Doświadczenie lektury wobec praktyk codzienności (od afirmacji do kontestacji)

Jakub Skurtys

doi:10.18778/2299-7458.03.10

Autor

Jakub Skurtys Uniwersytet Wrocławski, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Historii Literatury Polskiej po roku 1918

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.03.10

Słowa kluczowe:

lektura, codzienność, czytanie

Abstrakt

Autor przygląda się idei czytelnika, którą zapożycza z socjologicznej teorii codzienności Michela de Certeau. Dystansuje się od większości ujęć strukturalistycznych i komunikacyjnych, uznając je za nazbyt opresyjne, posługujące się "czytelnikiem" zdominowanym przez tekstocentryczną wizję dzieła. Abstrahując od konkretnego czytelnika lub grupy czytelniczej, autor prezentuje "zwykłego czytelnika" z pism francuskiego socjologa jako figurę pustą i utopijną, ale właśnie dzięki swojej niedookreśloności i anarchicznej swobodzie zdolną wymykać się klasycznym ujęciom socjologicznym i literackim. Następnie zestawia tę figurę z ideą pracy biopolitycznej (niematerialnej) M. Hardta i A. Negriego, przedstawiając praktykę czytelniczą jako ważną część działań społecznych o charakterze emancypacyjnym.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Jakub Skurtys - Uniwersytet Wrocławski, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Historii Literatury Polskiej po roku 1918

doktorant w Zakładzie Historii Literatury Polskiej po roku 1918 w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Zaintere- sowania naukowe: poezja XX wieku i polska poezja najnowsza, koncepcje awangardowe, teorie somatyczne, ekonomia symboliczna i ekonomia litera- tury. Wybrane publikacje: „Daj mi słowa abym kres / nazwał umiejętnie kresem”. Podarowane w języku, [w:] Kamienie i pokarmy. Szkice o twórczości Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, red. P. Śliwiński, Wielkopolska Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury, Poznań 2012; Orfeusz idzie na wojnę. O poezji Tomasza Majerana, [w:] Rozkład jazdy. 20 lat literatury Dolnego Śląska po 1989, red. W. Browarny, J. Bierut, G. Czekański, Fundacja im. Tymoteusza Karpo- wicza, Wrocław 2012.

Bibliografia

E. Balcerzan, Perspektywy „poetyki odbioru”, [w:] Problemy teorii literatury, seria 2, wybór i oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1976
Google Scholar

R. Barthes, Przyjemność tekstu, przeł. A. Lewińska, Warszawa 1997
Google Scholar

M. Blanchot, Everyday Speech, [w:] tenże, The Infinite Conversation, przeł. S. Hanson, Minneapolis–London 1993
Google Scholar

A. Burzyńska, Doświadczenie lektury, [w:] Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury, red. K. Biedrzycki, A. Janus-Sitarz, Kraków 2012
Google Scholar

J.St. Bystroń, Publiczność literacka, Lwów–Warszawa 1938 (wyd. II, Warszawa 2006).
Google Scholar

M. de Certeau, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Kraków 2008
Google Scholar

G. Debord, Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu, przeł., wstępem i komentarzami opatrzył M. Kwaterko, Warszawa 2006.
Google Scholar

U. Eco, Czytelnik Modelowy, [w:] tenże, Lector in fabula. Współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych, przeł. P. Salwa, Warszawa 1994.
Google Scholar

S.R. Fisher, A History of Reading, London 2004
Google Scholar

M. Głowiński, Wirtualny odbiorca w strukturze utworu poetyckiego, [w:] Studia z teorii i historii poezji, seria 1, red. M. Głowiński, Wrocław 1967
Google Scholar

M. Hardt, A. Negri, Rzeczpospolita. Poza własność prywatną i dobro publiczne, przeł. Praktyka Teoretyczna, Kraków 2012.
Google Scholar

R. Ingarden, O poznawaniu dzieła literackiego, Warszawa 1976
Google Scholar

H.R. Jauss, Historia literatury jako wyzwanie rzucone teorii literatury, przeł. R. Handke, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą, red. H. Markiewicz, t. III, Kraków 1976
Google Scholar

V. Kaufman, Angels of Purity, [w:] Guy Debord and the Situationist International. Texts and Documents, red. T. McDonough, London 2002
Google Scholar

E. Long, O społecznej naturze czytania, przeł. M. Maryl, „Teksty Drugie” 2012, nr 6
Google Scholar

E. Long, Book Clubs: Women and the Uses of Reading in Everyday Life, Chicago 2003.
Google Scholar

E. Long, Text Interpretation as Collective Action, „Discourse” 1992, vol. 14, nr. 3
Google Scholar

J. Moran, Reading the Everyday, New York 2005
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203280409

A. Okopień-Sławińska, Relacje osobowe w literackiej komunikacji, [w:] taż, Se- mantyka wypowiedzi poetyckiej (preliminaria), Wrocław 1985
Google Scholar

M. Rakoczy, Pismo a dominacja – o antynauce Michela de Certeau, [w:] Humanistyka i dominacja. Oddolne doświadczenia społeczne w perspektywie zewnętrznych rozpoznań, red. T. Rakowski, A. Malewska-Szałygin, Warszawa 2011
Google Scholar

J. Roberts, Philosophizing the Everyday. Revolutionary Praxis and the Fate of Cultural Theorys, London 2006
Google Scholar

L. Stetkiewicz, Kulturowi wszystkożercy sięgają po książkę. Czytelnictwo ludyczne jako forma uczestnictwa w kulturze literackiej, Toruń 2011
Google Scholar

The Everyday Life Reader, red. B. Highmore, London–New York 2002.
Google Scholar

R. Vaneigem, Rewolucja życia codziennego, przeł. M. Kwaterko, Gdańsk 2004
Google Scholar

W kręgu socjologii literatury. Antologia tekstów zagranicznych, wstęp, wybór i opracowanie A. Mencwel, t. I i t. II, Warszawa 1977 i 1980
Google Scholar