Obszary metropolitalne w statystyce europejskiej

Elżbieta Zuzańska-Żyśko

doi:10.18778/1508-1117.22.01

Autor

Elżbieta Zuzańska-Żyśko Katedra Geografii Ekonomicznej Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski

DOI:

https://doi.org/10.18778/1508-1117.22.01

Słowa kluczowe:

miasto, metropolia, obszar metropolitalny, region metropolitalny, statystyka europejska, LUZ, NTS

Abstrakt

Artykuł opisuje obszary metropolitalne w Europie w ujęciu statystycznym. Przedstawia sposób zbierania danych w celu porównywania obszarów miejskich we wszystkich państwach członkowskich oraz opisuje statystyczną klasyfikację NTS, która pozwala identyfikować obszary metropolitalne. Dla pełnego zrozumienia miejsca problematyki miejskiej w badaniach unijnych, artykuł przybliża ich genezę. Charakteryzuje także program Urban Audit, który ma istotny wkład w wydzielanie regionów metropolitalnych w Europie. Na zakończenie wskazuje pozytywy, jak i mankamenty przedmiotowego podejścia metodologicznego.

Bibliografia

Dijkstra L., Poelman H., 2012, Cities in Europe the New OECD-EC Definition, „Regional Focus”, 1, European Commission.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, 2011/C 376/02 z dnia 22.12.2011, Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie „Metropolie i miasta-regiony w kontekście strategii Europa 2020” (opinia z inicjatywy własnej).
Google Scholar

Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Promowanie rozwoju i dobrego rządzenia w regionach UE i miastach, 2014, Komisja Europejska, Bruksela.
Google Scholar

Jakóbczyk-Gryszkiewicz J. (red.), 2011, Regiony miejskie w Polsce. Dwadzieścia lat transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Korcelli P., 2011, Obszary metropolitalne a funkcjonalne obszary miejskie, [w]: Kaczmarek S. (red.), Miasto. Księga jubileuszowa w 70. rocznicę urodzin Profesora Stanisława Liszewskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 43–50.
Google Scholar

Korcelli-Olejniczak E., 2012, Region metropolitalny. Pojęcie struktura przestrzenna. Dynamika, IGiPZ PAN, Warszawa.
Google Scholar

Liszewski S., 2010, Metropolia jako przedmiot badań naukowych i dynamicznych przemian przestrzennych oraz społeczno-geograficznych, „Biblioteka Wiadomości Statystycznych”, 63, GUS w Łodzi, Warszawa, s. 53–66.
Google Scholar

Liszewski S., Maik W., 2000, Osadnictwo, „Wielka Encyklopedia Geografii Świata”, 19, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań.
Google Scholar

Maik W.,2003, Pojęcie metropolii a problem badania funkcji metropolitalnych, [w:] Jażdżewska I. (red.), Funkcje metropolitalne i ich rola w organizacji przestrzeni, XVI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, UŁ, Łódź, s. 9–17.
Google Scholar

Maik W., 2010, Bydgosko-Toruński Obszar Metropolitalny jako czynnik rozwoju i integracji województwa kujawsko-pomorskiego, [w:] Ciok S., Migoń P. (red.), Przekształcenia struktur regionalnych. Aspekty społeczne i przyrodnicze, IGiRR UW, Wrocław, s. 65–73.
Google Scholar

Markowski T., Marszał T., 2006, Metropolie. Obszary metropolitalne. Metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe, KPZK PAN, Warszawa.
Google Scholar

Marszał T., 2005, Funkcje Obszaru Metropolitalnego Łodzi, [w:] Bald K., Markowski T. (red.), Obszar metropolitalny Łodzi – wyzwania i problemy, „Biuletyn KPZK PAN”, 215, Warszawa, s. 48–172.
Google Scholar

Metropolitan regions in the EU, 2009, Regional Focus, European Union Regional Policy, DG REGIO, 1, Brussels.
Google Scholar

Młodak A., 2012, Statystyka metropolii polskich – problemy i perspektywy, „Studia Regionalne i Lokalne”, 2(48), s. 20–38.
Google Scholar

Olbrycht J., 2015, Agenda miejska Unii Europejskiej. Innowacyjne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, Referat na IX Międzynarodowej Konferencji „Miasto 2015. Zarządzanie miastem” w dniu 17.11.2015, Katowice, http://europajestprosta.pl/miasto2015/wp-content/uploads/2015/11/Jan-Olbrycht.pdf
Google Scholar

Regional typologies: a compilation, 2011, „Regional Focus”, 1, European Union Regional Policy, s. 4–5.
Google Scholar

Regions in the European Union, 2011, Nomenclature of territorial units for statistics NUTS 2010/EU-27, Methodologies & Working Papers, European Union, Luxembourg.
Google Scholar

Rykiel Z., 2002, Koncepcje i delimitacje wielkomiejskich form osadniczych w Polsce, [w:] Jażdżewska I. (red.), Współczesne formy osadnictwa miejskiego i ich przemiany, XV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 9–19.
Google Scholar

Smętkowski M., Gorzelak G., Kozak M., Olechnicka A., Płoszaj A., Wojnar K., 2012, Europejskie metropolie i ich regiony, EUROREG, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Szajnowska-Wysocka A., 2003, Kształtowanie się multipolarnego układu osadniczego w regionie śląskim, „Biuletyn KPZK PAN”, 209, Warszawa, s. 115–126.
Google Scholar

Szajnowska-Wysocka A., Zuzańska-Żyśko E., 2013, Metropolizacja w konurbacji górnośląskiej, „Geographia Studia et Dissertationes”, 35, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 69–90.
Google Scholar

Szymańska D., Chodkowska-Miszczuk J., Biegańska J., 2013, Bydgosko-Toruński Obszar Funkcjonalny (Metropolitalny) w świetle wybranych wskaźników, „Acta Universitatis Nicolai Copernici, Ekonomia”, 44(2), s. 319–332.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/AUNC_ECON.2013.021

Śleszyński P., 2013, Delimitacja Miejskich Obszarów Funkcjonalnych stolic województw, „Przegląd Geograficzny”, 85(2), s. 173–197.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2013.2.2

Winiarczyk-Rażniak A., Rażniak P., 2012, Migracje wewnętrzne ludności w polskich obszarach metropolitalnych u progu XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Google Scholar

Zborowski A., 2005, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), IGiGP UJ, Kraków.
Google Scholar

Zuzańska-Żyśko E., 2011, Aire Métropolitaine de la Haute-Silésie – essai de délimitation en approche structurelle, [in:] Entre la coopération et la concurrence. La gouvernance et le développement équilibré des espaces métropolitains francais – conclusions pour la Pologne (sous la direction de Pyka R.), RSS MSNP UŚ, GZM – „Metropolia Silesia”, Katowice, s. 185–205.
Google Scholar

Zuzańska-Żyśko E., 2012, Funkcje metropolitalne Górnośląskiego Obszaru Metropoli-talnego, „Studia Regionalne i Lokalne”, 2(48), s. 39–61.
Google Scholar

http://ec.europa.eu/eurostat/statistical-atlas/gis/viewer/
Google Scholar

http://ec.europa.eu/eurostat/web/gisco/geodata
Google Scholar

http://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=Geographical_information_system_of_the_Commission_(GISCO)&oldid=209203
Google Scholar

www.eurostat.ue
Google Scholar

www.stat.gov.pl
Google Scholar