Repatriacja polskich domów dziecka z ZSRR do Polski w 1946 r.
DOI:
https://doi.org/10.18778/1641-4233.27.07Słowa kluczowe:
repatriacja, domy dziecka, II wojna światowa, Komitet do spraw Dzieci Polskich w ZSRR, Polska, GostyninAbstrakt
Komitet do spraw Dzieci Polskich w ZSRR funkcjonował w latach 1943–1946 r. Został powołany 30 czerwca 1943 r. w Moskwie z inicjatywy środowisk lewicowych. Komitet był opiekuńczą instytucją radziecką. Wszelkie jego działania były wzorowane na rosyjskim systemie oświatowym.
Jedną z najważniejszych i najbardziej istotnych spraw w działalności Komitetu do spraw Dzieci Polskich w ZSRR była repatriacja najmłodszych obywateli polskich do ojczyzny. Zagadnienie to było przedmiotem wielu niezwykle żmudnych spotkań, zabiegów i wielogodzinnych rozmów z władzami radzieckimi. Kwestia ta należała do najtrudniejszych zadań realizowanych przez pracowników Kompoldietu. Repatriacja domów dziecka do Polski rozpoczęła się w styczniu 1946 r.
Pobrania
Bibliografia
Berner, J. “Akademicka droga łódzkiej medycyny.” Forum Bibliotek Medycznych 1.11 (2013): 21.
Zobacz w Google Scholar
Boćkowski, D. Dyplomacja Rządu Drugiej Rzeczypospolitej na uchodźstwie wobec kwestii polskiej w ZSRR w latach 1939–1945. Ed. J. Faryś, M. Szczerbiński, Z dziejów polskiej służby dyplomatycznej i konsularnej. Księga upamiętniająca życie i dzieło Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Gorzów Wielkopolski: Sonar, 2005.
Zobacz w Google Scholar
Boćkowski, D. “Repatriacja dzieci polskich z głębi ZSRR w latach 1945–52.” Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej 29 (1994): 99–108.
Zobacz w Google Scholar
Bugaj, T. Dzieci polskie w ZSRR i ich repatriacja 1939–1952. Jelenia Góra: Karkonoskie Towarzystwo Naukowe, 1982.
Zobacz w Google Scholar
Ciesielski, S. Polacy w Kazachstanie 1940–1946. Zesłańcy lat wojny. Wrocław: Oficyna Artystyczno-Wydawnicza „W kolorach tęczy”, 1996.
Zobacz w Google Scholar
Ciesielski, S., Hryciuk, G., Srebrakowski, A. Masowe deportacje ludności w Związku Radzieckim. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004.
Zobacz w Google Scholar
Czapski, J. Na nieludzkiej ziemi. Posłowie Lebiediewa, N.S. Kraków 2017.
Zobacz w Google Scholar
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. VII. Styczeń 1939–grudzień 1943. Warszawa 1973.
Zobacz w Google Scholar
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. VIII, Styczeń 1944–grudzień 1945. Warszawa 1974.
Zobacz w Google Scholar
Dzienis-Todorczuk, M. Już w Polsce… Dom Rozdzielczy dla dzieci z repatriacji w Gostyninie i problem liczby polskich sierot wracających z zesłania w 1946 r. Eds. J. Kita, W. Marciniak, Losy Polaków na Wschodzie XIX–XX w. Repatriacje, przesiedlenia i osadnictwo. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Zobacz w Google Scholar
Głowacki, A. Na pomoc zesłańczej edukacji. Działalność wydawnicza Komitetu do spraw Dzieci Polskich w ZSRR (1943–1946), wyd. II. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019.
Zobacz w Google Scholar
Głowacki, A. Ocalić i repatriować. Opieka nad ludnością polską w głębi terytorium ZSRR (1943–1946). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1994.
Zobacz w Google Scholar
Głowacki, A. “Problem repatriacji wychowanków polskich domów dziecka z ZSRR (1945–1946).” My, Sybiracy 15 (2004): 34.
Zobacz w Google Scholar
Historia dyplomacji polskiej, t. V, 1939–1945. Ed. W. Michowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Zobacz w Google Scholar
Jonkajtys-Luba, G. Opowieść o 2 Korpusie Polskim generała Władysława Andersa. 60 rocznica bitwy o Monte Cassino. Warszawa: Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2004.
Zobacz w Google Scholar
“Komitet do spraw polskich dzieci w ZSRR.” Wolna Polska 19 (1943): 4.
Zobacz w Google Scholar
“Komunikaty Zarządu Głównego Związku Patrjotów Polskich.” Wolna Polska 18 (1943): 4.
Zobacz w Google Scholar
Konarska-Pabiniak, B. “Dom Rozdzielczy dla dzieci repatriowanych w Gostyninie.” Notatki Płockie Vol. 37, 4.151 (1992): 39–40.
Zobacz w Google Scholar
Konarska-Pabiniak, B. “Dzieje gostynińskiej psychiatrii – w 70. rocznicę narodzin.” Notatki Płockie Vol. 49, 1.198 (2004): 40–41.
Zobacz w Google Scholar
Kormanowa, Ż. Ludzie i życie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1982.
Zobacz w Google Scholar
Kuczyński, A. 400 lat polskiej diaspory. Zesłania, martyrologia i sukces cywilizacyjny. Rys historyczny. Antologia. Krzeszowice: Wydawnictwo „Kubajak”, 2007.
Zobacz w Google Scholar
Kulikowska, A. “Okupacyjne wspomnienia ze Szpitala Psychiatrycznego w Gostyninie.” Przegląd Lekarski. Organ Polskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Vol. XXXIV, 1 (1977): 211.
Zobacz w Google Scholar
Ladorucka, L. Komitet do spraw Dzieci Polskich w ZSRR 1943–1946. Ed. E. Kowalczyk, K. Rokicki. W drodze do władzy. Struktury komunistyczne realizujące politykę Rosji Sowieckiej i ZSRS wobec Polski (1917–1945). Warszawa, 2019.
Zobacz w Google Scholar
Marciniak, W.F. Powroty z Sybiru. Repatriacja obywateli polskich z głębi ZSRR w latach 1945–1947. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2014.
Zobacz w Google Scholar
Materski, W. Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918–1943. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2005.
Zobacz w Google Scholar
Museum of Independence Traditions in Łódź, sign. A-9476, pp. 1–15.
Zobacz w Google Scholar
Oppman, R., Wroński, B., Englert, J.L. Generał Sikorski. Premier, Naczelny Wódz. Prime Minister. Commander in Chief, wyd. II. Londyn–Warszawa: Polish Institute and Sikorski Museum in London, 2003.
Zobacz w Google Scholar
Osmałek, M. Gostynin w latach 1945–1989. Ed. B. Konarska-Pabiniak. Dzieje Gostynina od XI do XXI wieku. Gostynin: Miejska Biblioteka Publiczna im. Jakuba z Gostynina, 2010.
Zobacz w Google Scholar
Przerwane biografie. Relacje deportowanych z Polski w głąb Sowietów 1940–41, chosen by Ewa Kołodziejska-Fuentes. Warszawa: Ośrodek Karta & Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, 2020.
Zobacz w Google Scholar
“Przyjazd Karakulińskiego Domu Dziecka do Białegostoku.” Wolna Polska 23–24 (1945): 1.
Zobacz w Google Scholar
Puś, W. Zarys historii Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-568-3
Rączka, J. W. “Zakład Leczniczo-Wychowawczy UJ w Witkowicach pod Krakowem.” Folia Historica Cracoviensia 6 (1999): 129–142. https://doi.org/10.15633/fhc.1415
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15633/fhc.1415
Rękawiecki, R. “Dom Repatriacyjno-Rozdzielczy w Gostyninie-Zalesiu.” Nasze Korzenie: Półrocznik popularnonaukowy Muzeum Mazowieckiego w Płocku poświęcony przyrodzie, historii i kulturze północno-zachodniego Mazowsza 7 (2014): 92–93.
Zobacz w Google Scholar
Rutkowski, T. P. Stanisław Kot 1885–1975. Biografia polityczna. Warszawa: DIG, 2000.
Zobacz w Google Scholar
Siemaszko, Z. S. W sowieckim osaczeniu. 1939–1945. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1991.
Zobacz w Google Scholar
Sprawa polska w czasie drugiej wojny światowej na arenie międzynarodowej. Zbiór dokumentów. Ed. S. Stanisławska. Warszawa: PWN, 1965.
Zobacz w Google Scholar
Sprawozdanie z działalności Ambasady R.P. za okres od 7.VIII.1941 do 6.V.1943. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sign. A.7.307/38.
Zobacz w Google Scholar
Syzdek, E. Działalność Wandy Wasilewskiej w latach drugiej wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981.
Zobacz w Google Scholar
Szkolnictwo polskie w ZSRR 1943–1947. Dokumenty i materiały. Comp. R. Polny, Ed. S. Skrzeszewski. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1961.
Zobacz w Google Scholar
Szubtarska, B. Ambasada polska w ZSRR w latach 1941–1943. Warszawa: DIG, 2005.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-1, k. 1, 6.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-10, k. 8–10.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-89, k. 2.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-94, k. 1.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-141, k. 1–3, 6, 53, 62, 100–101, 105–106.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-142, k. 16–17.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-143, k. 24.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-145, k. 147–150.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-147, k. 39–40.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-167, k. 11 inverted–13 inverted.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-201, k. 28.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-208, k. 18.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-209, k. 5, 26–28, 39, 52.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-212, k. 4.
Zobacz w Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-216, k. 4, 5, 9–12, 28, 53.
Zobacz w Google Scholar
Trela, E. Edukacja dzieci polskich w Związku Radzieckim w latach 1941–1946. Warszawa: PWN, 1983.
Zobacz w Google Scholar
Udzielona pomoc i opieka nad ludnością żydowską w ZSRR. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sign. A.7.307/40. Wolna Polska 15 (1943): 4.
Zobacz w Google Scholar
“Wychowankowie Domu Dziecka w Karakulino opuszczają gościnną ziemię radziecką.” Wolna Polska 20 (1945): 1.
Zobacz w Google Scholar
Z dziejów Polaków w Kazachstanie 1936–1956. Zbiór dokumentów Prezydenta Republiki Kazachstanu. Ed. E.M. Gribanova et al. Warszawa: Oficyna Olszynka, 2006.
Zobacz w Google Scholar
Żaroń, P. Kierunek wschodni w strategii wojskowo-politycznej gen. Władysława Sikorskiego. Warszawa: PWN, 1988.
Zobacz w Google Scholar
Żaroń, P. Ludność polska w Związku Radzieckim w czasie II wojny światowej. Warszawa: PWN, 1990.
Zobacz w Google Scholar
Żeglicki, T. “Szlakiem wychowanków Domu Dziecka w Karakulino.” Wolna Polska 8–9 (1945): 5.
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
