“We Are the Poles from Former Yugoslavia.” Transformation Processes Shifted in Time—The Biographical Perspective

Rozalia Ligus

doi:10.18778/1733-8077.15.4.05

Authors

Rozalia Ligus University of Wrocław, Poland https://orcid.org/0000-0003-0418-7346

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8077.15.4.05

Keywords:

Western Borderlands of Poland, “New Localism”, “Return Migration”, “Migrating Biographies”, Self-Identification

Abstract

This paper is based on the first analysis of the 25 narrative interviews collected from March to November 2018 in small local communities in the Lower Silesia Region. All narrators belong to the families that were transferred from the former Yugoslavia in 1946 to the western lands which were incorporated to Poland. The socio-cultural conditions are significant for local development, so I present some features of localism after 1989 when the state transformation processes started. Next, I discuss the narrators’ self-identity dilemmas and make an attempt to conceptualize “migrating biography” as one of the features of living in a postmodern world.

The aim of the whole project, but not described in this article, is to reveal the intergenerational adult learning processes seen from the insider’s perspective, as well as to describe such lives in a psychosocial and cultural context.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Rozalia Ligus, University of Wrocław, Poland

Rozalia Ligus is an Associate Professor in Adult Education and Cultural Studies, Institute of Pedagogy, University of Wrocław. Her main interest is focused on socio-cultural aspects of adult learning, biographical (re)construction of identity, collective memory, and the development of local community. She is the author of the book Teachers’ Biographical Identity (2009) and articles published in Polish and English. Since 2004 she is a member of the ESREA European Society for Research on Education of Adults and since 2018—a member of the Polish Sociological Association.

References

Appadurai, Arjun. 2005. Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Aspitzsch, Ursula. 2012. “Biografie migracyjne jako miejsca przestrzeni transnarodowej.” Pp. 603-616 in Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, edited by K. Kaźmierska. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Babiński, Grzegorz. 2008. “Return Migration Revisited.” Pp. 21- 29 in Homecoming. An Anthropology of Return Migrations, edited by E. Nowicka and H. Firouzbakhch. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Bauman, Zygmunt. 2017. Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość. Warsaw: PWN.
Google Scholar

Bokszański, Zbigniew. 2016. “Tożsamość narodowa: pojęcia i problematyka badawcza.” Pp. 53-60 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór Tekstów, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.04

Bujak, Jan. 2017. Galicjanie i Serbowie. Z Galicji do Bośni. Cz. I. Jelenia Gora: Wydawnictwo AD REM.
Google Scholar

Connerton, Paul. 2012. Jak społeczeństwa pamiętają. Warsaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323520023

Czyżewski, Marek. 1997. “Wprowadzenie do tekstu Fritza Schützego.” Studia Socjologiczne 1(144):9-11.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2016. “Generalne kierunki opracowania, wymiary analityczne.” Pp.73-80 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór Tekstów, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.06

Derwich, Marek. 2004. Polska XX wieku 2014-2003. Wroclaw: Horyzont.
Google Scholar

Drljača, Dušan. 1997. Między Bośnią, Bukowiną, Serbią i Polską. Wroclaw: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Google Scholar

Gałęziowski, Jakub. 2019. “Oral History and Biographical Method. Common Framework and Distinctions Resulting from Different Research Perspectives.” Przegląd Socjologii Jakościowej 15(2):76-103.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.15.2.05

Giddens, Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość. Warsaw: PWN.
Google Scholar

Goffman, Erving. 1963. Stigma. Notes on the Management of Spoiled Identity. New York, London, Toronto: Simon & Schuster.
Google Scholar

Gołębniak, Marcin. 2016. Dzieci z rozbitego statku. Wroclaw: Wydawnictwo Naukowe DSWE.
Google Scholar

Halbwachs, Maurice. 1992. On Collective Memory. Chicago, London: University of Chicago Press.
Google Scholar

Hałas, Elżbieta. 2001. “Zmiany społeczne: dylematy teoretyczne i praktyczne.” Pp. 275-289 in Rozumienie zmian społecznych, edited by E. Hałas. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Kaźmierska, Kaja. 1996. “Wywiad narracyjny ‒ technika i pojęcie analityczne.” Pp. 35-45 in Biografia a tożsamość narodowa, edited by M. Czyżewski, A. Piotrowski, and A. Rokuszewska-Pawełek. Lodz: Katedra Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Kaźmierska, Kaja. 1999. Doświadczenia wojenne Polaków a kształtowanie tożsamości etnicznej. Analiza narracji kresowych. Warsaw: IFiS PAN.
Google Scholar

