Urzędnicy łęczyccy i sieradzcy do połowy XV wieku

Abstract

Rola, jaką odgrywali urzędnicy w życiu politycznym i społecznym polskiego średniowiecza, skłania do przyjrzenia się tej grupie zarówno pod kątem jej składu osobowego, jak i atrybucji piastowanych urzędów. Przedmiotem niniejszej pracy są urzędy administracji państwowej – tak zarządu centralnego, jak i lokalnego – oraz urzędy dworskie na obszarze Łęczyckiego i Sieradzkiego do połowy XV w. Z rozważań wyłączono urzędników kancelaryjnych, mimo iż w okresie rozbicia dzielnicowego należeli oni do wysokich urzędników zarządu centralnego państwa. Jednakże kancelarie książąt dzielnicowych doczekały się już osobnych opracowań, natomiast kanclerze z XIV w. znaleźli miejsce w monografiach poświęconych funkcjonowaniu kancelarii królewskiej. Z innych względów pominięto starostów ich współpracowników (burgrabiowie, rządcy, sędziowie i podsędkowie grodzcy). Zagadnienie to wymaga odrębnego potraktowania w szerszym zakresie chronologicznym, niż przyjęty w niniejszej pracy. Opuszczono ponadto takich urzędników, jak rządcy książęcy, komornicy, woźni sądowi, komornicy-zastępcy asesorów sądowych, ponieważ – jak dwie poprzednio wymienione grupy – nie weszli oni do połowy XV w. w skład hierarchii ziemskiej.