Border and escape churches in the cultural landscape of the Silesian-Lusatian borderland and the Legnica area

Authors

  • Joanna Szczepankiewicz-Battek Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu, 53-609 Wrocław, ul. Fabryczna 29-31 image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.12

Keywords:

Protestantism, churches, the Duchy of Legnica, Lusatia, historical borders

Abstract

The paper is devoted to a specific group of evangelical (Lutheran) churches founded in Legnica and Lusatia in the second half of the 17th century. The Protestants could only practice their beliefs in areas not ruled by Catholics. The term escape churches (Zufluchtskirche) applies to Catholic churches abandoned by Catholics and taken over by Evangelican Protestants. On the other hand, border churches were built by Evangelical Protestants from scratch. In both types of churches, distinctive style of decor was preserved. The geographical location of preserved escape and border churches allows us to retrace the historical borders between Silesia and Lusatia, as well as between the Duchy of Legnica and the “Kaiser's” duchies.

References

Banaś P., 1971, Studia nad śląską architekturą protestancką 2. połowy XVII wieku, „Roczniki Sztuki Śląskiej”, 8, s. 35–123.
Google Scholar

Battek M.J., Szczepankiewicz-Battek J., 2007, Słownik nazewnictwa krajoznawczego polsko-niemiecki i niemiecko-polski, Wrocław.
Google Scholar

Goliński M., 2009, Ludność, przyroda i gospodarka na Dolnym Śląsku, [w:] Wrzesiński W. (red.), Dolny Śląsk. Monografia historyczna, Wrocław, s. 189–225.
Google Scholar

Harasimowicz J., 2004, Ewangelicka architektura i sztuka kościelna na ziemiach polskich, [w:] Below J., Legendź M. (red.), Świadectwo wiary i życia. Kościół luterański w Polsce wczoraj i dziś, Bielsko-Biała, s. 113–133.
Google Scholar

Maciuszko J.T., 2004, Kościół luterański w Polsce od XVI do XX wieku, [w:] Below J., Legendź M. (red.), Świadectwo wiary i życia. Kościół luterański w Polsce wczoraj i dziś, Bielsko-Biała, s. 56–103.
Google Scholar

Mazurski K.R., 1989, Powojenne losy kościołów ewangelickich na Dolnym Śląsku i Ziemi Kłodzkiej, Informator Krajoznawczy Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław, cz. 1, z. 55, s. 10–20; cz. 2, z. 56, s. 13–36.
Google Scholar

Mazurski K.R., 1990, Powojenne losy kościołów ewangelickich na Dolnym Śląsku i Ziemi Kłodzkiej, Informator Krajoznawczy Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław, cz. 3, z. 57, s. 29–33; cz. 4, 1990, z. 58, s. 31–39.
Google Scholar

Mazurski K.R., 2002, Kościoły – historia Śląska i luteranizmu, „Polskie Krajobrazy”, s. 85–98.
Google Scholar

Mazurski K.R., 2014, Zabytki ewangelickie Śląska, „Krajoznawca”, Biuletyn informacyjny KK ZG PTTK, 17, s. 4–9.
Google Scholar

Pater J., 1982, Katalog ruchomych zabytków sztuki sakralnej w archidiecezji wrocławskiej, t. 2, Wrocław.
Google Scholar

Perkowska D., 2008, Kościół ucieczkowy w Krzywej i jego funkcja turystyczna, praca licencjacka PWSZ w Legnicy, mps, Legnica.
Google Scholar

Popiołek K., 1967, Historia Śląska, Katowice.
Google Scholar

Šołta J., 1984, Zarys dziejów Serbołużyczan, Wrocław.
Google Scholar

Szczepankiewicz-Battek J., 1996, Protestantyzm na Śląsku. Geografia, demografia, kultura, Wrocław.
Google Scholar

Szczepankiewicz-Battek J., 2005a, Kościoły protestanckie i ich rola społeczno-kulturowa, Wrocław.
Google Scholar

Szczepankiewicz-Battek J., 2005b, Łużyce – przestrzeń dysocjacji kultur narodowych i religijnych, Słupsk.
Google Scholar

Szczepankiewicz-Battek J., 2013, Rabunki, demolki, rywalizacja i dialog, „Pismo er”, 3 (3), 04.12.2013: http://ewangelicki.pl/feeria/rabunki-demolki-rywalizacja-i-dialog-joanna-szczepankiewicz-battek/
Google Scholar

Szczepankiewicz-Battek J., Battek M.J., 2010, Projektowany Szlak Legnickiej Reformacji jako element promocji wielokulturowości regionu, [w:] Szczepankiewicz-Battek J., Dąbrowska M. (red.), Turystyka kulturowa w świetle badań interdyscyplinarnych, Legnica, s. 125–136.
Google Scholar

Wiszewski P., 2009, Nowożytne dzieje chrześcijaństwa na Dolnym Śląsku, [w:] Wrzesiński W. (red.), Dolny Śląsk. Monografia historyczna, Wrocław, s. 55–104.
Google Scholar

pl.wikipedia.org
Google Scholar

www.instytutdidaskalos.pl
Google Scholar

www.lkuz.pl
Google Scholar

www.luban.ug.gov.pl
Google Scholar

Published

2015-01-01

How to Cite

Szczepankiewicz-Battek, J. (2015). Border and escape churches in the cultural landscape of the Silesian-Lusatian borderland and the Legnica area. Studies in Political and Historical Geography, 4, 291–311. https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.12