Distance and Isolation. The Role of Australia in Wojciech Gutkowski’s Colonial Dream in Journey to Kalopeia
DOI:
https://doi.org/10.18778/1641-4233.26.04Keywords:
Wojciech Gutkowski, Journey to Kalopeia, Australia, Utopia, utopian socialism, utopian-colonial treatiseAbstract
This contribution is an attempt at a different reading of Wojciech Gutkowski’s Journey to Kalopeia (1817), which may be of interest to both Polish and Australian readers in the twenty-first century, since it tries to connect Polish history with the dream of the Antipodes represented by Australia. Gutkowski’s book, unknown until 1913, when it was deemed a utopian novel of little scientific value, gained recognition in the 1950s, 1960s, 1970s and 1980s. At that time it was studied as a political treatise and an Enlightenment model for the creation of an ideal utopian-socialist-communist state. This paper offers a new reading of the work in question, discussing its cultural-historical aspects as a precursor of a specifically Polish model of a utopian-colonial state.
Downloads
References
Bartyś, J. Wizjoner czy fantasta. O życiu i działalności Wojciech Gutkowskiego (1775–1826). Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1983.
Google Scholar
Borucka-Arctowa, M. Prawo natury jako ideologia antyfeudalna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
Google Scholar
Brański, J. „Kalopea Wojciecha Gutkowskiego i jej utopia edukacyjna.” Utopia a edukacja. Ed. R. Włodarczyk et al. vol. 2. Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego 2017, 67–83.
Google Scholar
Górski, J. „Review.” Wojciech Gutkowski – Podróż do Kalopei. Roczniki dziejów społecznych i gospodarczych, XIX. Poznań: 1958.
Google Scholar
Gross, Z. „Wstęp” [Introduction]. W. Gutkowski, Podróż do Kalopei. Ed. Z. Gross. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956, 5–51.
Google Scholar
Gutkowski, W. Podróż do Kalopei, do kraju najszczęśliwszego na świecie, gdzie bez pieniędzy i bez własności bogactwa, przemysł, światło i dobre wszystkie mienie jak najwięcej wygórowało i gdzie tom drugi historii życia Bolesława II, króla polskiego, znajduje się. Ed. Z. Gross. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
Google Scholar
Guzicki, L. „Pierwsza polska utopia socjalistyczna.” Międzyuczelniane zeszyty naukowe. Studia z historii myśli społeczno-ekonomicznej 7 (1964): 43–81.
Google Scholar
Guzicki, L. Społeczno-ekonomiczne poglądy Wojciech Gutkowskiego. Library typescript ASN, signature Dr.104.
Google Scholar
Koberdowa, I. Początki polskiej myśli socjalistycznej do powstania zorganizowanego ruchu robotniczego. Warszawa: Wyższa Szkoła Nauk Społecznych przy KC PZPR [Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]. Instytut Ruchu Robotniczego, 1977.
Google Scholar
Kopaliński, W. „Arkadia”. Słownik Mitów i Tradycji Kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991.
Google Scholar
Kozłowski, W.M. „Podróż do Kalopei. Pierwsza utopia socjalistyczna polska.” Sfinks (1913): 313–331.
Google Scholar
Kujawińska Courtney, K., Penier I., Chakrabarti S. The Post-marked World: Theory and Practice in the 21st century. Newcastle Upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 2013.
Google Scholar
Ludwikowski, R. Główne nurty polskiej myśli politycznej 1815–1890. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.
Google Scholar
Łukowska, M. Polish Colonialism. From Utopia to Reality. International Interdisciplinary Scientific Conference on Social Sciences and Arts SGEM2014, http://www.sgemsocial.org SGEM2014 Conference Proceedings, ISBN 978-619-7105-29-2/ISSN 2367-5659, September 1–9 2014, 3.1 (2014): 543–558.
Google Scholar
Łukowska, M.A. Mit Wielkiej Brytanii w literackiej kulturze polskiej okresu rozbiorów. Studium wyobrażeń środowiskowych na podstawie zawartości wybranych periodyków. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-636-9
Łukowska, M., Stępień J. „Postcolonialism and the Polish Colonial Ideology.” The Post-Marked World. Eds. K. Kujawińska Courtney, I. Penier, S. Chakrabarti. Newcastle Upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 2013, 153–172.
Google Scholar
Marchewa, J. Podróż do Kalopei jako mesjanistyczna utopia społeczno-polityczna. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, I. Nauki Humanistyczno-Społeczne, 110, Filologia Polska, Łódź (1975): 23–32.
Google Scholar
Najdowski, Z. Podróż do Kalopei Wojciecha Gutkowskiego. Studium z dziejów myśli polskiego oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988.
Google Scholar
Niemcewicz, J.U. Pamiętniki czasów moich (1): 99–100. Web. 20 November 2020. http://biblioteka.kijowski.pl/niemcewicz%20julian%20ursyn/pami%EAtnik%20czas%F3w%20moich%20i.pdf
Google Scholar
Paszkowski, L. Polacy w Australii i Oceanii 1790–1940. Toruń–Melbourne: Oficyna Wydawnicza Kucharski, 2008.
Google Scholar
Słabczyński, W. Polscy podróżnicy i odkrywcy. Warszawa: Globograf, 1973.
Google Scholar
Suchodolski, B. „Rozwój i problematyka filozofii Oświecenia w Polsce.” Z dziejów myśli filozoficznej i społecznej, 2: Wiek XVIII – Oświecenie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1956.
Google Scholar
Tokarczyk, R.A. Polska myśl utopijna. Trzy eseje z dziejów. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1995.
Google Scholar
Żychowski, M. Polska myśl socjalistyczna XIX i XX wieku (do 1918). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976.
Google Scholar
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.