„Tłomacke 13“ in Erinnerungen von Schriftstellern und Journalisten jiddischer Sprache
DOI:
https://doi.org/10.18778/2196-8403.2011.03Słowa kluczowe:
Modernizm, literatura jidysz, Związek Pisarzy i Dziennikarzy Jidysz, Tłomackie 13 w Warszawie, "die Bude" ("di Bude"), Zusman Segalovič, Ber Rozen, Naxmen Majzil, Mixal Vajxert, Melex RavičAbstrakt
Nowoczesna literatura jidysz jest zjawiskiem młodym – istnieje od drugiej połowy dziewiętnastego wieku, a pierwsze profesjonalne instytucje, które miały stymulować jej rozwój, zostały założone dopiero na początku dwudziestego wieku. Związek Pisarzy i Dziennikarzy Jidysz powstał w roku 1915 i do wybuchu II wojny światowej prowadził niezwykle ożywioną działalność. Jego siedziba przy ul. Tłomackie 13 w Warszawie szybko stała się legendarnym miejscem. A zatem „Tłomackie 13“ to nie tylko adres, ale także synonim popularnej instytucji kulturalno-społecznej. Artykuł jest próbą odtworzenia jego roli w życiu ówczesnej kultury żydowskiej, jak postrzegali ją pisarze – stali bywalcy lokalu, wśród których byli Zusman Segałowicz, Ber Rozen, Nachmen Majzil, Michał Weichert, czy też Melech Rawicz.
Bibliografia
BORZYMIŃSKA, ZOFIA / ŻEBROWSKI, RAFAŁ (eds.) (2003) : Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. [Polnisches judaistisches Lexikon. Geschichte – Kultur – Religion – Menschen]. 2 Bde. Warszawa.
Google Scholar
COHEN, NATHAN (2000): Tłomackie 13 – The Heart and Soul of Jewish Literary Warsaw. In: BERGMAN, ELEONORA / ZIENKIEWICZ, OLGA (eds.): Żydzi Warszawy. Materiały konferencji w 100. rocznicę urodzin Emanuela Ringelbluma (21 listopada 1900 - 7 marca 1944). Warszawa, 91-98.
Google Scholar
COHEN, NATHAN (2003): sefer, sofer ve-iton: merkaz ha-tarbut ha-jehudit be-varša 1918-1942. [Buch, Schriftsteller und Zeitung: das Zentrum der jüdischen Kultur in Warschau]. jerušalaim.
Google Scholar
ČARNI, DANIEL (1955): a litvak in pojln. zixrojnes. [Ein Litvak in Polen. Erinnerungen]. nju jork, 51-53.
Google Scholar
MAJZIL, NAXMEN (1951): geven amol a lebn. dos jidiše kultur-lebn in pojln cvišn bejde velt-milxomes. [Es war einmal ein Leben. Das jiddische Kulturleben in Polen zwischen den beiden Weltkriegen]. Buenos Aires, 261-291.
Google Scholar
RAVIČ, MELEX (1975): ništo šojn tlomacke 13. (sentimentaler kadiš nox a literarišhistorišn adres. [Sentimentales Kadisch für eine literarisch-historische Adresse]. In: RAVIČ, MELEX: dos majse-bux fun majn lebn. jorn in varše 1921-1934. Tel Aviv, 301-308.
Google Scholar
RAVIČ, MELEX (1975a): tlomacke 13. (farajn fun jidiše literatn un žurnalistn in varše). noticn cu der gešixte fun dem dinamišstn farajn fun šrajbers fun der jidišer velt-literatur. [Tłomacke 13. (Der Jiddische Schriftsteller- und Journalistenverband in Warschau). Notizen zur Geschichte des dynamischen Schriftstellerverbandes in der jiddischen Weltliteratur]. In: RAVIČ, 309-352.
Google Scholar
ROZEN, BER (1950): tlomacke 13. Buenos Aires.
Google Scholar
SEGALOVIČ, ZUSMAN (1946): tlomacke 13. Buenos Aires.
Google Scholar
TRUNK, JEXIEL JESAJE (1953): pojln. zixrojnes un bilder. varše cvišn bejde veltmilxomes. [Polen. Erinnerungen und Bilder. Warschau zwischen den beiden Weltkriegen]. nju jork, 38-39.
Google Scholar
VAJXERT, MIXAL (1961): zixrojnes. varše 1919-1939. [Erinnerungen. Warschau 1919- 1939]. Tel Aviv, 194-214.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
