Portret nauczycieli sokołowskich szkół w latach 1944–1975 (wybrane przykłady)

Milena Nowaszewska

doi:10.18778/2080-8313.20.09

Autor

Milena Nowaszewska Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Wydział Humanistyczny

DOI:

https://doi.org/10.18778/2080-8313.20.09

Słowa kluczowe:

historia, szkolnictwo, nauczyciele, komunizm, Sokołów Podlaski

Abstrakt

Artykuł przedstawia sylwetki nauczycieli sokołowskich szkół w latach 1944–1975. Tę grupę zawodową ukształtowały lata II Rzeczypospolitej (gruntowne wykształcenie) i trudny czas okupacji niemieckiej (tajne nauczanie). Po roku 1944 oświata w Sokołowie Podlaskim została poddana indoktrynacji komunistycznej. Niektórzy nauczyciele odnaleźli się w nowej sytuacji i zmienili swoje poglądy, za co nowa władza uhonorowała ich stanowiskami pracy, np.: Stanisław Olędzki został dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego. Inni natomiast walczyli z systemem poprzez: mówienie prawdy na zajęciach z uczniami, przynależność do Kościoła katolickiego. Elitarność tej grupy zawodowej wyznaczał: autorytet społeczny; odwaga cywilna w publicznym manifestowaniu swoich poglądów, religii, autorytetów; gruntowne, uniwersyteckie wykształcenie; ogromny szacunek do wiedzy; rzetelność w wykonywaniu swoich obowiązków; przekazywanie tradycji narodowej swoim uczniom. Zmiana pokoleniowa tej grupy zawodowej w Sokołowie Podlaskim nastąpiła w latach sześćdziesiątych XX w. Nauczyciele zdali egzamin moralny, nie sprzeniewierzyli się swemu powołaniu. Wychowali pokolenie, które w późniejszym okresie, podjęło walkę z ideologią komunistyczną. Wykształcili też wielu fachowców i naukowców z różnych dziedzin życia.

Bibliografia

Archiwum Państwowe w Siedlcach, Powiatowa Rada Narodowa w Sokołowie Podlaskim, sygn. 607.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty 1945, nr 3.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy RP 1946, nr 2.
Google Scholar

Wywiad z Henrykiem Wiśniewolskim z dn. 13.05.2017 r. – w zbiorach autorki.
Google Scholar

20 lat działalności wychowawczej i dydaktycznej, Zespół Szkół Salezjańskich Lux Sapientiae w Sokołowie Podlaskim, Warszawa 2013.
Google Scholar

35 lat Technikum Przemysłu Spożywczego w Zespole Szkół Zawodowych im. K.K. Baczyńskiego w Sokołowie Podlaskim 1964–1999, Sokołów Podlaski 1999.
Google Scholar

40-lecie istnienia Szkoły Podstawowej Nr 3 im. M. Kopernika w Sokołowie Podlaskim, Sokołów Podlaski 2003.
Google Scholar

50 lat działalności dydaktyki wychowawczej Zespołu Szkół Nr 1 im. K.K. Baczyńskiego w Sokołowie Podlaskim, Sokołów Podlaski 2014.
Google Scholar

60 lat I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sokołowie Podlaskim. 1948–2008, Sokołów Podlaski 2008.
Google Scholar

Dzieje Sokołowa Podlaskiego i jego regionu. Praca zbiorowa pod red. J. Kazimierskiego, Warszawa 1982.
Google Scholar

Historia ZNP w powiecie sokołowskim, Sokołów Podlaski 2005.
Google Scholar

Korneć G., Polityka oświatowa okupanta niemieckiego na Południowym Podlasiu w latach 1939–1945, „Szkice Podlaskie” 2003, z. 11.
Google Scholar

Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sokołowie Podlaskim 1948–1998. Szkoła wielu pokoleń, Sokołów Podlaski 1998.
Google Scholar

Lorek K., Nauczyciel (zdolny) w przestrzeni współczesnej edukacji, Kalisz 2011.
Google Scholar

Migdalski M., Rozwój budownictwa szkolnego na Mazowszu z okazji tysiąclecia Państwa Polskiego, „Rocznik Mazowiecki” 1969, R. 2.
Google Scholar

Niewęgłowski J., Salezjańskie Liceum im. Henryka Sienkiewicza w Sokołowie Podlaskim: historia i wychowanie, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 1999, t. 15.
Google Scholar

Puszka A., [Rec.:] Barbara Gromada, Szkoły Sióstr Nazaretanek w okresie Polski Ludowej, Lublin 2000, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2002, t. 41.
Google Scholar

Sokołowskie Biografie, Sokołów Podlaski 2002.
Google Scholar

Sokołowskie Biografie, cz. II, Sokołów Podlaski 2006.
Google Scholar

Sokołów Podlaski. Dzieje miasta i okolic, red. G. Ryżewskiego, Białystok–Sokołów Podlaski 2006.
Google Scholar

Zespół Szkół nr 2 w Sokołowie Podlaskim 1955–2005. Szkoła z tradycjami dla przyszłości, Sokołów Podlaski 2005.
Google Scholar