Primadonna i jej brylanty: o legendarnej biżuterii Wiktorii Kaweckiej

Agata Lipczik

doi:10.18778/2084-851X.18.04

Autor

Agata Lipczik Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk https://orcid.org/0000-0002-7433-456X

DOI:

https://doi.org/10.18778/2084-851X.18.04

Słowa kluczowe:

Wiktoria Kawecka, Operetka Warszawska, biżuteria, kolekcje biżuterii, biżuteria w Polsce, jubilerstwo, biżuteria początku XX wieku, biżuteria edwardiańska

Abstrakt

Celem artykułu jest prezentacja ustaleń dotyczących słynnej kolekcji biżuterii należącej do Wiktorii Kaweckiej (1875–1929), gwiazdy przedwojennej operetki warszawskiej. W szczytowym okresie swojej kariery, przypadającym na 1. dekadę XX wieku, śpiewaczka i aktorka miała zgromadzić zbiór klejnotów uważany za jeden z najcenniejszych w ówczesnej Polsce. Styl biżuterii noszonej przez Kawecką, z dominującymi ozdobami diamentowymi, odzwierciedlał trendy w europejskim jubilerstwie przełomu XIX i XX wieku. Z uwagi na brak zachowanych archiwaliów dotyczących legendarnego zbioru precjozów artykuł oparto na dostępnych źródłach, jakie stanowią artykuły prasowe i materiały ikonograficzne pochodzące z omawianego okresu, a także literatura wspomnieniowa.

Bibliografia

6 milionów złotych… 1929 – 6 milionów złotych w biżuterii. Klejnoty primadonny Śp. Wiktorii Kaweckiej nie miały równych w Polsce, „ABC” 1929, nr 27, s. 2.
Google Scholar

Aktorka Kawecka… 1904 – Aktorka Kawecka w Petersburgu, „Nowa Reforma” 1904, nr 179, s. 2.
Google Scholar

Albumik teatralny… 1902 – Albumik teatralny. 1902/3, Warszawa 1902.
Google Scholar

BOŁDOK 2004 – S. Bołdok, Antykwariaty artystyczne, salony i domy aukcyjne: historia warszawskiego rynku sztuki w latach 1800–1950, Warszawa 2004.
Google Scholar

CHADOUR-SAMPSON/BARI 2013 – B. Chadour-Sampson, Hubert Bari, Pearls, London 2013.
Google Scholar

CHURCH 2014 – R. Church, Rings, London 2014.
Google Scholar

Część klejnotów… 1929 – Część klejnotów Kaweckiej sprzedana za 1 milion złotych, „Dziennik Wileński” 1929, nr 133, s. 3.
Google Scholar

Dary… 1930 – Dary dla Muzeum Narodowego, „Polska” 1930, nr 16, s. 7.
Google Scholar

DĄBROWSKA A. 2011 – A. Dąbrowska, Warszawskie elegantki. O wzorcach elegancji i ich naśladownictwie w damskiej modzie w Warszawie na przełomie XIX i XX wieku, „Kronika Warszawy” 2011, nr 2 (146), s. 5–14.
Google Scholar

DĄBROWSKA M. 2015 – M. Dąbrowska, Biżuteria księżnej Marii Teresy Oliwii Cornwallis-West Hochberg von Pless (1873–1943), [w:] Od klejnotów królewskich po biżuterię ubogą. O biżuterii w Polsce, red. K. Kluczwajd, Toruń 2015, s. 65–72.
Google Scholar

DELTA 1905 – Delta, Z Królestwa, „Głos Narodu” 1905, nr 240 (wydanie poranne), s. 1.
Google Scholar

F. K. 1905 – F. K., Teatr Nowości. „Milionowa narzeczona”, „Kurier Poranny” 1905, nr 9, s. 3.
Google Scholar

GERE/RUDOE 2010 – Ch. Gere, J. Rudoe, Jewellery in the age of Queen Victoria: a mirror to the world, London 2010.
Google Scholar

HINKS 1983 – P. Hinks, Twentieth Century British Jewellery 1900–1980, Londyn–Boston 1983.
Google Scholar

Jak Wiktoria Kawecka… 1929 – Jak Wiktoria Kawecka gwizdała na bolszewików, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1929, nr 30, s. 5.
Google Scholar

Jestem bandytą… 1934 – „Jestem bandytą – ale nie złodziejem” 3 lata więzienia za kradzież brylantu Kaweckiej, „Nowy Czas” 1934, nr 4, s. 3.
Google Scholar

Kawecka – kamieniczniczką… 1913 – Kawecka – kamieniczniczką, „Nowy Kurier Łódzki” 1913, nr 197, s. 3.
Google Scholar

Kawecka… 1973 – Kawecka Wiktoria, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, red. Z. Raszewski, Warszawa 1973, s. 292–293.
Google Scholar

