Spuren eines Vielvölkerstädtchens. Das polnischukrainisch-jüdische Zolkiew der Salcia Landmann ("Erzählte Bilderbogen aus Ostgalizien")

Aleksandra Chylewska-Tölle; Alexander Tölle

doi:10.18778/2196-8403.2011.04

Autor

Aleksandra Chylewska-Tölle
Alexander Tölle

DOI:

https://doi.org/10.18778/2196-8403.2011.04

Słowa kluczowe:

„Erzählte Bilderbogen aus Ostgalizien”, Salcia Landmann, autobiografia, Żydyi galicyjscy, judaistyka, Żółkiew, literatura wspomnieniowa, galicyjskie miasteczko

Abstrakt

Tekst Erzählte Bilderbogen aus Ostgalizien autorstwa SALCII LANDMANN jest przykładem prozy autobiograficznej Żydów galicyjskich, którzy wyemigrowali na Zachód. Znana judaistka, która poprzez swoją twórczość przyczyniła się do popularyzacji wymarłego języka i kultury ludności żydowskiej z dawnej Galicji, w oparciu o wspomnienia i własne poszukiwania konstruuje swoje miasto rodzinne Żółkiew. Analiza tekstu ukazuje typowe dla wschodnio żydowskiej literatury wspomnieniowej elementy i ukazuje wpływ, jaki na późniejszą publicystyczną twórczość autorki miało życie codzienne Żydów w tym wielonarodowym, galicyjskim miasteczku.

Bibliografia

BECHTEL, DELPHINE (2008): Von Lemberg nach L’viv. Gedächtniskonflikte in einer Stadt an der Grenze. In: Osteuropa 6:211-227.
Google Scholar

CZARNECKI, JERZY (2003): Mein Leben als „Arier“. Aus den Erinnerungen eines Davongekommenen. In: Neue Züricher Zeitung, 05.7.2003.
Google Scholar

DÖBLIN, ALFRED (32000): Reise in Polen. München.
Google Scholar

EBERHARDT, PIOTR (1998): Polska ludność kresowa. Rodowód, liczebność, rozmieszczenie. [Die polnische Grenzland-Bevölkerung. Abstammung, Anzahl, Verteilung]. Warszawa.
Google Scholar

GĄSIOROWSKI, STEFAN (2001): Chrześcijanie i Żydzi w Żółkwi w XVII i XVIII wieku. [Christen und Juden in Zolkiew im 17. und 18. Jahrhundert]. Kraków.
Google Scholar

Іванов, Олександр [Ivanov, Aleksander] (2004): Жовква. Держабний історико- архітектурий запобідник. [Zolkiew. Die staatliche historisch-architektonische Schutzzone]. Лъвів.
Google Scholar

JAŚTAL, KATARZYNA (1998): Erzählte Zeiträume. Kindheitserinnerungen aus den Randgebieten der Habsburgermonarchie von Manès Sperber, Elias Canetti, Gregor von Rezzori. Kraków.
Google Scholar

KASZYŃSKI, STEFAN H. (1999): Summa vitae Austriacae. Szkice o literaturze austriackiej. [Skizzen zur österreichischen Literatur]. Poznań.
Google Scholar

KŁAŃSKA, MARIA (1994): Aus dem Schtetl in die Welt 1772-1938. Ostjüdische Autobiographien in deutscher Sprache. Wien/Köln/Weimar.
Google Scholar

LANDMANN, SALCIA (1975): Erzählte Bilderbogen aus Ostgalizien. München.
Google Scholar

LANDMANN, SALCIA (1962 / 1979): Jiddisch – Das Abenteuer einer Sprache. München.
Google Scholar

LANDMANN, SALCIA (1979a): Marxismus und Sauerkirschen. Streitbare Zeitbetrachtungen. Wiesbaden/ München.
Google Scholar

LIPIŃSKI, KRZYSZTOF (2000): Salcia Landmanns jüdische Identität im Spiegel ihrer galizischen „Erinnerungen“. In: HAHN, HANS HENNING / STÜBEN, JENS (eds.): Jüdische Autoren Ostmitteleuropas im 20. Jahrhundert. Frankfurt (M.) u. a., 313-334.
Google Scholar

SAUERLAND, KAROL (1996): „Das ostjüdische Antlitz“ in den Augen von Gustav Landauer, Arnold Zweig, Alfred Döblin und Joseph Roth. In: Convivium:107-132.
Google Scholar

SCHLAPP, MANFRED (2003): Eintrag zu Salcia Landmann. In: BAUTZ, TRAUGOTT (ed.): Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon. Band XXI. Nordhausen, Spalten 780-786.
Google Scholar

SOBIESKI, JAN (1962): Listy do Marysieńki. [Briefe an Marysieńka]. Bearbeitet von Leszek Kukulski. Warszawa.
Google Scholar

ŚLIZIŃSKI, JERZY (1979): Jan III Sobieski w literaturze narodów Europy. [Jan III. Sobieski in der Literatur der Nationen Europas]. Warszawa.
Google Scholar

WALLAS, ARMIN (1993): Kindheit in Galizien. Das galizische Judentum im Spiegel der Autobiographien von Minna Lachs und Manès Sperber. In: Sprachkunst 1:19-40.
Google Scholar

ZIELIŃSKI, ZYGMUNT (1997): Galicja Salci Landmann. [Das Galizien der Salcia Landmann]. In: Akcent 18, 1:135-137.
Google Scholar