Armaments in the Wills of Soldiers of the Crown Army During the Vasa Period (1587–1668)
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.05Keywords:
wills, weapon, cold weapon, firearms, body armour, testamentary legatesAbstract
This article analyses the records of weapons and protective equipment in the soldiers’ wills of the Crown Army, serving in the Vasa period (1587–1668). It presents information about the testators: their marital status, formation in which they served, military rank, and the time and circumstances in which the documents were created. The study also focuses on the popularity of specific types of registered weapons in military legates, and specific features (for example: type of lock, construction of the blade, origin), by which the weapon was identified to. The most frequently recorded group of items was firearms. Protective armament was a slightly less common legged element. Cold weapons were the least frequent items that were passed to one’s heirs.
The text also lists groups of people and institutions that are recipients of testamentary bequests. The most common recipients of testamentary legates regarding weapons and armaments were people related to the testators on the professional level: co-companions, originating from the nobility, subordinates from the lower social strata, and officer personnel. The second group of recipients of testamentary legates were members of the testators’ families. Testamentary legates were also transferred to monasteries and parish churches. Testamentary legates with the highest material value were directed to comrades-in-arms, family members and institutions of religious worship. The offensive and protective armament also went to the spouses of the testers, who received the weapons more often as a means of financial security, and not as an item for serving in combat. Weapons of lesser value were bequeathed to the subordinates and servants.
Downloads
References
Archiwum Narodowe w Krakowie [ANK], Księgi grodzkie krakowskie, księgi relacji, sygn. 664, 711, 718, 734, 736, 738, 749, 752, 755, 766–767, 776, 967
Google Scholar
Archiwum Narodowe w Krakowie [ANK], Księgi grodzkie sądeckie, księgi relacji, sygn. 124, 127, 138
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Lublinie [APL], Księgi grodzkie chełmskie, księgi inskrypcji, sygn. 20
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Lublinie [APL], Księgi grodzkie chełmskie, księgi relacji, sygn. 78, 104–106
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Lublinie [APL], Księgi grodzkie lubelskie, księgi relacji, sygn. 52, 59, 69, 91, 96, 99
Google Scholar
Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy w Kijowie (Central’nij Deržavnij Ìstoričnij Arhiv Ukraїni m. Kiїv) [CDIAUK], fond 25, opis 1, sprawy 60, 139, 247, 280
Google Scholar
Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy w Kijowie (Central’nij Deržavnij Ìstoričnij Arhiv Ukraїni m. Kiїv) [CDIAUK], fond 28, opis 1, sprawy 75, 123
Google Scholar
Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (Central’nij deržavnij ìstoričnij arhìv Ukraïni, L’vìv) [CDIAUL], fond 9, opis 1, sprawy 365, 368–369, 372, 377–378, 381–383, 385–386, 388–389, 394, 396
Google Scholar
Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich i ziemskich ziemi halickiej z XVII wieku, wyd. P. Klint, K. Rzemieniecki, J. Węglorz, Wrocław 2018.
Google Scholar
Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich wielkopolskich z lat 1631–1655, wyd. P. Klint, Poznań–Wrocław 2008.
Google Scholar
Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich wielkopolskich z lat 1657–1680, wyd. P. Klint, Wrocław 2011.
Google Scholar
Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich wielkopolskich z lat 1681–1700, wyd. P. Klint, Wrocław 2015.
Google Scholar
Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich ziemi sanockiej z XVII wieku, wyd. P. Klint, K. Rzemieniecki, Wrocław 2020.
Google Scholar
Dumanowski J., „Pompa funebris”? Z testamentów szlachty wielkopolskiej z XVIII w., [w:] Wesela, chrzciny i pogrzeby w XVI–XVIII wieku. Kultura życia i śmierci, red. H. Suchojad, Warszawa 2001, s. 315–322.
Google Scholar
Gradowski M., Żygulski Z. jun., Słownik uzbrojenia historycznego, Warszawa 2000.
Google Scholar
Karpiński A., Zapisy „pobożne” i postawy religijne mieszczek polskich w świetle testamentów z drugiej połowy XVI i XVII w., [w:] Triumfy i porażki. Studia z dziejów kultury polskiej XVI–XVIII w., red. M. Bogucka, Warszawa 1989, s. 203–234.
Google Scholar
Kobielski S., Polska broń. Broń palna, Wrocław 1975.
Google Scholar
Kwaśniewicz W., 1000 słów o dawnej broni palnej, Warszawa 1987.
Google Scholar
Kwaśniewicz W., Leksykon broni białej i miotającej, Warszawa 2003.
Google Scholar
Kwaśniewicz W., Leksykon dawnej broni palnej, Warszawa 2004.
Google Scholar
Kwaśniewicz W., Leksykon uzbrojenia ochronnego, Warszawa 2005.
Google Scholar
Nagielski M., Testament oboźnego koronnego i starosty chmielnickiego Mikołaja Stogniewa, porucznika chorągwi husarskiej JKMci Władysława IV, „Studia Historyczno-Wojskowe” [Zabrze] 2008, t. II (za rok 2007), s. 263–275.
Google Scholar
Podhorodecki L., Stanisław Żółkiewski, Warszawa 1988.
Google Scholar
Popiołek B., Woli mojej ostatniej testament ten… Testamenty staropolskie jako źródło do historii mentalności XVII i XVIII wieku, Kraków 2009.
Google Scholar
Pośpiech A., Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa 1992.
Google Scholar
Srogosz T., Życie codzienne żołnierzy armii koronnej i litewskiej w XVII wieku, Oświęcim 2018.
Google Scholar
Suchojad H., Metodologiczne i praktyczne uwarunkowania edycji testamentów – kilka uwag na kanwie publikacji „Cui contingit nasci…”, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2015, t. LXIII, nr 4, s. 603–609.
Google Scholar
Zielińska K., Więzi społeczne na Mazowszu w połowie XVII w. w świetle konsystorza pułtuskiego, „Przegląd Historyczny” 1986, t. LXXVII, z. 1, s. 46–58.
Google Scholar
Żygulski Z. jun., Broń w dawnej Polsce na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu, Warszawa 1982.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.