Zmiany zachowań żywieniowych i wybranych zachowań zdrowotnych w okresie lockdownu podczas pandemii SARS CoV-19

Autor

  • Anna Przeliorz-Pyszczek Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-1690.21.09

Słowa kluczowe:

zachowania zdrowotne, zachowania żywieniowe, lockdown, Sars cov-19

Abstrakt

Wybuch pandemii SARS CoV-19 drastycznie wpłynął na życie codzienne populacji całego świata. Wprowadzenie ograniczeń w poruszaniu się poza miejscem zamieszkania przyczyniło się do istotnych zmian zarówno na procesie pozyskiwania produktów spożywczych jak i prezentowanych zachowań zdrowotnych wśród reprezentantów wszystkich grup społecznych. Ograniczenia te miały bezpośredni wpływ na zdrowie psychiczne, bezpieczeństwo żywnościowe, marnotrawienie żywności, zachowania zakupowe i aktywność fizyczną. Przebywanie w izolacji związanej z wprowadzeniem lockdownu wiązało się z występowaniem nasilonego stresu oraz prowadziło do zmniejszenia aktywności fizycznej i pogorszenia jakości diety. Celem pracy była ocena wystąpienia zmian w zachowaniach zdrowotnych oraz żywieniowych wśród mieszkańców różnych krajów wynikających z wprowadzenia obostrzeń dotyczących poruszania się poza miejsce zamieszkania spowodowanych wybuchem pandemii SARS CoV-19. Przedłużony okres pozostawania w domu wiązał się z zaburzeniem bilansu energetycznego związanym ze zmianą częstości spożycia poszczególnych grup żywności: zwiększonym spożyciem alkoholu, przekąsek oraz żywności wygodnej przy jednoczesnym zmniejszeniu częstości spożycia świeżych warzyw i owoców. Do grupy szczególnie narażonej na niekorzystne zmiany zachowań zdrowotnych należały osoby borykające się z nadmierną masą ciała, o niskiej aktywności fizycznej. Do korzystnych zachowań zdrowotnych zaobserwowanych w badaniach wymieniano: zmniejszenie częstości spożywania posiłków gotowych „na wynos” spowodowane częstszym gotowaniem oraz ograniczenie marnowania żywności. Ocenia się, że osoby, które podczas trwania lockdownu zwiększyły swoją aktywność fizyczną charakteryzowały korzystniejszymi nawykami żywieniowymi oraz lepszym samopoczuciem.

Biogram autora

Anna Przeliorz-Pyszczek - Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Anna Przeliorz-Pyszczek – mgr, asystent. Zainteresowania badawcze: edukacja żywieniowa, żywienie sportowców, diety alternatywne.

Bibliografia

Aldaco, R., Hoehn, D., Laso, J., Margallo, M., RuizSalmón, J., Cristobal, J., Kahhat, R., Villanueva-Rey, P., Bala, A., Batlle-Bayer, L., Fullana-I-Palmer, P., Irabien, A., & Vazquez-Rowe, I. (2020). Food waste management during the COVID-19 outbreak: a holistic climate, economic and nutritional approach. Science of Total Environment, 742, 140524, DOI: 10.1016/j.scitotenv.2020
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.140524

Al Hourani, H., Alkhatib, B., & Abdullah, M. (2021). Impact of COVID-19 lockdown on body weight, eating habiPublic Health Preparedness, 1–28. DOI:10.1017/ dmp.2021.48ts and physical activity of Jordanian children and adolescents. Disaster Medicine and
Zobacz w Google Scholar

Amicarelli, V., & Bux, C. (2021). Food waste in Italian households during the Covid-19 pandemic: a self- -reporting approach. Food Security, 13, 25–37, DOI: 10.1007/s12571-020-01121-z Błaszczyk-Bębenek, E., Jagielski, P., Bolesławska, I., Jagielska, A., NitschOsuch, A., & Kawalec, P. (2020). Nutrition Behaviors in Polish Adults before and during COVID-19 Lockdown. Nutrients, 12/10, 3084. DOI: 10.3390/ nu12103084.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu12103084

Butler, M. J., & Barrientos, R. M. (2020). The impact of nutrition on COVID-19 susceptibility and long- -term consequences. Brain, Behavior and Immunity. 87, 53–54, DOI: 10.1016/j.bbi.2020.04.040
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.bbi.2020.04.040

