Rozwój zrównoważony osiedli blokowych na przykładzie osiedla Radogoszcz-Wschód w Łodzi

Abstrakt

W świetle postępującej degradacji środowiska naturalnego, coraz większy nacisk kładzie się na działania mające na celu zminimalizowanie negatywnego wpływu człowieka na środowisko. Próbą odpowiedzi na problemy ekologiczne jest koncepcja zrównoważonego rozwoju, która zakłada zapewnienie trwałego rozwoju ludzkości, ale nie kosztem środowiska. W nowoczesnym budownictwie mieszkaniowym coraz bardziej powszechne są rozwiązania proekologiczne. Ogromnym wyzwaniem jest natomiast dostosowanie budynków już istniejących do dzisiejszych wymagań. Szczególnie trudnymi przypadkami są osiedla blokowe, masowo budowane w epoce socjalizmu, które zdominowały struktury polskich miast. Budowane były w czasach, gdy ochrona środowiska była zepchnięta na najdalszy możliwy plan. Zatem pytanie brzmi: czy osiedla blokowe mogą się rozwijać w sposób zrównoważony? Podmiotem badań zostało osiedle blokowe Radogoszcz- Wschód w Łodzi. W celu rozwiązania problemu badawczego przeprowadzono audyt urbanistyczny przestrzeni osiedla według metodologii opracowanej przez Beatę Komar. W pierwszym kroku wyznaczono wymagania jakościowe wobec osiedli blokowych w świetle zasad zrównoważonego rozwoju, z podziałem na czynniki ekologiczne, ekonomiczne i społeczno-kulturowe. Następnie zinwentaryzowano zasoby osiedla Radogoszcz- -Wschód i dokonano oceny poszczególnych kryteriów. W efekcie zostały wskazane mocne strony przestrzeni osiedla oraz obszary problemowe, które nie spełniają wymagań zrównoważonego rozwoju. Wyniki badań wskazują jednak, że pomimo złej sławy, osiedla blokowe po pewnych modyfikacjach mogą rozwijać się w sposób zrównoważony. Metodologia oparta na koncepcji zrównoważonego rozwoju jest uniwersalna i pomaga w sposób kompleksowy ocenić stan przestrzeni osiedlowych i wskazać wytyczne do strategii rewitalizacji blokowisk.