Powstanie kolekcji współczesnej kaligrafii japońskiej w Muzeum Okręgowym w Toruniu i perspektywy jej rozwoju

Autor

  • Katarzyna Paczuska Muzeum Okręgowe w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.18778/2084-851X.15.12

Słowa kluczowe:

kaligrafia, Japonia, poezja, performance, zwoje, wachlarze, chigiri-e

Abstrakt

Tematem artykułu jest powstanie jednej z najmłodszych kolekcji Muzeum Okręgowego w Toruniu – zbioru współczesnej kaligrafii japońskiej, w latach 2010–2022. Dzięki darowiznom przekazanym przez japońskich mistrzów kaligrafii udało się stworzyć liczącą blisko 150 obiektów kolekcję.

Wobec niemal całkowitego braku zakupów obiektów sztuki Dalekiego Wschodu do zbiorów muzeum w ostatnich dekadach, dalsze wzbogacanie kolekcji Kamienicy pod Gwiazdą bazowało na darowiznach. Najliczniejsze pochodziły od japońskich mistrzów kaligrafii. Dzięki nim udało nam się zgromadzić wyjątkowy w skali krajowej, ciekawy i różnorodny zbiór współczesnej kaligrafii japońskiej.

Od pierwszego spotkania z mistrzyniami i mistrzami japońskiej kaligrafii podczas wystawy w 2010 roku nasze kontakty cechowały się wzajemnym szacunkiem, serdecznością i zrozumieniem. Najlepszym dowodem na to jest coroczna organizacja przez Muzeum Okręgowe Toruniu wspólnie z Association for International Advancement of Calligraphy Culture (AIACC) wystaw w Toruniu oraz przyjazdy kaligrafów, którzy nie tylko dzielili się swoją wiedzą i umiejętnościami z uczestnikami warsztatów, ale także przekazywali swoje dzieła Muzeum Okręgowemu w Toruniu. Nieocenioną rolę przy organizacji wystaw i kontaktach z kaligrafami od początku odgrywa sekretarz generalny AIACC – Shinkichi Okada.

Powstanie kolekcji kaligrafii japońskiej Muzeum Okręgowego w Toruniu jest dla kustosza przykładem komfortowej sytuacji tworzenia zbioru. Poprzez regularny napływ nabytków i możliwość samodzielnego dokonywania wyboru części prac, które go dopełniają, mogliśmy stworzyć bardzo różnorodną kolekcję. Znajdują się w niej dzieła prezentujące szeroki wachlarz stylów kaligraficznych, począwszy od tradycyjnych po nowoczesne, będące na pograniczu malarstwa. Na pracach tych pojawiają się hasła, sentencje oraz poezja od wierszy Kakinomoto no Hitomaro (ur. ok. 660, zm. 707–708), po haiku Masaki Yūko, poetki urodzonej w 1952 roku. Co nie mniej ważne, zbiór ten nie jest zamknięty, gdyż współpraca ze stowarzyszeniem AIACC nadal jest kontynuowana, co daje nadzieję na pozyskanie następnych prac do naszej kolekcji.

Bibliografia

FUJIWARA NO TEIKA 2008 – Fujiwara no Teika, Ogura hyakunin isshu, czyli zbiór z Ogura – po jednym wierszu od stu poetów, Poznań 2008.
Google Scholar

Hōen 2011 – 東欧への現代書道展開にはずみ」トルンで破体展 , „Hōen” 2011, t. 111, s. 28–29.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv2n7qsj.11

Hōen 2012 – 国際文化交流Vol.2 POLAND書道展 , „Hōen” 2012, t. 118, s. 25.
Google Scholar

Hōen 2014a – 日本の言の葉芸術トルン展会 , „Hōen” 2014, t. 123, s. 25.
Google Scholar

Hōen 2014b – 第55回破体(ヨーロッパ)展トルン展 , „Hōen” 2014, t. 125, s. 14–20.
Google Scholar

Hōen 2014c – コペルニクスの生まれた町トルンで , „Hōen” 2014, t. 126, s. 20–22.
Google Scholar

Hōen 2015 – 第六回トルン市小倉百人一首書道展 , „Hōen” 2015, t. 130, s. 18–21.
Google Scholar

Hōen 2016a – 日本の書道展 開催世界遺産中世都市トルンで2016年10月20日〜11 月6, „Hōen” 2016, t. 132, s. 18–20.
Google Scholar

Hōen 2016b – 本発祥の書体による書道展 〜ポーランド・トルン展〜 , „Hōen” 2016, t. 134, s. 28.
Google Scholar