Cheikh Ismail, L., Osaili, T. M., Mohamad, M. N., Al Marzouqi A., Jarrar, A. H., Abu Jamous, D. O., Magriplis, E., Ali, H. I., Al Sabbah, H., Hasan, H., Al. Marzooqi, L. M. R., Stojanovska, L., Hashim, M., Shaker Obaid, R. R., Saleh, S. T., & Al Dhaheri, A. S. (2020). Eating Habits and Lifestyle during COVID-19 Lockdown in the United Arab Emirates: A Cross-Sectional Study. Nutrients, 12/11, 3314, DOI: 10.3390/nu12113314
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu12113314

Connaughton, R. M., McMorrow, A. M., McGillicudd, F. C., Lithander, F. E., & Roche, H. M. (2016). Impact of anti-inflammatory nutrients on obesity-associated metabolic-inflammation from childhood through to adulthood. Proceedings of the Nutrition Society, 75/2, 115–124, DOI: 10.1017/S0029665116000070
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/S0029665116000070

Dantzer, R., Cohen, S., Russo, S. J., & Dinan, T. G. (2018). Resilience and immunity. Brain, Behavior, and Immunity, 74, 28–42. DOI: 10.1016/j. bbi.2018.08.010
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.bbi.2018.08.010

Deschasaux-Tanguy, M., Druesne-Pecollo, N., Esseddik, Y., de Edelenyi, F. S., Allès, B., Andreeva, V. A., Baudry, J., Charreire, H., Deschamps, V., Egnell, M., Fezeu, L. K., Galan, P., Julia, C., Kesse-Guyot, E., Latino-Martel, P., Oppert, J. M., Péneau, S., Verdot, C., Hercberg, S., & Touvier, M. (2020). Diet and physical activity during the coronavirus disease 2019 (COVID-19) lockdown (March-May 2020): results from the French NutriNet-Santé cohort study. The American Journal of Clinical Nutriton. DOI: 10.1093/ajcn/nqaa336
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1101/2020.06.04.20121855

Di Renzo, L., Gualtieri, P., Pivari, F., Soldati, L., Attinà, A., Cinelli, G., Leggeri, C., Caparello, G., Barrea, L., Scerbo, F., Esposito, E., De Lorenzo, A. (2020). Eating habits and lifestyle changes during COVID-19 lockdown: an Italian survey. Journal of Translational Medicine, 18/1, 229. DOI: 10.1186/ s12967-020-02399-5
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1186/s12967-020-02399-5

Dragun, R., Veček, N. N., Marendić, M., Pribisalić, A., Đivić, G., Cena, H., Polašek, O., & Kolčić, I. (2020). Have Lifestyle Habits and Psychological WellBeing Changed among Adolescents and Medical Students Due to COVID-19 Lockdown in Croatia? Nutrients, 13/1, 97. DOI : 10.3390/nu13010097
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu13010097

Giacalone, D., Frøst, M. B., & Rodríguez-Pérez, C. (2020). Reported Changes in Dietary Habits During the COVID-19 Lockdown in the Danish Population: The Danish COVIDiet Study. Frontiers in nutrition, 7, 592112. DOI:3389/fnut.2020.592112
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3389/fnut.2020.592112

Lamarche, B., Brassard, D., Lapointe, A., Laramée, C., Kearney, M., Côté, M., Bélanger-Gravel, A., Desroches, S., Lemieux, S., & Plante, C.(2021). Changes in diet quality and food security among adults during the COVID-19-related early lockdown: results from NutriQuébec. The American Journal of Clinical Nutriton, 113/4, 984–992. DOI: 10.1093/ajcn/nqaa363
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/nqaa363

Martínez-de-Quel, Ó., Suárez-Iglesias, D., LópezFlores, M., & Pérez, C.A. (2021). Physical activity, dietary habits and sleep quality before and during COVID-19 lockdown: A longitudinal study. Appetite, 158, 105019. DOI: 10.1016/j. appet.2020.105019
Zobacz w Google Scholar

Martínez-de-Quel, Ó., Suárez-Iglesias, D., LópezFlores, M., & Pérez, C.A. (2021). Physical activity, dietary habits and sleep quality before and during COVID-19 lockdown: A longitudinal study. Appetite, 158, 105019. DOI: 10.1016/j. appet.2020.105019
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.appet.2020.105019

Mattioli, A. V. Pinti, M., Farinetti, A., Nasi, M. (2020). Obesity risk during collective quarantine for the COVID-19 epidemic. Obesity Medicine, DOI: 10.1093/ajcn/nqaa336
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.obmed.2020.100263

Mayasari, N. R., Ho, D., Lundy, D. J., Skalny, A. V., Tinkov, A. A., Teng, I. C., Wu, M. C., Faradina, A., Mohammed, A., Park, J. M., Ngu, Y. J., Aliné, S., Shofia, N. M., & Chang, J. S. (2020). Impacts of the COVID-19 Pandemic on Food Security and DietRelated Lifestyle Behaviors: An Analytical Study of Google Trends-Based Query Volumes. Nutrients, 12/10, 3103. DOI: 10.3390/nu12103103
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu12103103

