Urlop menstruacyjny – wstęp do dyskusji o potrzebie i możliwości wprowadzenia nowej instytucji do polskiego prawa pracy
DOI:
https://doi.org/10.18778/2956-3747.7.05Słowa kluczowe:
menstruacja, urlop menstruacyjny, zdrowie pracowników, bezpieczne i higieniczne warunki pracy, RODOAbstrakt
Menstruacja nie jest tematem dostatecznie zbadanym w polskim prawie pracy. Interesującym zagadnieniem jest idea urlopu menstruacyjnego, która mogłaby pozwolić na udzielenie określonej liczby dni wolnych w wymiarze miesięcznym na wypadek wystąpienia bolesnej menstruacji. Autorka postara się przybliżyć grunt prawny umożliwiający odnalezienie ratio legis dla takiego rozwiązania w polskim systemie prawnym.
Bibliografia
Baird M., Hill E., Colussi S., Mapping Menstrual Leave Legislation and Policy Historically and Globally: A Labor Entitlement to Reinforce, Remedy, or Revolutionize Gender Equality at Work?, „Comparative Labor Law & Policy Journal” 2021, t. 42, nr 1, s. 187–228.
Zobacz w Google Scholar
Baran K.W. (red.), System Prawa Pracy. Tom X. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy europejskie, Warszawa 2020.
Zobacz w Google Scholar
Baran K.W., Gersdorf M., Rączka K. (red.), System Prawa Pracy. Tom III. Indywidualne prawo pracy. Część szczegółowa, Warszawa 2021.
Zobacz w Google Scholar
Barnack-Tavlaris J.L., Hansen K., Levitt R.B., Reno M., Taking Leave to Bleed: Perceptions and Attitudes Toward Menstrual Leave Policy, „Health Care for Women International” 2019, t. 40, nr 12, s. 1355–1373. https://doi.org/10.1080/07399332.2019.1639709
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/07399332.2019.1639709
Bhaghamma G., Addressing Menstrual Stigma: The Case for Implementing Menstrual Leave as Legal Provision in India, „Indian Journal of Law and Legal Research” 2023, t. 5, s. 1–16.
Zobacz w Google Scholar
Colussi S., Hill E., Baird M., Engendering the Right to Work in International Law: Recognising Menstruation and Menopause in Paid Work, „University of Oxford Human Rights Hub Journal” 2023, t. 5, nr 1, s. 1–40.
Zobacz w Google Scholar
Crawford B.J., Johnson M.E., Karin M.L., Strausfeld L., Waldman E.G., The Ground on Which We All Stand: A Conversation about Menstrual Equity Law and Activism, „Michigan Journal of Gender & Law” 2019, t. 26, nr 2, s. 341–388. https://doi.org/10.36641/mjgl.26.2.ground
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.36641/mjgl.26.2.ground
Gersdorf M., Ostaszewski Ł., Raczkowski M., Zwolińska A., Rączka K., Kodeks pracy. Komentarz, wyd. IV, Warszawa 2024.
Zobacz w Google Scholar
Grzybowski K., Autonomia informacyjna jednostki a zgoda na przetwarzanie przez pracodawcę danych osobowych, „Przegląd Sejmowy” 2020, nr 6, s. 47–68. https://doi.org/10.31268/PS.2020.80
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2020.80
Hamilton V.E., Menstrual Justice in Theoretical Context: Reviewing Menstruation Matters: Challenging the Law’s Silence on Periods, „New York University Law Review Online” 2023, 98, s. 133–154.
Zobacz w Google Scholar
Hashimy Sayed Q., Menstrual Leave Dissent and Stigma Labelling: A Comparative Legal Discourse, „International Journal of Law Management and Humanities” 2022, t. 5(6), s. 1270–1292.
Zobacz w Google Scholar
de la Iglesia Aza L., Solymosi-Szekeres B., La menstruación en el entorno laboral, „Lan Harremanak” 2024, t. 51, s. 58–89. https://doi.org/10.1387/lan-harremanak.26149
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1387/lan-harremanak.26149
Kanadys K., Lewicka M., Niziołek I., Bąk M., Stawarz B., Wiktor H., Subiektywna ocena wiedzy młodzieży licealnej w zakresie fizjologii cyklu miesiączkowego kobiety, „Problemy Pielęgniarstwa” 2010, t. 18 (3), s. 292–298.
