Interdyscyplinarne dylematy granic starszego wieku – wstęp do rozważań nad wiekiem granicznym starszych konsumentów

Katarzyna Bałandynowicz-Panfil

doi:10.18778/0208-6018.321.02

Authors

Katarzyna Bałandynowicz-Panfil Instytut Handlu Zagranicznego, Uniwersytet Gdański.

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.321.02

Keywords:

old age criterion, ageing of societies, older consumer

Abstract

In terms of researches on contemporary demographic changes, there are many methodological dilemmas. One of them is the old age criterion, adopted in different disciplines, as well as fields of a study. The subject of the paper is to analyze the differences of approaches to boundaries of senior age in an interdisciplinary perspective. The aim of the study is to answer the question: Who is, from a chronological point of view, an older person for economists, sociologists, demographers, and medicine. The base for that are literature studies, comparative analysis of methodology of previous empirical studies, as well as market practices. Next step is the attempt to specify the age cutoff in studies on seniors purchasing behaviors. The aim of this paper is to demonstrate the lack of consistency in the approach to the threshold of old age, both in specific disciplines as well as in relation to a narrower research area, which are older consumers. The current trend is very diverse (Bondos 2013: 31–36; OCCP 2009; Bombol, Słaby 2011; Stroud, Walker 2013; Gunter 1998). Older consumers are defined as persons aged over 50, 55, 60, or 65 years. The paper proves that the unified approach to this issue would allow for greater availability of comparative studies, statistics, and therefore more dynamic development of researches in the field of older consumers.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Abramowska-Kmon A. (2011), O nowych miarach zaawansowania procesu starzenia się ludności, „Studia Demograficzne”, 1(159), s. 3–22.
Google Scholar

Bałandynowicz-Panfil K. (2012), The Role of Older People as Consumers – the Comparative Analysis of Old and New Member States of European Union, “Comparative Economic Research”, Volume 15, Issue 1, 83–101.
Google Scholar

Bałandynowicz-Panfil K. (2013), Relacje starzejący się konsumenci – starsi pracownicy na przykładzie rynku dóbr konsumpcyjnych, „Ekonomia. Economics”, 2(23), s. 124–136.
Google Scholar

Baron S. (2008), The elder’s reflection on marketing to the elderly, “The Marketing Review”, vol. 8, No. 4, pp. 313–328.
Google Scholar

BazEkon (2015), oficjalna strona bazy BazEkon, http://kangur.uek.krakow.pl/bazy_ae/bazekon/nowy/advanced.php, (dostęp: 31.07.2015 r.).
Google Scholar

Bień B. et al. (2013), Standardy postępowania w opiece geriatrycznej. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego opracowane przez ekspertów Zespołu ds. Gerontologii przy Ministrze Zdrowia, „Gerontologia Polska”, Tom 21, nr 2, s. 33–47.
Google Scholar

Błędowski P., Szatur-Jaworska B., Szweda-Lewandowska Z., Kubicki P. (2012), Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
Google Scholar

Bombol M., Słaby T. (2011), Konsument 55+ wyzwaniem dla rynku, Szkoła Główna Handlowa, Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Google Scholar

Bondos I. (2013), Dlaczego stanowią wyzwanie dla marketingu?, „Marketing i rynek”, nr 3, s. 31–36.
Google Scholar

Bone P. F. (1991), Identifying mature segments, “Journal of Consumer Marketing”, vol. 8, Issue 4, pp. 19–32.
Google Scholar

Canada B., Stephan Y., Caudroit J., Jaconelli A. (2013), Personality and subjective age among older adults: the mediating role of age-group identification, “Aging & Mental Health”, vol. 17, No. 8, pp. 1037–1043.
Google Scholar

CBOS (2007), Czy zmienia się stosunek Polaków do starości, Komunikat z badań, BS/33/2007, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar

CBOS (2010), Obraz typowego Polaka w starszym wieku, Komunikat z badań, BS/2/2010, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar

CBOS (2012a), Polacy wobec własnej starości, Komunikat z badań, BS/94/2012, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar

CBOS (2012b), Społeczna solidarność z osobami w starszym wieku, Komunikat z badań, BS/83/2012, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar

CRIS (2012), Raport z badania „Diagnoza sytuacji osób starszych w Rybniku i Wodzisławiu Śląskim”, Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych, Rybnik.
Google Scholar

