Porozumienia związane z rozwiązywaniem sporów zbiorowych i układy zbiorowe pracy – uwagi de lege lata i de lege ferenda
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.111.05Słowa kluczowe:
spór zbiorowy, układ zbiorowy, inne niż układ porozumienie zbiorowe, reprezentatywność związkowaAbstrakt
Artykuł przedstawia poglądy doktryny i orzecznictwa sądowego na charakter prawny porozumień zbiorowych związanych ze sporem zbiorowym. Ukazuje również spór o charakter prawny tych porozumień na szerszym tle zapatrywań na prawne podstawy uznania normatywnego charakteru innych niż układ zbiorowy porozumień określających treść stosunku pracy. Ostatecznie Autor artykułu dochodzi do wniosku, że znalezienie satysfakcjonującego rozwiązania problemów związanych z tym sporem nie jest możliwe na gruncie obowiązujących przepisów prawa. W rezultacie proponuje i uzasadnia zmianę odnośnych przepisów polegającą na wyraźnym uznaniu przez ustawę, że wszelkie umowy na piśmie, określające warunki pracy i zawarte przez uprawnionych partnerów społecznych są, bez względu na ich nazwę, układami zbiorowymi.
Pobrania
Bibliografia
Baran, Krzysztof W. 2008. „Porozumienia zawierane w sporach zbiorowych jako źródła prawa pracy”. Monitor Prawa Pracy 9: 452–455.
Google Scholar
Barański, Michał. 2023. „Glosa do uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2021 r. (III PZP 1/21)”. Orzecznictwo Sądów Polskich 5: poz. 41.
Google Scholar
Cudowski, Bogusław. 1999. „Porozumienia zbiorowe”. W Prawo pracy – z aktualnych zagadnień. Materiały konferencji Tykocin 8–10 maja 1998. Red. Walerian Sanetra. Białystok: Temida 2.
Google Scholar
Cudowski, Bogusław. 2008. „Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2006 r. (III PK 42/06)”. Orzecznictwo Sądów Polskich 7–8: poz. 81.
Google Scholar
Florek, Ludwik. 2010a. „Glosa do wyroków Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2008 r. (I PK 235/07) oraz z dnia 2 kwietnia 2008 r. (II PK 261/07)”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1: 36–39.
Google Scholar
Florek, Ludwik. 2010b. Ustawa i umowa w prawie pracy. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Florek, Ludwik. 2013. „Charakter prawny porozumień zbiorowych”. W Prawo pracy. Refleksje i poszukiwania. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Wratnego. Red. Gertruda Uścińska. Warszawa: IPiSS.
Google Scholar
Hajn, Zbigniew. 2000. „Rola organizacji pracodawców w tworzeniu prawa pracy”. W Źródła prawa pracy. 39–50. Red. Ludwik Florek. Warszawa: Liber.
Google Scholar
Hajn, Zbigniew. 2013. Zbiorowe prawo pracy. Zarys systemu. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Hajn, Zbigniew. 2021. „Pojęcie układu zbiorowego pracy i jego uznanie przez państwo a reprezentatywność związkowa”. Państwo i Prawo 5: 59–72.
Google Scholar
Jaśkowski, Kazimierz. 2007 „Porozumienia zbiorowe w prawie pracy”. W Indywidualne a zbiorowe prawo pracy. Red. Ludwik Florek. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Jaśkowski, Kazimierz. Eliza Maniewska. 2023. Kodeks pracy. Komentarz. Ustawy towarzyszące z orzecznictwem. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kaczyński, Lech. 1999. „Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 1998 r. (I PKN 138/98). Orzecznictwo Sądów Polskich 11: poz. 206.
Google Scholar
Lewandowski, Henryk. 1998. „Komentarz do ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych”. W Prawo pracy. Tom III. Red. Zbigniew Salwa. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN.
Google Scholar
Makaruk, Anna. 2007. „Porozumienia zbiorowe jako źródło praw i obowiązków stron stosunku pracy”. W Indywidualne a zbiorowe prawo pracy. Red. Ludwik Florek. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Musiała, Anna. 2013a. „Normatywny charakter porozumień zbiorowych zawartych w związku z rokowaniami, mediacją i strajkiem na tle ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych”. Monitor Prawa Pracy 10(12): 635–639.
Google Scholar
Musiała, Anna. 2013b. Porozumienia zbiorowe jako źródło prawa pracy. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar
Pisarczyk, Łukasz. 2014. „Pokojowe (ireniczne) metody rozwiązywania sporów zbiorowych”. W System prawa pracy. Tom V: Zbiorowe prawo pracy. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: LEX.
Google Scholar
Sanetra, Walerian. 1999. „Układy zbiorowe i inne porozumienia w świetle Konstytucji RP”. W Prawo pracy – z aktualnych zagadnień. Materiały konferencji Tykocin 8–10 maja 1998. 9–24. Red. Walerian Sanetra. Białystok: Temida 2.
Google Scholar
Seweryński, Michał. 2000. „Porozumienia zbiorowe w prawie pracy”. W Źródła prawa pracy. 103–117. Red. Ludwik Florek. Warszawa: Liber.
Google Scholar
Tomanek, Artur. 2005. „Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 sierpnia 2004 r., III PK 38/04”. Orzecznictwo Sądów Polskich 7–8: poz. 87.
Google Scholar
Tomanek, Artur. 2024. „Komentarz do art. 9 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych”. W Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Wratny, Jerzy. 2002. „Regulacja prawna swoistych źródeł prawa pracy. Uwagi de lege lata i de lege ferenda”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 12: 2–6.
Google Scholar
Zieliński, Maciej J. 2014. Charakter normatywny tzw. porozumień strajkowych i postrajkowych. Glosa do wyroku SN z dnia 8 lipca 2014 r., I PK 312/2013, PiZS 2014/12/35-39.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 123).
Google Scholar
Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1996 r. Nr 24, poz. 110).
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 2 października 1996 r. (I PRN 72/96), OSNAPiUS z 1997 r., nr 7, poz. 115.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 12 sierpnia 2004 r. (III PK 38/04), OSNP 2005, nr 4, poz. 55.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 6 lutego 2006 r. (III PK 114/05), OSNP 2007, nr 1–2, poz. 2.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2006 r. (III PK 42/06), OSNP 2007, nr 17–18, poz. 244.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 7 grudnia 2012 r. (II PK 128/12), OSP 2013, nr 12, poz. 117.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 24 września 2013 r. (III PK 88/12), OSNP 2014, nr 6, poz. 82.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 12 sierpnia 2014 r. (I PK 14/14), LEX nr 1500661.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 9 lipca 2015 r. (I PK 216/14), LEX nr 1766112.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 16 października 2018 r. (I PK 16/18), LEX nr 2565880.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 16 lipca 2020 r. (I PK 23/19), OSNP 2021, nr 4, poz. 38.
Google Scholar
Wyrok SN z dnia 28 sierpnia 2024 r. (I PSKP 15/24), LEX nr 3749362.
Google Scholar
Uchwała SN (7) z dnia 23 maja 2001 r. (III ZP 25/00), OSNAPiUS 2002, nr 6, poz. 134.
Google Scholar
Uchwała SN (7) z dnia 23 maja 2006 r. (III PZP 2/06), OSNP 2007, nr 3–4, poz. 38.
Google Scholar
Uchwała SN (7) z dnia 27 października 2021 r. (III PZP 1/21), OSNP 2022, nr 5, poz. 43.
Google Scholar
Postanowienie SN z dnia 28 maja 1998 r. (I PKN 138/98), OSNP 1999, nr 12, poz. 398.
Google Scholar
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