Zobacz w Google Scholar
Karin Marcy L., Addressing Periods at Work, „Harvard Law & Policy Review” 2022, t. 16, nr 2, s. 449–518.
Zobacz w Google Scholar
Karkowska D., Baum E., Izdebski Z., Janik A., Godna prokreacja, ciąża, poród i połóg. Prawa kobiet, Warszawa 2023.
Zobacz w Google Scholar
Kucharski O., Ochrona danych osobowych a bezpieczeństwo i higiena w prawie pracy, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021, nr 7–8, s. 54–61.
Zobacz w Google Scholar
Levitt R.B., Barnack-Tavlaris L., Addressing Menstruation in the Workplace: The Menstrual Leave Debate, [w:] C. Bobel, I.T. Winkler, B. Fahs, K.A. Hasson, E.A. Kissling, T.A. Roberts, editors. The Palgrave Handbook of Critical Menstruation Studies, 2020. https://doi.org/10.1007/978-981-15-0614-7_43
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/978-981-15-0614-7_43
Łakomiec K., Konstytucyjna ochrona prywatności. Dane dotyczące zdrowia, Warszawa 2020.
Zobacz w Google Scholar
Maniewska E., Jaśkowski K., Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy, LEX/el. 2025.
Zobacz w Google Scholar
Pisarczyk Ł. (red.). Prawo pracy. Między gospodarką a ochroną pracy. Księga jubileuszowa Profesora Ludwika Florka, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar
Schoep M.E., Adang E.M.M., Maas J.W.M, De Bie B., Aasrts J. W.M, Nieboer T.E., Productivity Loss Due to Menstruation-Related Symptoms: A Nationwide Cross-Sectional Survey Among 32 748 Women, „BMJ Open” 2019. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2018-026186
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1136/bmjopen-2018-026186
Sommer M., Chandraratna S., Cavill S., Mahon T., Phillips-Howard P., Managing Menstruation in the Workplace: An Overlooked Issue in Low and Middle Income Countries, „International Journal for Equity in Health” 2016, s. 15–86. https://doi.org/10.1186/s12939-016-0379-8
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1186/s12939-016-0379-8
Stopka K., Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Komentarz, Warszawa 2022.
Zobacz w Google Scholar
Szewczyk H., Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar
Szewczyk H., Równość płci w zatrudnieniu, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar
Szulik-Szarecka M., Przemiany w dyskursie na temat menstruacji: pomiędzy tabuizacją a emancypacją, „Rzeszowskie Studia Socjologiczne” 2023, nr 16.
Zobacz w Google Scholar
Tlatlik J., Znaczenie informacji o stanie zdrowia pracowników dla zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych warunków pracy, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” 2020, t. 9 (1), s. 219–231.
Zobacz w Google Scholar
Ubóstwo menstruacyjne w opiniach i doświadczeniu kobiet. Raport z projektu badawczego Fundacji „Różowa Skrzyneczka”, Polska 2021.
Zobacz w Google Scholar
Wyrok SN z 28.10.2009 r., II PK 123/09, OSNP 2011, nr 11–12, poz. 148.
Zobacz w Google Scholar
Wyrok SN z 3.12.2010 r., I PK 124/10, LEX nr 707848.
Zobacz w Google Scholar
Wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Sączu z 14.01.2020 r., IV P 116/18, LEX nr 3105158.
Zobacz w Google Scholar
1 czy 2 dni urlopu 100% płatnego dla kobiet, co miesiąc albo L4 ale też 100% płatne przez ZUS. Od kiedy?, https://kadry.infor.pl/urlopy/6352715,1-czy-2-dni-urlopu-100-platnego-dla-kobiet-co-miesiac-albo-l4-ale-te.html (dostęp: 29.07.2025).