Pérez-Rodrigo, C., Gianzo Citores, M., Hervás Bárbara, G., Ruiz-Litago, F., Casis Sáenz, L., Arija, V., López-Sobaler, A. M., Martínez de Victoria, E., Ortega, R. M., Partearroyo, T., Quiles-Izquierdo, J., Ribas-Barba, L., Rodríguez-Martín, A., Salvador Castell, G., Tur, J. A., Varela-Moreiras, G., SerraMajem, L., Aranceta-Bartrina, J. (2021). Patterns of Change in Dietary Habits and Physical Activity during Lockdown in Spain Due to the COVID-19 Pandemic. Nutrients, 13/2, 300. DOI: 10.3390/ nu13020300
Zobacz w Google Scholar

Pérez-Rodrigo, C., Gianzo Citores, M., Hervás Bárbara, G., Ruiz-Litago, F., Casis Sáenz, L., Arija, V., López-Sobaler, A. M., Martínez de Victoria, E., Ortega, R. M., Partearroyo, T., Quiles-Izquierdo, J., Ribas-Barba, L., Rodríguez-Martín, A., Salvador Castell, G., Tur, J. A., Varela-Moreiras, G., SerraMajem, L., Aranceta-Bartrina, J. (2021). Patterns of Change in Dietary Habits and Physical Activity during Lockdown in Spain Due to the COVID-19 Pandemic. Nutrients, 13/2, 300. DOI: 10.3390/ nu13020300
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu13020300

Principato, L., Secondi, L., Cicatiello, C., & Mattia, G. (2020). Caring more about food: The unexpected positive effect of the Covid-19 lockdown on household food management and waste. Socio-Economic Planning Sciences. DOI: 10.1016/j. seps.2020.100953
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.seps.2020.100953

Robinson, E., Gillespie, S., & Jones, A. (2020). Weightrelated lifestyle behaviours and the COVID-19 crisis: An online survey study of UK adults during social lockdown. Obesity science & practice, 6/6, 735–740. DOI: 10.1002/osp4.442
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/osp4.442

Rodgers, R. F., Lombardo, C., Cerolini, S., Franko, D. L., Omori, M., Linardon, J., Guillaume, S., Fischer, L., & Fuller-Tyszkiewicz, M. (2021).“Waste not and stay at home” evidence of decreased food waste during the COVID-19 pandemic from the U.S. and Italy. Appetite, 160, 105–110. DOI: 10.1016/j. appet.2021.105110
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.appet.2021.105110

Rodríguez-Pérez, C., Molina-Montes, E., Verardo, V., Artacho, R., García-Villanova, B., GuerraHernández, E. J., & Ruíz-López, M. D.(2020). Changes in Dietary Behaviours during the COVID-19 Outbreak Confinement in the Spanish COVIDiet Study. Nutrients, 12/6,1730, DOI: 10.3390/nu12061730
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu12061730

Ruiz-Roso, M. B., de Carvalho Padilha, P., MantillaEscalante, D. C., Ulloa, N., Brun, P., AcevedoCorrea, D., Arantes Ferreira Peres, W., Martorell, M., Aires, M. T., de Oliveira Cardoso, L., CarrascoMarín, F., Paternina-Sierra, K., RodriguezMeza, J. E., Montero, P. M., Bernabè, G., Pauletto A., Taci, X., Visioli, F., & Dávalos, A. (2020). Covid-19 Confinement and Changes of Adolescent’s Dietary Trends in Italy, Spain, Chile, Colombia and Brazil. Nutrients, 12/6, 1807, DOI: 10.3390/nu12061807
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu12061807

Scarmozzino, F., & Visioli, F. (2020). Covid-19 and the Subsequent Lockdown Modified Dietary Habits of Almost Half the Population in an Italian Sample. Foods (Basel, Switzerland), 9/5, 675. DOI: 10.3390/ foods9050675
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/foods9050675

Sidor, A., & Rzymski, P. (2020). Dietary Choices and Habits during COVID-19 Lockdown: Experience from Poland. Nutrients, 12/6, 1657. DOI: 10.3390/ nu12061657
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/nu12061657

Pobrania

Opublikowane

2021-01-01

Jak cytować

Przeliorz-Pyszczek, A. (2021). Zmiany zachowań żywieniowych i wybranych zachowań zdrowotnych w okresie lockdownu podczas pandemii SARS CoV-19. Władza Sądzenia, (21), 120–135. https://doi.org/10.18778/2300-1690.21.09

Numer

Dział

Articles