Kształtowanie ładu przestrzennego jako zadanie badawcze geografii historycznej
DOI:
https://doi.org/10.18778/1508-1117.25.01Słowa kluczowe:
Ład przestrzenny, geografia historyczna, krajobrazAbstrakt
W opracowaniu sformułowano tezę o potrzebie zwrotu geografii historycznej ku zagadnieniom aplikacyjnym i wskazano ład przestrzenny jako potencjalne zadanie badawcze tej dyscypliny naukowej. W tekście omówione zostały wybrane zagadnienia teoretyczno-metodologiczne geografii historycznej, m.in. jej istota, źródła i przedmiot oraz różnice między tradycjami geograficzną a historyczną. W kontekście geografii historycznej omówiono pojęcie ładu przestrzennego, jego źródła i problemy, a także jego związek z ideą krajobrazu. Na zakończenie sformułowano wnioski dotyczące możliwości stosowania wyników badań geografii historycznej w procesie kształtowania ładu przestrzennego.
Bibliografia
Arnold S., 1929, Geografia historyczna, jej zadania i metody, „Przegląd Historyczny”, 28 (1), s. 91–120.
Google Scholar
Baker A.R.H., 2003, Geography and history: bridging the divide, Cambridge Studies in Historical Geography, Cambridge University Press, Cambridge, 279 s.
Google Scholar
Birge-Liberman P., 2010, Historical geography, [in:] Warf B. (red.), Encyclopedia of Human Geography, SAGE Publications, s. 1428–1432.
Google Scholar
Bogdanowski J., Łuczyńska-Bruzda M., Novak Z., 1979, Architektura krajobrazu, PWN, Warszawa.
Google Scholar
Chłapowski K., 1996, W sprawie pojęcia „geografia historyczna”, „Przegląd Geograficzny”, 68 (3–4), s. 479–482.
Google Scholar
Chojnicki Z., 1990, Współczesne problemy gospodarki przestrzennej, „Biuletyn KPZK PAN”, 146, s. 203–219.
Google Scholar
Cosgrove D., Daniels S., 1988, The iconography of landscape: Essays on the symbolic representation, Design and Use of Past Environments, Cambridge.
Google Scholar
Darby H.C., 2002, The relations of history and geography: Studies in England, France and the United States, University of Exeter Press, Exeter.
Google Scholar
Degórski M., 2005, Krajobraz jako obiektywna wizualizacja zjawisk i procesów zachodzących w megasystemie środowiska geograficznego, [w:] Myga-Piątek U. (red.), Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG”, 4, PTG, Sosnowiec, s. 13–25.
Google Scholar
Encyclopædia Britannica Online, 2015, Encyclopædia Britannica Inc., http://www.britannica.com/science/ (dostęp: 25.05.2015).
Google Scholar
Harris C., 1971, Theory and synthesis in historical geography, „Canadian Geographer”, 15, s. 157–172.
Google Scholar
Heffernan M., Historical geography, [in:] Making History, Institute of Historical Research, School of Advanced Study, University of London, http://www.history.ac.uk/makinghistory/resources/articles/ (dostęp: 5.06.2015).
Google Scholar
Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Załącznik do obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 roku, M.P., nr 26, poz. 432.
Google Scholar
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Google Scholar
Koter M., Tkocz J. (red.), 1994, Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, UMK–UŁ, Toruń–Łódź.
Google Scholar
Kulesza M., 2009, Uwagi na temat geografii historycznej w Polsce po II wojnie światowej, [w:] Kulesza M. (red.), Geografia historyczna jako determinanta rozwoju nauk humanistycznych, Seria wydawnicza Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, Legnica–Łódź, s. 7–26.
Google Scholar
Lelewel J., 1850–1852, Géographie du moyen âge. Accompagnée d’atlas et de cartes dans chaque volume, vol. 1–4, Bruxelles.
Google Scholar
Meinig D., 1989, The historical geography imperative, „Annals of the Association of American Geographers”, 79, s. 79–87.
Google Scholar
Myga-Piątek U., 2001, Spór o pojęcie krajobrazu w geografii i dziedzinach pokrewnych, „Przegląd Geograficzny”, 73 (1–2), s. 163–176.
Google Scholar
Myga-Piątek U., 2010, Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju, „Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development”, 5 (1), s. 95–108.
Google Scholar
Parysek J.J, 2007, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej. Wybrane aspekty praktyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar
Rembowska K., 1994, Kulturowy i społeczny aspekt geografii osadnictwa, [w:] Koter M., Tkocz J. (red.), Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, UMK–UŁ, Toruń–Łódź, s. 33–38.
Google Scholar
Rutkowski H., 1964, Geografia historyczna, [w:] Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 184–185.
Google Scholar
Semkowicz W., 2014 (1948), Geografia historyczna. Uwagi wstępne Mirosław Filipowicz, opracowanie Joanna Napierała, „Studia Geohistorica. Rocznik historyczno-geograficzny”, 2, s. 7–20.
Google Scholar
Szady B., 2013, Geografia historyczna w Polsce – rozwój i perspektywy, „Studia Geohistorica. Rocznik historyczno-geograficzny”, 1, s. 19–33.
Google Scholar
Szolginia W., 1987, Ład przestrzenny w zespole mieszkaniowym, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
Google Scholar
Szulc H., 1994, Geografia historyczna osadnictwa dawniej i dziś, [w:] Koter M., Tkocz J. (red.), Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, UMK–UŁ, Toruń–Łódź, s. 13–21.
Google Scholar
Szymański J., 2009, Nauki pomocnicze historii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Tkocz J., 1998, Organizacja przestrzenna wsi w Polsce, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
Google Scholar
Tyszkiewicz J., 2003, Geografia historyczna Polski w średniowieczu. Zbiór studiów, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
Google Scholar
Tyszkiewicz J., 2014, Geografia historyczna: zarys problematyki, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U., 2003, nr 80, poz. 717).
Google Scholar
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, Dz. U., 2015, poz. 774.
Google Scholar
Williams M., 1994, The relations of environmental history and historical geography, „Journal of Historical Geography”, 20 (1), s. 3–21.
Google Scholar
Wójcik M., 2012, Geografia wsi w Polsce. Studium zmiany podstaw teoretyczno-metodologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Ziółkowski M., 2000, Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego. Teorie, tendencje, interpretacje, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
Google Scholar
