SOSR 1991, Results of population census 1991, Statistic Office of Slovak Republic – SOSR, Bratislava.
Google Scholar

SOSR 2001, Results of population census 2001, Statistic Office of Slovak Republic – SOSR, Bratislava. Available at: http://sodb.infostat.sk/sodb/eng/2001/format.htm
Google Scholar

SOSR 2011, Results of population census 2011, Statistic Office of Slovak Republic – SOSR, Bratislava. Available at: http://census2011.statistics.sk/
Google Scholar

Šnejdová I., 2006, Změny ve vzdělanostní struktuře obyvatelstva Pražského městského regionu, [in:] Ouřednícek M. (eds.), Sociální geografie Pražského městského regionu, Univerzita Karlova, Přírodovědecká fakulta, kat. sociální geografie a regionálního rozvoje, Praha, pp. 114–127.
Google Scholar

Šprocha B., 2010, Vývoj vzdelanostnej štruktúry a vzdelávania na Slovensku, „Slovenská štatistika a demografia”, 20(1), pp. 3–30.
Google Scholar

Šprocha B., 2012, Regionálne disparity dosiahnutého vzdelania na Slovensku a ich vývoj v poledných dvoch desaťročiach. Reprodukce lidského kapitálu – vzájemné vazby a souvislosti, Vysoká škola ekonomická, Praha.
Google Scholar

Vincze S., Harsányi G., 2012, Hungarian higher education and its international comparison, [in:] Farkas B., Mező J. (eds.), Crisis aftermath: economic policy changes in the EU and its member states conference proceedings, University of Szeged, Szeged, pp. 496–513.
Google Scholar