Czekanowski P. (2012), Społeczne aspekty starzenia się ludności w Polsce: perspektywa socjologii starości, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Czekanowski P. (2014), Wieloznaczność określeń odnoszonych do ludzi starych, [w:] O sposobach mówienia o starości, Debata, analiza, przykłady, Szatur-Jaworska B. (red.), Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa.
Google Scholar

Dąbrowska A. (2012), Poziom świadomości praw konsumentów osób starszych w świetle badań własnych, [w:] „Problemy zarządzania, finansów i marketingu” nr 25, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 711.
Google Scholar

EST (2015), oficjalna strona Europe Senior Tourism, www.europeseniortourism.eu, (dostęp: 31.07.2015 r.).
Google Scholar

Gołdys A., Krzyżanowska Ł., Stec M., Ostrowski Ł. (2012), Zoom na UTW. Raport z Badania, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”, Warszawa.
Google Scholar

Grotkowska G. (2013), Analiza porównawcza zmian sytuacji osób 45+ na rynkach pracy w Polsce oraz w wybranych krajach UE intensywnie promujących politykę zarządzania wiekiem, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Google Scholar

Grzybek M., Szopiński W. (2012), Młodzi oraz starsi klienci banku – ich zachowania i ocena działań marketingowych, [w:] „Problemy zarządzania, finansów i marketingu” nr 25, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 711.
Google Scholar

Grzybowska-Brzezińska M. (2012), Zachowania młodych konsumentów i seniorów na rynku żywności ekologicznej, [w:] „Problemy zarządzania, finansów i marketingu” nr 25, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 711.
Google Scholar

Grzybowska-Brzezińska M., Szmyt M. (2011), Wybrane obszary zachowań rynkowych seniorów, [w:] „Ekonomiczne Problemy Usług” nr 72, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 660.
Google Scholar

Gunter B. (1998), Understanding the Older Consumer: The Grey Market, Routledge, New York.
Google Scholar

Kościńska E. (2011), Profilaktyka chorób przewlekłych (na przykładzie cukrzycy typu 2), w okresie późnej dorosłości, „Acta Pomerania”, nr 3, s. 133–153.
Google Scholar

Kowaleski J.T. (2008), Struktura demograficzna starszego odłamu ludności (rozważania metodologiczne i elementy obrazu sytuacji w województwach i powiatach na przełomie stuleci), [w:] Starzenie się ludności Polski – między demografią a gerontologią społeczną, J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Kubicki P. (red.) (2013), Osoby starsze na rynku usług finansowych. Analiza i zalecenia, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa.
Google Scholar

Kurkiewicz J. (1992), Podstawowe metody analizy demograficznej, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Layte R., Sexton E., Savva G. (2013), Quality of Life in Older Age: Evidence from and Irish Cohort Study, “Journal of the American Geriatrics Society”, vol. 61, No. S2, pp. 299–305.
Google Scholar

Ławicki J.S. (2011), Zachowania rynkowe seniorów w Polsce, [w:] „Ekonomiczne Problemy Usług” nr 72, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 660.
Google Scholar

Makara-Studzińska M., Kryś-Noszczyk K. (2012), Oblicza starości – przegląd piśmiennictwa, „Psychogeriatria Polska”, 9(2), s. 69–76.
Google Scholar

Moskalik B., Wielicka A. (2005), Age influence on dairy products consumption habits, „Rocznik Akademii Rolniczej w Poznaniu”, CCCLXVII, pp. 59–65.
Google Scholar

Mielczarek J. (2012), Usługi finansowe. Poradnik dla osób starszych, Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa.
Google Scholar

MOPR (2012), Program Wsparcia i Aktywizacji Seniorów na terenie Miasta Lublin w latach 2013–2015, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Lublin.
Google Scholar

Moschis G.P. (2003), Marketing to older adults: an updated overview of present knowledge and practice, “Journal of Consumer Marketing”, vol. 20 Issue 6, pp. 516–525.
Google Scholar

Muszyńska W. (2013), Wpływ aktywności rynkowej seniorów na jakość życia gospodarstw domowych, [w:] Problemy zarządzania, finansów i marketingu nr 32, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, 777.
Google Scholar

Newerli-Guz J., Długosz D. (2012), Zachowanie młodych konsumentów i seniorów na rynku spożywczych produktów luksusowych, [w:] „Problemy zarządzania, finansów i marketingu” nr 25, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 711.
Google Scholar

Niezgoda A., Jerzyk E. (2013), Seniorzy w przyszłości na przykładzie rynku turystycznego, [w:] Problemy zarządzania, finansów i marketingu nr 32, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, 777.
Google Scholar