Kaźmierska, Kaja. 2008. Biografia i pamięć. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Kaźmierska, Kaja (ed.). 2012. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Kaźmierska, Kaja. 2013. “Badania biograficzne w naukach społecznych.” Przegląd Socjologii Jakościowej 9(4):6-10.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.4.01

Kaźmierska, Kaja. 2014a. “Analyzing Biographical Data – Different Approaches of Doing Biographical Research.” Qualitative Sociology Review 10(1):6-17.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8077.10.1.01

Kaźmierska, Kaja. 2014b. “An Interview with Professor Fritz Schütze: Biography and Contribution to Interpretative Sociology.” Qualitative Sociology Review 10(1):284-359.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8077.10.1.11

Kaźmierska, Kaja. 2018. “Doing Biographical Research – Ethical Dilemmas in Changing Social Contexts.” Polish Sociological Review 3:391-409.
Google Scholar

Kempny, Marian. 1998. “Globalizacja.” Pp. 244 in Encyklopedia Socjoligii, vol. 1. Warsaw: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kosiński, Krzysztof. 2000. O nową mentalność. Życie codzienne w szkołach 1945-56. Warsaw: Wydawnictwo Trio.
Google Scholar

Kurczewska, Joanna. 2006. “Robocze ideologie lokalności. Stare i nowe schematy.” Pp. 88-129 in Oblicza lokalności. Tradycja i współczesność, edited by J. Kurczewska. Warsaw: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Google Scholar

Kwaśniak, Franciszek and Anto Orlovac. 2008. Dzieje Polaków w Bośni (1995-1946). Legnica, Wroclaw: Wydawnictwo Atla 2.
Google Scholar

Leoński, Jacek. 1998. “Socjologiczne aspekty kultury na Pomorzu Zachodnim.” Problemy folkloru na Pomorzu Zachodnim 1:29-41.
Google Scholar

Ligus, Rozalia. 2009a. Biograficzna tożsamość nauczycieli. Historie z pogranicza. Wroclaw: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar

Ligus, Rozalia. 2009b. “Twenty Years of Living a Life in a Suburban Community (From the Perspective of Locals).” Pp. 187-199 in Local Development Community and Adult Learning—Learning Landscapes—Between the Mainstream and the Margins, R. Evans. Magdeburg: ESREA.
Google Scholar

Ligus, Rozalia. 2013. “Identity and Dignity in Narrative Biographical Episodes of Contemporary Polish ‘Non-migrants.’” Pp. 61-77 in Autobiography-Biography-Narration. Research Practice for Biographical Perspectives, edited by M. Kafar and M. Modrzejewska-Świgulska. Lodz, Cracow: Wydawnictwo UŁ.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-057-2.05

Lis, Tomasz Jacek. 2016. Z Bośni do Polski. Boleslawiec: Bolesławiecki Ośrodek Kultury.
Google Scholar

Łukowski, Wojciech. 2002. Społeczne tworzenie ojczyzn. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Mach, Zbigniew. 1998. Niechciane miasta. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Machaj, Irena. 2005. Społeczno-kulturowe konteksty tożsamości mieszkańców wschodniego i zachodniego pogranicza Polski. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Mannheim, Karl. 1952. Essays on the Sociology of Knowledge. London: RKP.
Google Scholar

Niedźwiedzki, Dariusz. 2000. Odzyskiwanie miasta. Władza i tożsamość społeczna. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Niedźwiedzki, Dariusz. 2003. Władza-tożsamość-zmiana społeczna. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Nora, Pierre. 2009. “Między pamięcią i historią.” Pp. 4-11 in Les Lieux de Memoire. Archiwum # 2. Lodz: Muzeum Sztuki.
Google Scholar

Nowicka, Ewa. 2008. “The Study of Return Migrations.” Pp. 9-20 in Homecoming. An Anthropology of Return Migrations, edited by E. Nowicka and H. Firouzbakhch. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Ossowski, Stanisław. 1967. Z zagadnień psychologii społecznej. Warsaw: PWN.
Google Scholar

Piotrowski, Andrzej. 2016. “Wprowadzenie do projektu ‘Biografia a tożsamość narodowa.’” Pp. 43-52 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór Tekstów, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.03