Hōen 2017 – ポーランド・トルン市第8回「奥の細道を書く」展 , „Hōen” 2017, t. 138, s. 20.
Google Scholar

Hōen 2019 – 第9回トルン市「日本の涼と扇子・団扇」展 , „Hōen” 2019, t. 143, s. 20–21.
Google Scholar

Hōen 2020 – ポーランド・トルンで「壇めく日本の現代書巨匠展, „Hōen” 2020, t. 147, s. 12–16.
Google Scholar

Hōen 2022 – 日本現代の書旅をテーマに , „Hōen” 2022, t. 155, s. 18–21.
Google Scholar

Japonia – Polska 2022 – Japonia – Polska 100-lecie. Wystawa współczesnej kaligrafii japońskiej w Toruniu. Polska. 8 listopada 2019 – 5 stycznia 2020, red. Shinkichi Okada, Tokio 2022.
Google Scholar

KOKOĆ 2021 – Joanna Kokoć, Papier japoński: washi, Kraków 2021.
Google Scholar

KOTAŃSKI 1961 – Wiesław Kotański, Dziesięć tysięcy liści. Antologia literatury japońskiej, Warszawa 1961.
Google Scholar

MATSUO 1994 – Bashō Matsuo, Z podróżnej sakwy z dodaniem Dziennika podróży do Sarashina, Warszawa 1994.
Google Scholar

OLECH/WĄSOWICZ-PEINADO 2020 – Marian Olech, Aleksandra Wąsowicz-Peinado, Pismo w obszarze Sinosfery, [w:] Słowa nie ulotne. Pismo w kulturach świata, red. Dominika Kossowska-Janik, Aleksandra Twardokęs, Warszawa 2020, s. 90–123.
Google Scholar

PACZUSKA 2010 – Katarzyna Paczuska, Hatai – kaligrafia łączonych stylów. Wystawa współczesnej japońskiej kaligrafii artystów z Toyo Calligraphy Art Association w Tokio, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2010, nr 76, s. 7–8.
Google Scholar

PACZUSKA 2011 – Katarzyna Paczuska, Współczesna kaligrafia japońska, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2011, nr 78, s. 11–13.
Google Scholar

PACZUSKA 2012 – Katarzyna Paczuska, Kaligrafia i wachlarz w Japonii, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2012, nr 84, s. 4–5.
Google Scholar

PACZUSKA 2013 – Katarzyna Paczuska, Ekspresja japońskiej poezji w kaligrafii, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2013, nr 88, s. 6.
Google Scholar

PACZUSKA 2014 – Katarzyna Paczuska, Współczesna kaligrafia japońska w stylu hatai. „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2014, nr 92, s. 4–5.
Google Scholar

PACZUSKA 2015 – Katarzyna Paczuska, Po jednym wierszu od stu poetów. Współczesna kaligrafia japońska, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2015, nr 96, s. 6.
Google Scholar

PACZUSKA 2016 – Katarzyna Paczuska, Wpływ zachodniej kultury na współczesna kaligrafię japońską, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2016, nr 100, s. 6–7.
Google Scholar

PACZUSKA 2017 – Katarzyna Paczuska, Haiku Bashō Matsuo (1644–1694) we współczesnej kaligrafii japońskiej, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2017, nr 104, s. 8–9.
Google Scholar

PACZUSKA 2018 – Katarzyna Paczuska, Kaligrafia japońska, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2018, nr 108, s. 4–5.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12968/htup.2018.3.28

PACZUSKA 2019 – Katarzyna Paczuska, 100 prac japońskich kaligrafów na stulecie stosunków dyplomatycznych Polski z Japonią, „Biuletyn Muzeum Okręgowego w Toruniu” 2019, nr 112, s. 8–9.
Google Scholar

SINGER BLAINE 2022 – Ilana Singer Blaine, Calligraphy and Kokuji. The Association for International Advancement of Calligraphic Culture, https://www.tmja.org.il/eng/Exhibitions/733/Calligraphy_and_Kokuji [dostęp: 18.05.2022].
Google Scholar

Sohbi 2013 – 曰本の美. 扇面芸術トルン展 , „Sohbi” 2013, t. 11, s. 102–115.
Google Scholar

ZAKRZEWSKA 2016 – Joanna Zakrzewska, Prze-myśleć piękno. Estetyka kaligrafii japońskiej, Bydgoszcz 2016.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-12-30

Jak cytować

Paczuska, K. (2023). Powstanie kolekcji współczesnej kaligrafii japońskiej w Muzeum Okręgowym w Toruniu i perspektywy jej rozwoju. TECHNE. Seria Nowa, 1(11), 239–257. https://doi.org/10.18778/2084-851X.15.12

Numer

Dział

Artykuły