Wiejskie układy terytorialne i innowacje społeczne

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1508-1117.24.04

Słowa kluczowe:

terytorium, innowacje społeczne, wieś, regionalnych systemów innowacji, historyczne regiony Polski

Abstrakt

Celem artykułu jest scharakteryzowanie potencjału wiejskich układów terytorialnych w zakresie możliwości wdrażania innowacji społecznych. Przedmiotem rozważań jest specyfika funkcjonowania instytucji i organizacji kluczowych dla tworzenia lokalnych systemów innowacji społecznych, tj. władz lokalnych, organizacji pozarządowych (w tym lokalnych grup działania) oraz lokalnych przedsiębiorców. Porównany został poziom zaufania społecznego, jakim obdarzają się władze lokalne, organizacje pozarządowe i lokalni przedsiębiorcy zrzeszeni w lokalnych grupach działania z terenu województw lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego (należących do tzw. Ziem Zachodnich i Północnych) oraz województwa małopolskiego (należącego do historycznego obszaru Galicji). Źródłem analiz są badania zrealizowane w ramach projektu pt.: „Struktura i uwarunkowania kapitału społecznego lokalnych grup działania” wdrażanego w latach 2011–2013 (finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki). Wnioski dotyczą kryteriów podziału układów terytorialnych na te, które dysponują większymi i mniejszymi szansami w zakresie kształtowania lokalnych systemów innowacji społecznych oraz znaczenia ich ulokowania w historycznych regionach Polski dla kształtowania współpracy między instytucjami i organizacjami potencjalnie wchodzącymi w ich skład.

Bibliografia

Bartkowski J., 2003, Tradycja i polityka. Wpływ tradycji kulturowych polskich regionów na współczesne zachowania społeczne i polityczne, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Google Scholar

Bednarek-Szczepańska M., 2011, Organizacje pozarządowe na obszarach pozametropolitarnych na przykładzie wybranych regionów, [w:] Wesołowska M. (red.), Wiejskie obszary peryferyjne – uwarunkowania i czynniki aktywizacji, „Studia Obszarów Wiejskich.”, 26, s. 216–230.
Google Scholar

Bromley D.W., 1991, Environment and Economy: Property Rights and Public Policy, Blackwell, New York.
Google Scholar

Budzich-Szukała U., 2008, Program LEADER w Polsce – sposób na aktywizację wsi, [w:] Wilkin J., Nurzyńska I. (red.), Polska wieś 2008. Raport o stanie wsi, Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Warszawa.
Google Scholar

Bukraba-Rylska I. (red.), 2011, Między interwencją a interakcją. Lokalne grupy działania w społecznościach wiejskich, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Carroll A.B., 1993, Business and Society: Ethice and Stakeholder Management, College Division South – Western Publishing Co., Ohio.
Google Scholar

Chambon J.-L., David A., Devevey J.-M., 1982, Les innovations socials, Presses Universitaires de France, Paris.
Google Scholar

Crouch C., Le Gales P., Trigilia C., Voelzkow H., 2004, Changing Governance of Local Economies: Responses of European Local Production Systems, Oxford University Press, Oxford.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/0199259402.001.0001

Dargan L., Shucksmith M., 2008, LEADER and Innovation, „Sociologia Ruralis”, 48(3), s. 274–291.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9523.2008.00463.x

Drewe P., 2008, The URBAN Initiative or the EU as Social Innovator?, [in:] Drewe P., Klein J.-L., Hulsbergen E. (eds.), The Challenge of Social Innovation in Urban Revitalization, Techne Press, Amsterdam, p. 183–196.
Google Scholar

Działek J., 2011, Kapitał społeczny jako czynnik rozwoju gospodarczego w skali regionalnej i lokalnej w Polsce, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Google Scholar

Furmankiewicz M., 2013, Współrządzenie czy ukryta dominacja sektora publicznego? Koncepcja governance w praktyce lokalnych grup działania, „Studia Regionalne i Lokalne”, 1(51), s. 71–89.
Google Scholar

Goldsmith S., Georges G., Burke T.G., 2010, The Power of Social Innovation. How Civic Entrepreneurs Ignite Community Networks for Good, Jossey-Bass, San Francisco.
Google Scholar

Granberg L., Andersson K., Kovách I. (eds.), 2015, Evaluating the European Approach to Rural Development. Grass-roots Experiences of the LEADER Programme, Ashgate, Unitided Kingdom.
Google Scholar

Guide to Social Innovation 2013, European Commision, Brussels.
Google Scholar

Halamska M., Michalska S., Śpiewak R., 2010, LEADER w Polsce. Drogi implementacji programu, „Wieś i Rolnictwo”, 4(149), s. 104–119.
Google Scholar

Herbst J., 2008, Inny trzeci sektor. Organizacje pozarządowe na terenach wiejskich, [w:] Halamska M. (red.), Wiejskie organizacje pozarządowe, IRWiR PAN, Warszawa.
Google Scholar

Implementation of the LEADER approach. Special Report No 5, 2010, European Court of Auditors, Luxemburg.
Google Scholar

Kasprzak T., Jewdokimow M., 2008, Administracja publiczna a przedsiębiorstwa ekonomii społecznej, [w:] Przedsiębiorstwo ekonomii społecznej w środowisku lokalnym, Stowarzyszenie Klon/Jawor Warszawa, s. 49–76.
Google Scholar

Klein J.-L., 2009, Introduction: Territorial development and social innovation, „Canadian Journal of Regional Science”, 1, p. 3–12.
Google Scholar

Kłodziński M., 2010, Mikroprzedsiębiorczość na obszarach wiejskich, „Wieś i Rolnictwo”, 2(147), s. 20–34.
Google Scholar

Kłodziński M., 2011, Kondycja ekonomiczna sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2008–2009 a problemy rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej, „Wieś i Rolnictwo”, 2(151), s. 9–29.
Google Scholar

Kłodziński M., 2014, Przedsiębiorczość pozarolnicza na wsi w procesie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, „Wieś i Rolnictwo”, 1(162), s. 97–112.
Google Scholar

Knieć W., 2010, Partnerstwa lokalne w Polsce – kondycja, struktura, wyzwania. Raport badawczy, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków–Toruń.
Google Scholar

Kropsz I., Kutkowska B., 2008, Stan przedsiębiorczości na obszarach wiejskich Dolnego Śląska, „Wieś i Rolnictwo”, 1(138), s. 88–103.
Google Scholar

Lane D., Van der Leeuw S., Pumain D., West G., 2009, Complexity Perspectives in Innovation and Social Change, Springer, Berlin.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4020-9663-1

Łapiński J., 2010, Działalność innowacyjna przedsiębiorstw innowacyjnych w Polsce, [w:] Zadura-Lichota P. (red.), Innowacyjność 2010, PARP, Warszawa, s. 7–68.
Google Scholar

Moulaert F., 2000, Globalization and integrated area development in European cities, Oxford University Press, Oxford.
Google Scholar

Moulaert F., 2009, Social innovation: Institutionally embedded, territorially (re)produced, [in:] Maccallum D., Moulaert F., Hillier J., Vicari-Haddock S. (eds.), Social innovation and territorial development, Ashgate Publishing, Surrey.
Google Scholar

Najder-Stefaniak K., 2010, Wstęp do innowatyki, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Google Scholar

Nowakowska A., 2009, Regionalny kontekst procesów innowacji, [w:] Nowakowska A. (red.), Budowanie zdolności innowacyjnych regionów, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Google Scholar

Oosterlynck, S., Kazepov Y., Novy A., Cools P., Barberis E., Wukovitsch F., Sarius T., Leubolt B., 2013, The butterfly and the elephant: local social innovation, the welfare state and new poverty dynamics. ImPRovE Discussion Paper No. 13/03, Herman Deleeck Centre for Social Policy, University of Antwerp, Antwerp.
Google Scholar

Peisert A., Kotnarowski T., 2012, Tradycje obywatelskie polskich regionów a partycypacja obywatelska, [w:] Olech A. (red.), Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Google Scholar

Polityka spójności na lata 2014–2020. Rozwój lokalny kierowany przez społeczność. Arkusz informacyjny, Komisja Europejska, marzec 2014.
Google Scholar

Przewłocka J., 2012, Polskie organizacje pozarządowe 2012, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Google Scholar

PSDB 2012, Ocena funkcjonowania LGD realizujących LSR w ramach PROW 2007–2013, maszynopis niepublikowany, Warszawa.
Google Scholar

Psyk-Piotrowska E., Zajda K., Kretek-Kamińska A., Walczak-Duraj D, 2013, Struktura i uwarunkowania kapitału społecznego lokalnych grup działania, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-884-4

Ratajczak M., Wołoszyn J., 2014, Działania na rzecz społeczeństwa w zakresie Corporate Social Responsibility na przykładzie przedsiębiorstw agrobiznesu, „Journal of Agribusiness and Rural Development”, 4(34), s. 127–135.
Google Scholar

Trutkowski C., Mandes S., 2005, Kapitał społeczny w małych miastach, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Tuziak A., 2013, Innowacyjność w endogenicznym rozwoju regionu peryferyjnego. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Wójcik M., 2013, Wieś 2050 – refleksje na temat przyszłości wsi polskiej ze szczególnym uwzględnieniem regionu łódzkiego, [w:] Bański J. (red.), Polska wieś w perspektywie długookresowej – ujęcie regionalne, „Studia Obszarów Wiejskich”, 31, s. 39–51
Google Scholar

Zajda K., 2011, Nowe formy kapitału społecznego wsi. Studium przypadku lokalnych grup działania z województwa łódzkiego, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Google Scholar

Zajda K., 2013, Władza lokalna, organizacje pozarządowe i przedsiębiorcy – współdziałanie na rzecz rozwoju wsi w powiecie radomszczańskim, „Samorząd Terytorialny”, 3(267), s. 10–20.
Google Scholar

Zajda K., 2014, Problems of Functioning of Polish Local Action Groups from the Perspective of the Social Capital Concept, „Eastern European Countryside”, 20, p. 73–98.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/eec-2014-0004

Zajda K., Kretek-Kamińska A., 2013, Professionalisation and economization of rural NGOs and the activity of their members, „Journal of Agribusiness and Rural Development”, 1(27), p. 249–260.
Google Scholar

Zarycki T., 2004, Kapitał społeczny a trzy polskie drogi do nowoczesności, „Kultura i Społeczeństwo”, 48, s. 45–65.
Google Scholar

Zuzek D., 2013, Społeczna odpowiedzialność biznesu – wyzwania dla małych i średnich przedsiębiorstw w odniesieniu do ich konkurencyjności, „Journal of Agribusiness and Rural Development”, 2(28), s. 281–289.
Google Scholar

Opublikowane

2016-01-01

Jak cytować

Zajda, K. (2016). Wiejskie układy terytorialne i innowacje społeczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, (24), 45–59. https://doi.org/10.18778/1508-1117.24.04