Nabrzeża poezji Różewicza
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.02.12Słowa kluczowe:
Różewicz, poezja, dekonstrukcjaAbstrakt
In this article, the author attempts to describe the dialectical relationship between poetry and poem. This distinction seems to be as clear, as ambiguous and contradictory. The purpose of this article is therefore to unravel the problem, approaching it from two perspectives. Based on the analysis of a fragment of the poem Woda w garnuszku, Niagara i autoironia (“Water in the Pot, Niagara, and Self-Irony”), the author formulates a thesis of its illusiveness, as poem writing is a transgressive gesture, not subject to the finalization, made on the basis of an endless movement of formation and destruction. Hence the assumption that Różewicz’s only option, and even necessity, is writing. The second part of the article is devoted to the analysis of the line on the na obrzeżach poezji (“outskirts of poetry”), which addresses the problem of writing, or writability of text. The relation between poetry and poem is supplemented here by a third element, the function of the subject, which bearing the mark of the “original” act of exclusion, defines the eponymous “outskirts of poetry”, on the one hand determining the ambiguous boundary of the work (poem), and on the other – maintaining the relevance of the poem being recorded now.
Pobrania
Bibliografia
Barthes Roland, S/Z, przeł. Michał Paweł Markowski, Maria Gołębiewska, wstęp. Michał Paweł Markowski, Warszawa 1999, s. 39
Google Scholar
Bataille George, Część przeklęta, przeł. Krzysztof Jarosz, Warszawa 2002, s. 20
Google Scholar
Braun Kazimierz, Różewicz Tadeusz, Języki teatru, Wrocław 1989, s. 169
Google Scholar
Derrida Jacques, Cogito i historia szaleństwa, [w:] tenże, Pismo i różnica, przeł. Krzysztof Kłosiński, Warszawa 2004, s. 65
Google Scholar
Derrida Jacques, Pozycje. Rozmowy z Henri Ronsem, Julią Kristevą, Jean-Louis Houdebinem i Guy Scarpettą, przeł. Adam Dziadek, Katowice 2007, s. 15–16. 6. Gleń Adrian, Pisać, żeby zamilknąć… (o poezji Tadeusza Różewicza), „Ruch Literacki” 2007, z. 4/5, s. 473-487
Google Scholar
Janion Maria, Nadmiar bólu, [w:] taż, Żyjąc tracimy życie. Niepokojące tematy egzystencji, Warszawa 2001, s. 201
Google Scholar
Januszkiewicz Michał, Horyzonty nihilizmu. Gombrowicz – Borowski – Różewicz, Poznań 2009, s. 266–280
Google Scholar
Jarząbek Dorota, Zwiastowanie poezji: Między słowem a milczeniem, „Topos” 2001, nr 1, s. 49–50
Google Scholar
Kępiński Antoni, Schizofrenia, Warszawa 1974, s. 34–35
Google Scholar
Kłosiński Krzysztof, Imię Róży, „Pamiętnik Literacki” 1999, nr 1, s. 15–20
Google Scholar
Kłosiński Krzysztof, Imię Róży, „Pamiętnik Literacki” 1999, nr 1, s. 15–20
Google Scholar
Komendant Tadeusz, Władze dyskursu. Michel Foucault w poszukiwaniu siebie, Warszawa 1994, s. 29
Google Scholar
Kruszelnicki Michał, Drogi francuskiej heterologii, Wrocław 2008, s. 271
Google Scholar
Księga Rodzaju (Rozdział 2-3), [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 2003
Google Scholar
Kunz Tomasz, Strategie negatywne w poezji Tadeusza Różewicza. Od poetyki tekstu do poetyki lektury, Kraków 2005, s. 110
Google Scholar
Maj Krzysztof, „Dlaczego piszę?” Tadeusza Różewicza a antropologiczne korzenie autotematyzmu, „Topos” 2011, nr 3, s. 29-33
Google Scholar
Markowski Michał Paweł, O niewyrażalnym, [w:] tegoż, Anatomia ciekawości, Kraków 1999, s. 219
Google Scholar
Michałowski Piotr, Między apokryfem a kolażem, [w:] Przekraczanie granic. O twórczości Tadeusza Różewicza, red. Wojciech Browarny, Joanna Orska, Adam Poprawa, Kraków 2007, s. 52
Google Scholar
Niewiadomski Andrzej, Milczenie, „poezja” i róża. O granicach dyskursu metapoetyckiego Tadeusza Różewicza, [w:] tenże, Światy z jawnych słów i kwiatów ukrytych. O refleksji metapoetyckiej w nowoczesnej poezji polskiej, Lublin 2010, s. 201–206
Google Scholar
Nycz Ryszard, Tadeusza Różewicza „tajemnica okaleczonej poezji”, [w:] tegoż, Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków 2001, s. 198
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, Credo (fragmenty), [w:] tenże, Utwory zebrane. Poezja, t. 4, Wrocław 2006, s. 348
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, Przypomnienie, [w:] tenże, Słowo po słowie. Nowy wybór wierszy, Wrocław 1994, s. 238
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, Utwory zebrane. Proza, t. 3, Wrocław 2004, s. 366
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, Wybór między wierszami i poezją, „Odra” 1995, nr 9, s. 59
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, zawsze fragment, Wrocław 1996, s. 65–66
Google Scholar
Rychlewski Marcin, Między nicością a wiecznością. Różewicz i Wittgenstein, „Polonistyka” 1997, nr 7, s. 417–421
Google Scholar
Sawicka Katarzyna, Słowo wobec rzeczywistości – o poezji Tadeusza Różewicza, „Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska” 2009, nr 7, s. 137
Google Scholar
Skrendo Andrzej, Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poetyka i etyka transgresji, Kraków 2002, s. 107
Google Scholar
Sobolewska Anna, Ja – to ktoś znajomy. O późnej twórczości Mirona Białoszewskiego, [w:] taż, Mistyka dnia powszedniego. Warszawa 1992, s. 44–74
Google Scholar
Ściepuro Arkadiusz, Kto jest poetą. Formy „ja” lirycznego w poezji Tadeusza Różewicza, Katowice 2001, s. 132–133
Google Scholar
Świeściak Alina, Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku, Kraków 2010, s. 315
Google Scholar
Ubertowska Aleksandra, Przygodność wiersza i istotność poezji. O motywach Goetheańskich w twórczości Różewicza, „Pamiętnik Literacki” 1999, z. 1, s. 70
Google Scholar
Zarębianka Zofia, Metafizyczne racje pisania: Tadeusz Różewicz, Dlaczego piszę?, „Topos” 2005, nr 5/6, s. 107
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Grzegorz Pertek

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.