Sfera profanum dnia Wszystkich Świętych wobec społecznego aspektu cmentarzy
DOI:
https://doi.org/10.18778/0867-5856.30.2.11Keywords:
dzień Wszystkich Świętych, Dzień Zmarłych, Łódź, Ameryka Łacińska, cmentarz, zagospodarowanie, wielkość ruchuAbstract
Współczesna „popkulturyzacja” uroczystości Wszystkich Świętych stała się powodem do dokonania przez autora analizy sfery profnum tego dnia na przykładzie wybranych łódzkich cmentarzy, wraz z krótkim opisem porównawczym latynoamerykańskich świąt ku czci zmarłych, które przypadają na pierwsze dni listopada. Odwiedzanie polskich cmentarzy 1 listopada nabrało w XX w. cech rekreacyjnych i krajoznawczych, co potwierdzają m.in. sposób zagospodarowania otoczenia cmentarzy, mający charakter jarmarczny i ludyczny, oraz kierujące odwiedzającymi motywy komemoracyjne, kontemplacyjne i poznawcze. Zmiany cywilizacyjne wpływają coraz częściej na postrzeganie dnia Wszystkich Świętych jako atrakcji turystycznej czy wręcz kulturowego produktu turystycznego. Artykuł obejmuje opis porównawczy uroczystości Wszystkich Świętych w Polsce i Dnia Zmarłych w Ameryce Łacińskiej, analizę pomiaru wielkości ruchu na wybranych łódzkich cmentarzach wraz ze sposobem zagospodarowania ich otoczenia w dniu 1 listopada 2019 r., z wykorzystaniem niepublikowanych wyników badań z 2004 r., oraz dyskusję nad świeckim i rekreacyjnym aspektem dnia Wszystkich Świętych.
Downloads
References
Ariés, Ph. (1989). Człowiek i śmierć. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Brandes, S. (1998a). The Day of the Dead, Halloween, and the quest for Mexican national identity. The Journal of American Folklore, 111 (442), 359-380.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/541045
Brandes, S. (1998b). Iconography in Mexico’s Day of the Dead: Origins and meaning. Ethnohistory, 45 (2), 181-218.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/483058
Cano, L.M., Mysyk, A. (2004). Cultural tourism. The state and Day of the Dead. Annals for Tourism Research, 31 (4), 879-898.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.annals.2004.03.003
Curl, J.S. (1980). A celebration of death. London: Constable.
Google Scholar
Długozima, A. (2011). Cmentarze jako ogrody żywych i umarłych. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka ogrodu, Sztuka krajobrazu Beata Gawryszewska.
Google Scholar
Eliade, M. (1996). Sacrum i profanum. O istocie religijności. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Google Scholar
Etlin, R.E. (1984). The architecture of death the transformation of the cemetery in eighteenth-century Paris. London: MIT Press, Cambridge, Massachusetts.
Google Scholar
Jackowski, A. (2003). Święta przestrzeń świata. Podstawy geografii religii. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Google Scholar
Jaszczak, A., Dreksler, B. (2013). Cmentarze – miejsca pamięci, tradycji i religii. Cmentarze i ogrody w krajobrazie. O sacrum, symbolice, kompozycji i przemijaniu. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 22, 31-39.
Google Scholar
Kolbuszewski, J. (1985). Wiersze z cmentarza. O współczesnej epigrafice wierszowanej. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Google Scholar
Kolbuszewski, J. (1996). Cmentarze. Wrocław: Wydawnictwo Dolno-śląskie.
Google Scholar
Kulczyńska, K., Marciniak, N. (2018). Odwiedzenia nekropolii na Miłostowie w Poznaniu i ich motywy. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 44, 205-219.
Google Scholar
Kupisiński, Z. (2007). Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Lewandowski, R. (2003). Idea śmierci w kontekście Święta Zmarłych. Anthropos? 1, 54-85
Google Scholar
Loudon, C.J. (1843). On the laying out, planting and managing of cemeteries and on the improvement of churchyards. Londyn: [b.w.].
Google Scholar
Marchi, R. (2013). Hybridity and authenticity in US Day of the Dead celebrations. Journal of American Folklore, 126 (501), 272-301.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5406/jamerfolk.126.501.0272
Miller, M.S., Space, J.D. (2006). Hallowed ground, place, and culture: The cemetery and the creation of place. Space and Culture, 9 (4), 334-350.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/1206331206292450
Ragon, M. (1983). The space of death. A study of funerary architecture, decoration, and urbanism. Charlottesville: University Press of Virginia.
Google Scholar
Stasiak, A., Tanaś, S. (2005). Przestrzeń sepulkralna w turystyce. Turystyka i Hotelarstwo, 8, 9-42.
Google Scholar
Tanaś, S. (2008). Przestrzeń turystyczna cmentarzy. Wstęp do tanatoturystyki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
