Generation Length Variability among Human Populations

Abstract

Czas trwania pokolenia jest istotnym regulatorem tempa przyrostu populacji ludzkich, a co za tym idzie także możliwości działania w nich doboru naturalnego. W tab. 1 zilustrowano zmiany współczynnika przyrostu naturalnego populacji ustabilizowanej r w zależności od czasu trwania pokolenia T przy różnych współczynnikach reprodukcji netto R_o oraz pokazano, jak wpływa zmiana wartości T na ocenę sprawności względnej (relative fitness) obliczanej według równania (4). Posługując się danymi z lat 1950-1977 dla 200 krajów świata [U. S. Bureau of Census] stwierdzono istnienie zależności pomiędzy empirycznym oszacowaniem T a oczekiwanym trwaniem życia noworodka e_o, medianą kolejności urodzenia dzieci rodzonych w ciągu roku (MBO) reprezentującą przeciętną dzietność, surowym współczynnikiem urodzeń b oraz punktową miarą zaawansowania rozwoju kulturowego populacji (score), opartą na danych o wymieralności i płodności (rys. 1-4, tab. 2). Zależność ma we wszystkich przypadkach charakter krzywoliniowy, odzwierciedlając ogólną prawidłowość polegającą na tym, że czas trwania pokolenia, niski w populacjach krajów rozwijających się o wysokiej wymieralności i płodności, rośnie wraz z początkowymi stadiami poprawy warunków życia: dalszej poprawie towarzyszy powolny spadek wartości T, a w warunkach krajów wysoko rozwiniętych czas trwania pokolenia ulega stabilizacji po nieznacznym wzroście jego wartości (rys. 4). Autor uważa, że ta stwierdzona na danych przekrojowych prawidłowość da się odnieść do zmian czasu trwania pokolenia w czasie kulturowej i demograficznej ewolucji populacji ludzkich.