The Repatriation of Polish Orphanages from USSR to Poland in 1946
DOI:
https://doi.org/10.18778/1641-4233.27.07Keywords:
Repatriation, orphanages, World War II, Committee for Polish Children in the USSR, Poland, GostyninAbstract
The Committee for Polish Children in the USSR operated in the years 1943–1946. It was established on June 30, 1943 in Moscow following a political left-wing initiative. The Committee was a care-giving institution, fully in line with the Soviet system ideals. One of the most important matters tackled by the Committee was the repatriation of the youngest Polish citizens to their homeland. It was the subject of meetings, discussions and many hours of talks with the Soviet authorities. This issue was one of the most difficult tasks carried out by the Committee employees. The repatriation of orphanages to Poland lasted from January to August 1946.
Downloads
References
Berner, J. “Akademicka droga łódzkiej medycyny.” Forum Bibliotek Medycznych 1.11 (2013): 21.
Google Scholar
Boćkowski, D. Dyplomacja Rządu Drugiej Rzeczypospolitej na uchodźstwie wobec kwestii polskiej w ZSRR w latach 1939–1945. Ed. J. Faryś, M. Szczerbiński, Z dziejów polskiej służby dyplomatycznej i konsularnej. Księga upamiętniająca życie i dzieło Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Gorzów Wielkopolski: Sonar, 2005.
Google Scholar
Boćkowski, D. “Repatriacja dzieci polskich z głębi ZSRR w latach 1945–52.” Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej 29 (1994): 99–108.
Google Scholar
Bugaj, T. Dzieci polskie w ZSRR i ich repatriacja 1939–1952. Jelenia Góra: Karkonoskie Towarzystwo Naukowe, 1982.
Google Scholar
Ciesielski, S. Polacy w Kazachstanie 1940–1946. Zesłańcy lat wojny. Wrocław: Oficyna Artystyczno-Wydawnicza „W kolorach tęczy”, 1996.
Google Scholar
Ciesielski, S., Hryciuk, G., Srebrakowski, A. Masowe deportacje ludności w Związku Radzieckim. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004.
Google Scholar
Czapski, J. Na nieludzkiej ziemi. Posłowie Lebiediewa, N.S. Kraków 2017.
Google Scholar
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. VII. Styczeń 1939–grudzień 1943. Warszawa 1973.
Google Scholar
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. VIII, Styczeń 1944–grudzień 1945. Warszawa 1974.
Google Scholar
Dzienis-Todorczuk, M. Już w Polsce… Dom Rozdzielczy dla dzieci z repatriacji w Gostyninie i problem liczby polskich sierot wracających z zesłania w 1946 r. Eds. J. Kita, W. Marciniak, Losy Polaków na Wschodzie XIX–XX w. Repatriacje, przesiedlenia i osadnictwo. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Google Scholar
Głowacki, A. Na pomoc zesłańczej edukacji. Działalność wydawnicza Komitetu do spraw Dzieci Polskich w ZSRR (1943–1946), wyd. II. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019.
Google Scholar
Głowacki, A. Ocalić i repatriować. Opieka nad ludnością polską w głębi terytorium ZSRR (1943–1946). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1994.
Google Scholar
Głowacki, A. “Problem repatriacji wychowanków polskich domów dziecka z ZSRR (1945–1946).” My, Sybiracy 15 (2004): 34.
Google Scholar
Historia dyplomacji polskiej, t. V, 1939–1945. Ed. W. Michowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Google Scholar
Jonkajtys-Luba, G. Opowieść o 2 Korpusie Polskim generała Władysława Andersa. 60 rocznica bitwy o Monte Cassino. Warszawa: Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2004.
Google Scholar
“Komitet do spraw polskich dzieci w ZSRR.” Wolna Polska 19 (1943): 4.
Google Scholar
“Komunikaty Zarządu Głównego Związku Patrjotów Polskich.” Wolna Polska 18 (1943): 4.
Google Scholar
Konarska-Pabiniak, B. “Dom Rozdzielczy dla dzieci repatriowanych w Gostyninie.” Notatki Płockie Vol. 37, 4.151 (1992): 39–40.
Google Scholar
Konarska-Pabiniak, B. “Dzieje gostynińskiej psychiatrii – w 70. rocznicę narodzin.” Notatki Płockie Vol. 49, 1.198 (2004): 40–41.
Google Scholar
Kormanowa, Ż. Ludzie i życie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1982.
Google Scholar
Kuczyński, A. 400 lat polskiej diaspory. Zesłania, martyrologia i sukces cywilizacyjny. Rys historyczny. Antologia. Krzeszowice: Wydawnictwo „Kubajak”, 2007.
Google Scholar
Kulikowska, A. “Okupacyjne wspomnienia ze Szpitala Psychiatrycznego w Gostyninie.” Przegląd Lekarski. Organ Polskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Vol. XXXIV, 1 (1977): 211.