Oficjalne strony internetowe banków: BZ WBK, Banku PBH, Getin Banku, PKO Bank Polski.
Google Scholar

Oficjalne strony internetowe i regulaminy: Uniwersytet Trzeciego Wieku Uniwersytetu Śląskiego, Gdański Uniwersytet Trzeciego Wieku, Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Uniwersytecie Wrocławskim, Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Wydziale Zamiejscowym w Tychach Krakowskiej Akademii im. Frycza Modrzewskiego, Uniwersytet Trzeciego Wieku w Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Google Scholar

Ołdak K., Ostrowska B., Nowakowska A., Giemza Cz. (2013), Ocena ryzyka upadku u starszych kobiet aktywnych fizycznie pochodzących z różnych środowisk zamieszkania, „Gerontologia Polska”, Tom 21, nr 3, s. 75–82.
Google Scholar

PARP (2013), Raport końcowy z badań MMP dostawcą usług dla osób starszych, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Wrocław.
Google Scholar

PolSenior (2015), oficjalna strona projektu PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, www.polsenior.iimcb.gov.pl, dostęp z dnia 31.07.2015 r.
Google Scholar

Rogozin D. M. (2014), The Liberation of Aging – or Work, Knowledge, and Health in Older Age, “Russian Social Science Review”, vol. 55, no. 3, pp. 27–67.
Google Scholar

Rosset E. (1959), Proces starzenia się ludności, Polskie Wydawnictwo Gospodarcze, Warszawa.
Google Scholar

RPO (2014), O sposobach mówienia o starości, Debata, analiza, przykłady, Szatur-Jaworska B. (red.), Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa.
Google Scholar

Rusanova N. E. (2014), The Concept of Age in Demography and Today’s Older Generation, “Sociological Research”, vol. 53, no. 4, pp. 80–92.
Google Scholar

Seweryn r. (2011), Turystyka polskich seniorów na tle wybranych krajów Europy Zachodniej, [w:] „Ekonomiczne Problemy Usług” nr 72, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 660.
Google Scholar

SHARE (2015), oficjalna strona projektu SHARE: 50+ w Europie (ang. Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe), www.share50plus.pl, dostęp z dnia 31.07.2015 r.
Google Scholar

Stroud D., Walker K. (2013), Marketing to the Ageing Consumer. The Secrets to Building and Age Friendly Business, Pulgrave Macmillan, New York.
Google Scholar

Sudbury L., Simcock P. (2009), A multivariate segmentation model of senior consumers, “Journal of Consumer Marketing”, vol. 26, Issue 4, pp. 251–262.
Google Scholar

Szlis I. (2011), Juniorzy vs. seniorzy na rynku detalicznych usług bankowych, [w:] „Ekonomiczne Problemy Usług” nr 72, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 660.
Google Scholar

Szukalski P. (2014), Inicjatywy i działania na rzecz podwyższania aktywności zawodowej osób w wieku 50+ w wybranych krajach Europy Południowej, [w:] Starzenie się ludności a solidarność międzypokoleniowa, red. P. Szukalski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Szymańczak J. (2012), Starzenie się polskiego społeczeństwa – wybrane aspekty demograficzne, „Studia BAS”, nr 2(30), s. 9–28.
Google Scholar

Szymańska K. (2012), Seniorzy na rynku usług kulturalnych na przykładzie kin studyjnych, [w:] „Problemy zarządzania, finansów i marketingu” nr 25, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 711.
Google Scholar

Śnihur J. (2011), Senior jako istotny klient – uczestnik współczesnego rynku, [w:] „Ekonomiczne Problemy Usług” nr 72, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 660.
Google Scholar

UOKiK (2009), Badanie konsumentów III wieku, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa.
Google Scholar

Wysokiński M., Fidecki W., Gębala S. (2013), Ocena samodzielności osób starszych hospitalizowanych na oddziałach internistycznych, „Gerontologia Polska”, Tom 21, nr 3, s. 89–97.
Google Scholar

Ziębińska B. (2007), Uniwersytety Trzeciego Wieku jako instytucje przeciwdziałające marginalizacji osób starszych, praca doktorska, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar

Żak M., Krupnik Sz., Puzio G., Staszczak-Gawełda I., Stopa A., Czesak J. (2014), Wykorzystanie wirtualnej rzeczywistości i gier konsolowych w profilaktyce upadków osób starszych, „Gerontologia Polska”, Tom 22, nr 1, s. 9–13.
Google Scholar