Prawda, Marek. 1989. “Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości. O koncepcji badań biograficznych Fritza Schützego.” Studia Socjologiczne (4):82-89.
Google Scholar

Ricoeur, Paul. 2005. O sobie samym jako innym. Warsaw: PWN.
Google Scholar

Rieman, Gerhard and Fritz Schütze. 2012. “‘Trajektorie’ jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych.” Pp. 389-414 in Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, edited by K. Kaźmierska. Warsaw: Nomos.
Google Scholar

Rokuszewska-Pawełek, Alicja. 2002. Chaos i Przymus. Trajektorie wojenne Polaków – analiza biograficzna. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Rokuszewska-Pawełek, Alicja. 2016. “Doświadczenia wojenne Polaków – analiza trajektorii okupacyjnych.” Pp. 263-300 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór Tekstów, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.18

Sakson, Andrzej. 2014. “Socjologia pogranicza społeczności postmigracyjnych Ziem Zachodnich i Północnych Polski. Kilka uwag o jej uprawianiu.” Pp. 149-156 in Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza i centra współczesnej Europy, edited by M. Zielińska and B. Trzop. Zielona Gora: Lubuskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 1997. “Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej.” Studia Socjologiczne 1(144):11-56.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 2012a. “Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne?” Pp. 141- 278 in Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, edited by K. Kaźmierska. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 2012b. “Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej.” Pp. 415-458 in Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, edited by K. Kaźmierska. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 2016. “Presja i wina: wojenne doświadczenia młodego żołnierza niemieckiego i ich biograficzne implikacje.” Pp. 449-502 in Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór Tekstów, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.25

Słowińska, Sylwia. 2017. Sensy oddolnych inicjatyw kulturalnych w interpretacji ich realizatorów. Zielona Gora: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego,
Google Scholar

Strauchold, Grzegorz. 1995. Położenie i działalność polityczna Szczecina. Polska ludność rodzima Ziem Zachodnich i Północnych. Opinie nie tylko publiczne lat 1944-1948. Olsztyn: Ośrodek badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego.
Google Scholar

Strauchold, Grzegorz. 2012. “‘Jest dobrze, będzie jeszcze lepiej.’ Nowe granice zachodnie polski w dyskursie publicystyczno-naukowym lat 40. XX wieku.” Rocznik Lubuski 38(1):39-59.
Google Scholar

Strauchold, Grzegorz. 2016. Wydzierając puszczy ziemię...: wspomnienia bolesławieckich reemigrantów z Jugosławii. Boleslawiec: Muzeum Ceramiki w Bolesławcu.
Google Scholar

Strauchold, Grzegorz and Joanna Nowosielska-Sobel. 2007. Dolnoślązacy? Kształtowanie tożsamości mieszkańców Dolnego Śląska po II wojnie światowej. Wroclaw: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 2012. “Praca biograficzna i jej powiązania (interscetions).” Pp. 517-527 in Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, edited by K. Kaźmierska. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Sturis, Dinisios. 2017. Nowe życie. Jak Polacy pomogli uchodźcom z Grecji. Warsaw: Grupa Wydawnicza Foksal.
Google Scholar

Sulima, Roch. 2001. Głosy tradycji. Warsaw: Wydawnictwo DiG.
Google Scholar

Taylor, Charles. 1994. “The Politics of Recognition.” Pp. 40-90 in Multiculturalism. Examining The Politics of Recognition, edited by A. Gutmann. Princeton: Princeton University Press.
Google Scholar

Theiss, Wiesław. 2001. “Mała ojczyzna: perspektywa edukacyjno-utylitarna.” Pp. 7-22 in Mała Ojczyzna. Kultura. Edukacja. Rozwój lokalny, edited by W. Theiss. Warsaw: Wydawnictwo Akademickie „Żak.”
Google Scholar

Waniek, Katarzyna. 2019. “Lekceważone potencjały i narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego.” Przegląd Socjologii Jakościowej 15(2):132-163.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.15.2.08

Włodarek, Jan and Marek Ziółkowski. 1990. Metoda Biograficzna w Socjologii. Warsaw, Poznan: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Wylegała, Anna. 2014. Przesiedlenia a pamięć. Studium (nie)pamięci społecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich „Ziem Odzyskanych.” Torun: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar