Wymaganie obecności na zajęciach w czasie choroby jako przykład ukrytego programu studiowania medycyny

Emilia Kaczmarek; Marta Makowska

doi:10.18778/1899-2226.23.1.04

Autor

Emilia Kaczmarek University of Warsaw, Faculty of Philosophy, Center for Bioethics and Biolaw https://orcid.org/0000-0002-2684-7723
Marta Makowska Warsaw University of Life Sciences, Faculty of Sociology and Education, Department of Sociology https://orcid.org/0000-0002-0785-6237

DOI:

https://doi.org/10.18778/1899-2226.23.1.04

Słowa kluczowe:

socialization to the medical profession, hidden curriculum, absences, medical ethics, anti-health behaviors

Abstrakt

Considering medical students’ experiences gives insights into aspects of their education and socialization to the medical profession that are not visible from official curricula. This article presents the results of a multi-thread focus group study involving medical students studying at three Polish medical universities. The aims of the article are: 1) to describe the surveyed students’ experiences regarding difficulties associated with missing classes and justifying their absence, and; 2) to confront these experiences with their universities’ policies and professional ethics demands that require the development of pro-health attitudes. The practices described by the respondents are considered to constitute an example of a “hidden curriculum”, i.e. the shaping of students’ attitudes not through officially taught content, but, rather, through widespread customs in a given institution. The conclusion is that the medical students’ experiences are inconsistent with Polish law and the regulations of their universities. The described practices also seem to be inconsistent with Article 71 of the Polish Code of Medical Ethics, which prohibits doctors from promoting anti-health attitudes.

Bibliografia

Becker, H. S., Geer, B., Hughes, E. C., & Strauss, A. L. (1961). Boys in White: Student Culture in Medical School. New Brunswick, London: Transaction Books.
Google Scholar

Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2). 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa

Byczkowska, D. (2006). Solidarność zawodowa jako wynik socjalizacji wtórnej. Na przykładzie zawodu lekarza. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2(1), 88–110.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.2.1.06

Credé, M., Roch, S. G., & Kieszczynka, U. M. (2010). Class attendance in college: a meta-analytic review of the relationship of class attendance with grades and student characteristics. Review of Educational Research, 80(2). https://doi.org/10.3102/0034654310362998
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3102/0034654310362998

Deane, R. P., & Murphy, D. J. (2013). Student attendance and academic performance in undergraduate obstetrics/gynecology clinical rotations. JAMA: Journal of the American Medical Association, 310(21), 2282–2288. https://doi.org/10.1001/jama.2013.282228
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1001/jama.2013.282228

Eisen, D. B., Schupp, C. W., Isseroff, R. R., Ibrahimi, O. A., Ledo, L., & Armstrong, A. W. (2015). Does class attendance matter? Results from a second‐year medical school dermatology cohort study. International Journal of Dermatology, 54(7), 807–816. https://doi.org/10.1111/ijd.12816
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/ijd.12816

Griffith III, C. H., & Wilson, J. F. (2001). The loss of student idealism in the 3rd year clinical clerkships. Evaluation & the Health Professions, 24(1), 61–71. https://doi.org/10.1177/01632780122034795
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/01632780122034795

Hafferty, F. W., & Franks, R. (1994). The hidden curriculum, ethics teaching, and the structure of medical education. Academic Medicine, 69(11), 861–871. https://doi.org/10.1097/00001888-199411000-00001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1097/00001888-199411000-00001

Hafferty, F. W., Gaufberg, E. H, & O’Donnell, J. F. (2015). The Role of the Hidden Curriculum in “On Doctoring” Courses. AMA Journal of Ethics, 17(2), 130–139. https://doi.org/10.1001/virtualmentor.2015.17.02.medu1-1502
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1001/virtualmentor.2015.17.2.medu1-1502

Hennink, M. M. (2014). Focus group discussions: Understanding qualitative research. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:osobl/9780199856169.001.0001

Hew, K. F., & Lo, Ch. K. (2018). Flipped classroom improves student learning in health professions education: a meta-analysis. BMC Medical Education, 18(1). https://doi.org/10.1186/s12909-018-1144-z
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1186/s12909-018-1144-z

Kaczmarek, E. (2018). Jak uczyć etyki przyszłych lekarzy? Przegląd aktywnych metod dydaktycznych przydatnych w nauczaniu etyki medycznej. Edukacja, 145(2), 75–87.
Google Scholar

Kauffman, Ch. A., Derazin, M., Asmar, A., & Kibble, J. D. (2018). Relationship between classroom attendance and examination performance in a second-year medical pathophysiology class. Advances in Physiology Education, 42(1), 593–598. https://doi.org/10.1152/advan.00123.2018
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1152/advan.00123.2018

Kodeks Etyki Lekarskiej. (2004). Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1–32.
Google Scholar

Krzyżanowski, M. (2011). Analiza zogniskowanych wywiadów grupowych. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych (s. 255–280). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Google Scholar

Lempp, H., & Seale, C. (2004). The hidden curriculum in undergraduate medical education: qualitative study of medical students’ perceptions of teaching. British Medical Journal, 329(7469), 770–773. https://doi.org/10.1136/bmj.329.7469.770
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.329.7469.770

Lichtman, M. (2009). Qualitative research in education: A user’s guide. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington, DC: Sage Publications.
Google Scholar

Łuków, P. (2012) Moralność medycyny. O sztuce dobrego życia i o sztuce leczenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Google Scholar

Merton, R. K., Reader, G., & Kendall, P. L. (1957). The student physician: Introductory studies in the sociology of medical education. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4159/harvard.9780674366831

Morley, Ch. P., Roseamelia, C., Smith, J. A., & Villarreal, A. L. (2013). Decline of medical student idealism in the first and second year of medical school: a survey of pre-clinical medical students at one institution. Medical Education Online, 18(1), 21194. https://doi.org/10.3402/meo.v18i0.21194
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3402/meo.v18i0.21194

Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku. Rok akademicki 2019/2020. Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Lekarski. https://www.2wl.wum.edu.pl/pl/kierunek-lekarski/przewodniki-dydaktyczne
Google Scholar

Regulamin studiów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. (2019). Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 29/2019 Senatu GUMed z dnia 29.04.2019. https://bip.gumed.edu.pl/attachment/attachment/62699/zal_nr_1_do_u2919_Regulamin_studiow.pdf
Google Scholar

Regulamin studiów pierwszego stopnia, drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich. Załącznik do uchwały nr 25/IV/2019 Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 24 kwietnia 2019. https://bip.uj.edu.pl/documents/1384597/142615457/uchw_nr_25_2019_zal_1.pdf/35373d5f-857e-4635-998d-d3acec80bb98
Google Scholar

Regulamin studiów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Załącznik do Uchwały nr 54/2019 Senatu WUM z dnia 24 czerwca 2019. https://www.wum.edu.pl/files/dokumenty/regulaminy/uchwala_senatu_nr_54_z_dnia_24_czerwca_2019_r._-_zalacznik_regulamin_studiow_warszawskiego_uniwersy_0.pdf
Google Scholar

Reynolds, L. T., & Herman-Kinney, N. J. (2003) Handbook of Symbolic Interactionism. Walnut Creek, CA: Altamira Press.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego. Dz.U. 2019, poz. 1573.
Google Scholar

Różyńska, J. (2018). Kodeksy deontologiczne a system prawa powszechnego. W: R. Kubiak, L. Kubicki & E. Zielińska (red.), System Prawa Medycznego. Tom I. Pojęcie, źródła i zakres prawa medycznego (s. 69–79). Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Schillerstrom, J. E., & Lutz, M. (2013). Academic Performance in the Context of a “Three Excused Absences” Psychiatry Clerkship Policy. Academic Psychiatry, 37, 171–174. https://doi.org/10.1176/appi.ap.12050091
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1176/appi.ap.12050091

Sokołowska, M. (1986). Socjologia medycyny. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.
Google Scholar

Subramaniam, B. S., Hande, S., & Komattil, R. (2013). Attendance and Achievement in Medicine: Investigating the Impact of Attendance Policies on Academic Performance of Medical Students. Annals of Medical and Health Science Research, 3(2), 202–205. https://doi.org/10.4103/2141-9248.113662
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4103/2141-9248.113662

Szewczyk, K. (2018). Kurs pozaformalny w edukacji moralnej studentów medycyny i młodych lekarzy. Diametros, 57, 61–87. https://doi.org/10.13153/diam.1236
Google Scholar

Tobiasz-Adamczyk, B. (2002). Relacje lekarz–pacjent w perspektywie socjologii medycyny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Dz.U. 2018, poz. 1668. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180001668
Google Scholar

Wójcik, J. (2018). Lekarz: zawód czy powołanie? Postawy lekarzy wobec pracy zawodowej. Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek.
Google Scholar

Yusoff, M. S. B. (2014). Association of academic performance and absenteeism among medical students. Education in Medicine Journal, 6(1), 40–44. https://doi.org/10.5959/eimj.v6i1.248
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5959/eimj.v6i1.248