Klejnoty… 1929 – Klejnoty Kaweckiej, „Dziennik Poznański” 1929, nr 177, s. 5.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/crll.1929.160.177

Klejnoty p. Kaweckiej znikły… 1929 – Klejnoty p. Kaweckiej znikły. Spór o spadek po głośniej artystce zostanie zakończony polubownie, „Gazeta Poranna” 1929, nr 9076, s. 7.
Google Scholar

KLEKS 1905 – Kleks, Z notatek Kleksa, „Goniec Poranny” 1905, nr 18, s. 3.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/ange.19050184809

Kosztowności… 1929 – Kosztowności Wiktorii Kaweckiej, „Sztuka Złotnicza, Zegarmistrzowska, Jubilerska i Rytownicza” 1929, nr 2, s. 27.
Google Scholar

LECTOR 1905 – Lector, Motyl panny Kaweckiej, „Kurier Warszawski” 1905, nr 109, s. 5.
Google Scholar

„Les Modes” 1907, nr 82.
Google Scholar

LIPCZIK 2021 – A. Lipczik, Jubilerstwo w Warszawie: rzemiosło – ludzie – biżuteria, Warszawa 2021.
Google Scholar

MAJEWSKI 2024 – J. S. Majewski, Warszawa. Hoża 39. Kamienica primadonny, https://miastarytm.pl/warszawa-hoza-39-kamienica-primadonny/ [data publikacji: 22.02.2024, dostęp: 23.09.2024].
Google Scholar

NEWMAN 1987 – H. Newman, An Illustrated Dictionary of Jewelry: 2,530 entries, including definitions of jewels, gemstones, materials, processes, and styles, and entries on principal designers and makers from antiquity to the present day, New York 1987.
Google Scholar

NIŻ. 1905 – Niż. B., Przekupnie biletów, Goniec Poranny” 1905, nr 37, s. 1.
Google Scholar

Pamięci… 1931 – Pamięci „Słowika Warszawy”, „Kurier Czerwony” 1931, nr 17, s. 3.
Google Scholar

Queen Alexandra’s… 2023 – Queen Alexandra’s Coronation Jewels (1902), The Court Jewweler, 2023, https://www.thecourtjeweller.com/2023/04/queen-alexandras-coronationjewels-1902.html [dostęp: 20.09.2024].
Google Scholar

SEMPOLIŃSKI 1968 – L. Sempoliński, Wielcy artyści małych scen, Warszawa 1968.
Google Scholar

SIERADZKA 1991 – A. Sieradzka, Peleryna, tren, konfederatka. O modzie i sztuce polskiego modernizmu, Warszawa 1991.
Google Scholar

Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, Warszawa 1973.
Google Scholar

Śliwiński… 1973 – Śliwiński Ludwik, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, red. Z. Raszewski, Warszawa 1973, s. 726–727.
Google Scholar

ŚNIEGOCKA 1928 – N. Śniegocka, Warszawa – Paryżem północy…, „Przegląd Mody” 1928, nr 11, bp.
Google Scholar

Śp. p. Wiktoria Kawecka… 1929 – Śp. p. Wiktoria Kawecka. Znakomita śpiewaczka zmarła wczoraj, „Express Poranny” 1929, nr 23, s. 1.
Google Scholar

SZUMAN-GORCZYCA 2019 – M. Szuman-Gorczyca, Katalog zbioru biżuterii Muzeum Okręgowego w Koninie, Konin 2019.
Google Scholar

SZWAGRZYK 1990 – J. A. Szwagrzyk, Pieniądz na ziemiach polskich X–XX w., Wrocław i in. 1990.
Google Scholar

WALDORFF 2021 – J. Waldorff, Za bramą wielkiej ciszy: dwieście lat dziejów Powązek, Warszawa 2021.
Google Scholar

Walka… 1905 – Walka o motyla, „Kurier Poranny” 1905, nr 11, s. 1.
Google Scholar

WAYDEL-DMOCHOWSKA 1959 – J. Waydel-Dmochowska, Dawna Warszawa, Warszawa 1959.
Google Scholar

Właścicielka… 1929 – Właścicielka najpiękniejszej kolii brylantowej w Polsce. Klejnoty Śp. Wiktorii Kaweckiej, „Rozwój” 1929, nr 33, s. 3.
Google Scholar

Z teatru… 1913 – Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1913, nr 126, s. 7.
Google Scholar

Z teatru… 1913 – Z teatru i muzyki, „Kurier Warszawski” 1913, nr 147, s. 4.
Google Scholar

Z wczorajszego… 1905 – Z wczorajszego wieczoru, „Goniec Poranny” 1905, nr 117, s. 3.
Google Scholar

Z wieczorów… 1905 – Z wieczorów w Warszawie, „Goniec Poranny” 1905, nr 26.
Google Scholar