Między Żurawnem a Wiedniem. O potrzebie dalszych badań nad systemem stałej dyslokacji wojska koronnego w latach 1677–1683

Zbigniew Hundert

doi:10.18778/0208-6050.102.05

Autor

Zbigniew Hundert

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.102.05

Słowa kluczowe:

wojsko koronne w latach 1677–1683, dyslokacja wojska koronnego w latach 1677–1683, pogranicze polsko-tureckie

Abstrakt

W okresie między dwiema wojnami Rzeczypospolitej z Imperium Osmańskim (1677–1683) wojsko koronne zajmowało stałe kwatery na pograniczu polsko-tureckim. Celem żołnierzy była ochrona nowych granic – po oddaniu Turcji Podola – i oszczędzenie ludności cywilnej przed przemarszami oraz stacjonowaniem wojska w głębi kraju. W ten sposób utworzono pierwszy system koszar wojskowych, a żołnierze sami trudnili się produkcją żywności na własne potrzeby. Ten utrwalony w pamiętnikach z epoki obraz wymaga jednak potwierdzenia lub weryfikacji, przede wszystkim w oparciu o zespoły archiwalne ze Lwowa i Mińska.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Archiwum Lubomirskich z Małej Wsi, sygn. 1604.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Archiwum Zamoyskich [AZ], sygn. 3112.
Google Scholar

Biblioteka Książąt Czartoryskich w Krakowie, rkps 175.
Google Scholar

Centralnyj Derżawnyj Istorycznyj Archiw Ukraini, m. Lviv [CDIAUL], F. 9, op. 1, ks. 435.
Google Scholar

Lvivska Nacional’na Naukova Bibliotieka Ukrajiny imieni Wasylja Stefanyka, F. 5 (Ossolińscy), op. 1, rkps 699.
Google Scholar

Nacjanalnyj Histaryczni Archiu Bełarusi, Minsk, F. 695, op. 1, sygn. 48, 55, 99, 100, 142.
Google Scholar

Akta do dziejów króla Jana III sprawy roku 1683, a osobliwie wyprawy wiedeńskiej wyjaśniające, oprac. F. Kluczycki, Kraków 1883.
Google Scholar

Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie, t. XXIV (Lauda sejmikowe halickie 1575–1695), oprac. A. Prochaska, Lwów 1931.
Google Scholar

Dupont F., Pamiętniki historyi życia i czynów Jana III Sobieskiego, tłum. B. Spieralska, oprac. D. Milewski, Warszawa 2011.
Google Scholar

Jemiołowski M., Pamiętnik dzieje Polski zawierający (1648–1679), oprac. J. Dzięgielewski, Warszawa 2000.
Google Scholar

Mikołaj Złotnicki i jego diariusz wojenny, oprac. M. Wagner, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 1994, t. XLV, nr 1/2, s. 101–133.
Google Scholar

Pasek J.Ch., Pamiętniki, oprac. W. Czapliński, Warszawa 2009.
Google Scholar

Pułaski F., Krótka annotacja sejmów warszawskich, grodzieńskich, także elekcyi i koronacyi najjaśniejszych królów ichmościów polskich Jana Kazimierza, Michała, Jana III i Augusta II; tudzież za panowania ich kampanii corocznie odprawionych; publiczniejszych dziejów i rewolucyi ab anno 1648, ad annum 1733, Lublin 1740.
Google Scholar

Volumina legum, t. V, oprac. J. Ohryzko, Petersburg 1860.
Google Scholar

Hundert Z., Dyslokacja partii wojska koronnego w 1677 roku. Przyczynek do badań pogranicza polsko-tureckiego oraz organizacji armii w dobie pokoju 1677–1683, „Klio: Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym” 2016, nr 1 (36), s. 41–67.
Google Scholar

Hundert Z., Pozycja Jana III w wojsku koronnym w latach 1674–1683. Utrzymanie czy też utrata wpływów wypracowanych w czasie sprawowania godności hetmańskiej?, [w:] Król Jan III Sobieski i Rzeczpospolita w latach 1674–1683, red. D. Milewski, Warszawa 2016, s. 121–151.
Google Scholar

Koczegarow K., Rzeczpospolita a Rosja w latach 1680–1686. Zawarcie traktatu o pokoju wieczystym, tłum. z jęz. rosyjskiego z uzupełnieniami, red. T. Szwaciński, Warszawa 2017.
Google Scholar

Nagielski M., Żołnierz koronny w XVII wieku. Wybawca i bohater czy ciemiężyciel – w świetle zachowanych rejestrów szkód w księgach grodzkich i ziemskich Rzeczypospolitej, [w:] Społeczeństwo Staropolskie, t. IV (Społeczeństwo a wojsko), red. I. Dacka-Gorzyńska, M. Nagielski, A. Karpiński, Warszawa 2015, s. 135–154.
Google Scholar

Wagner M., Armia koronna w latach 1677–1678, [w:] Król Jan III Sobieski i Rzeczpospolita w latach 1674–1683, red. D. Milewski, Warszawa 2016, s. 177–200.
Google Scholar

Wagner M., Wojna polsko-turecka w latach 1672–1676, t. I–II, Zabrze 2009.
Google Scholar

Wimmer J., Wiedeń 1683. Dzieje kampanii oraz bitwy, Warszawa 1983.
Google Scholar

Wimmer J., Wojsko polskie w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1965.
Google Scholar