Google Scholar
Ladorucka, L. Komitet do spraw Dzieci Polskich w ZSRR 1943–1946. Ed. E. Kowalczyk, K. Rokicki. W drodze do władzy. Struktury komunistyczne realizujące politykę Rosji Sowieckiej i ZSRS wobec Polski (1917–1945). Warszawa, 2019.
Google Scholar
Marciniak, W.F. Powroty z Sybiru. Repatriacja obywateli polskich z głębi ZSRR w latach 1945–1947. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2014.
Google Scholar
Materski, W. Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918–1943. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2005.
Google Scholar
Museum of Independence Traditions in Łódź, sign. A-9476, pp. 1–15.
Google Scholar
Oppman, R., Wroński, B., Englert, J.L. Generał Sikorski. Premier, Naczelny Wódz. Prime Minister. Commander in Chief, wyd. II. Londyn–Warszawa: Polish Institute and Sikorski Museum in London, 2003.
Google Scholar
Osmałek, M. Gostynin w latach 1945–1989. Ed. B. Konarska-Pabiniak. Dzieje Gostynina od XI do XXI wieku. Gostynin: Miejska Biblioteka Publiczna im. Jakuba z Gostynina, 2010.
Google Scholar
Przerwane biografie. Relacje deportowanych z Polski w głąb Sowietów 1940–41, chosen by Ewa Kołodziejska-Fuentes. Warszawa: Ośrodek Karta & Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, 2020.
Google Scholar
“Przyjazd Karakulińskiego Domu Dziecka do Białegostoku.” Wolna Polska 23–24 (1945): 1.
Google Scholar
Puś, W. Zarys historii Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-568-3
Rączka, J. W. “Zakład Leczniczo-Wychowawczy UJ w Witkowicach pod Krakowem.” Folia Historica Cracoviensia 6 (1999): 129–142. https://doi.org/10.15633/fhc.1415
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15633/fhc.1415
Rękawiecki, R. “Dom Repatriacyjno-Rozdzielczy w Gostyninie-Zalesiu.” Nasze Korzenie: Półrocznik popularnonaukowy Muzeum Mazowieckiego w Płocku poświęcony przyrodzie, historii i kulturze północno-zachodniego Mazowsza 7 (2014): 92–93.
Google Scholar
Rutkowski, T. P. Stanisław Kot 1885–1975. Biografia polityczna. Warszawa: DIG, 2000.
Google Scholar
Siemaszko, Z. S. W sowieckim osaczeniu. 1939–1945. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1991.
Google Scholar
Sprawa polska w czasie drugiej wojny światowej na arenie międzynarodowej. Zbiór dokumentów. Ed. S. Stanisławska. Warszawa: PWN, 1965.
Google Scholar
Sprawozdanie z działalności Ambasady R.P. za okres od 7.VIII.1941 do 6.V.1943. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sign. A.7.307/38.
Google Scholar
Syzdek, E. Działalność Wandy Wasilewskiej w latach drugiej wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981.
Google Scholar
Szkolnictwo polskie w ZSRR 1943–1947. Dokumenty i materiały. Comp. R. Polny, Ed. S. Skrzeszewski. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1961.
Google Scholar
Szubtarska, B. Ambasada polska w ZSRR w latach 1941–1943. Warszawa: DIG, 2005.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-1, k. 1, 6.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-10, k. 8–10.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-89, k. 2.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-94, k. 1.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-141, k. 1–3, 6, 53, 62, 100–101, 105–106.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-142, k. 16–17.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-143, k. 24.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-145, k. 147–150.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-147, k. 39–40.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-167, k. 11 inverted–13 inverted.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-201, k. 28.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-208, k. 18.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-209, k. 5, 26–28, 39, 52.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-212, k. 4.
Google Scholar
The State Archive of the Russian Federation (GARF), sign. A-304-1-216, k. 4, 5, 9–12, 28, 53.
Google Scholar
Trela, E. Edukacja dzieci polskich w Związku Radzieckim w latach 1941–1946. Warszawa: PWN, 1983.
Google Scholar
Udzielona pomoc i opieka nad ludnością żydowską w ZSRR. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sign. A.7.307/40. Wolna Polska 15 (1943): 4.
Google Scholar
“Wychowankowie Domu Dziecka w Karakulino opuszczają gościnną ziemię radziecką.” Wolna Polska 20 (1945): 1.
Google Scholar
Z dziejów Polaków w Kazachstanie 1936–1956. Zbiór dokumentów Prezydenta Republiki Kazachstanu. Ed. E.M. Gribanova et al. Warszawa: Oficyna Olszynka, 2006.
Google Scholar
Żaroń, P. Kierunek wschodni w strategii wojskowo-politycznej gen. Władysława Sikorskiego. Warszawa: PWN, 1988.
Google Scholar
Żaroń, P. Ludność polska w Związku Radzieckim w czasie II wojny światowej. Warszawa: PWN, 1990.
Google Scholar
Żeglicki, T. “Szlakiem wychowanków Domu Dziecka w Karakulino.” Wolna Polska 8–9 (1945): 5.
Google Scholar
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