Zobacz w Google Scholar
AnalogFolk offers staff monthly day off during menstruation, https://www.campaignasia.com/article/analogfolk-offers-staff-monthly-day-off-during-menstruation/484198 (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Answer given by Ms Dalli on behalf of the European Commission, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2023-000328-ASW_EN.html (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Decree No. 85/2015/ND-CP dated October 01, 2015 of the Government detailing a number of articles the Labor Code in terms of policies for female employees, https://english.luatvietnam.vn/decree-no-85-2015-nd-cp-dated-october-01-2015-of-the-government-detailing-a-number-of-articles-the-labor-code-in-terms-of-policies-for-female-employ-98729-doc1.html (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
The Employment Code Act, 2019, https://www.parliament.gov.zm/node/7948 (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
End stigma: The Left introduces menstrual leave policy, Parliament must follow, https://left.eu/end-stigma-the-left-introduces-menstrual-leave-policy-parliament-must-follow/ (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Gender Equality in Employment Act, https://law.moj.gov.tw/ENG/LawClass/LawAll.aspx?pcode=
Zobacz w Google Scholar
N0030014 (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.9790/0661-2101010103
https://legislacion.edomex.gob.mx/sites/legislacion.edomex.gob.mx/files/files/pdf/gct/2017/jun291.pdf (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Join our team, https://www.gog.com/pl/work#job-listings (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Labor standards act, https://elaw.klri.re.kr/eng_service/lawView.do?hseq=25437&lang=ENG (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Labor standards act, https://www.japaneselawtranslation.go.jp/en/laws/view/3567#je_ch7at5 (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Masz okres? Przysługuje ci dodatkowy dzień wolnego. Urlop menstruacyjny wprowadziła także polska firma, https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/urlop-menstruacyjny-w-polsce-i-na-swiecie/fgjrs9j (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Menstrual leave a must, can’t be left to discretion of companies, say employees, https://www.thehindu.com/sci-tech/health/menstrual-leave-a-must-cant-be-left-to-discretion-of-companies/article68403830.ece (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Menstrual leave: Why some companies are offering time off for periods, https://www.washingtonpost.com/wellness/2022/05/25/menstrual-leave-spain-paid-benefits/ (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Menstruation and menstrual health in the workplace: Guide for people professionals, https://www.cipd.org/en/knowledge/guides/menstruation-support/#useful-resources (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Nowy benefit w Suasio – wprowadzamy urlop menstruacyjny, https://suasio.pl/blog/nowy-benefit-w-suasio-wprowadzamy-urlop-menstruacyjny/ (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
OHCHR Dashboard, https://indicators.ohchr.org/ (dostęp: 30.07.2025).
Zobacz w Google Scholar
Our period policy: Why it’s essential for a progressive workplace and how we created it, https://forwardaction.uk/2022/02/our-period-policy-why-its-essential-for-a-progressive-workplace-and-how-we-created-it/ (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Paris suburb introduces menstrual leave for female municipal employees, a first in France, https://www.lemonde.fr/en/france/article/2023/03/29/paris-suburb-introduces-menstrual-leave-for-female-municipal-employees-a-first-in-france_6021116_7.html (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Period policy, https://www.channel4.com/corporate/about-4/period-policy (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Praca w Your KAYA, https://yourkaya.pl/pages/praca (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Rok urlopów menstruacyjnych w CD Projekt Red. Te dane mogą być zaskoczeniem, https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/rok-urlopow-menstruacyjnych-w-cd-projekt-red-te-dane-moga-byc-zaskoczeniem/lvyq64g (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
SV introduces leave for menstruation and menopause, https://www.sustainability.vic.gov.au/news/news-articles/sv-introduces-leave-for-menstruation-and-menopause (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Ubóstwo menstruacyjne: czym jest i jak z nim walczyć? Międzynarodowy raport, https://kulczykfoundation.org.pl/menstruacja/badania/Ubostwo_Menstruacyjne_Czym_Jest_I_Jak_Z_Nim_Walczyc_Miedzynarodowy_Raport (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Urlop menstruacyjny – nowy benefit w digitalk, https://digitalk.pl/blog/urlop-menstruacyjny-nowy-benefit-w-digitalk/?amp=1 (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Urlop menstruacyjny w Ashoce – raport po roku od wprowadzenia, https://www.ashoka.org/pl-pl/story/urlop-menstruacyjny-raport-po-roku-od-wprowadzenia (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Urlop menstruacyjny w krakowskim SPA: „Warto tworzyć świat taki, w jakim chce się żyć”, https://vibez.pl/wydarzenia/urlop-menstruacyjny-w-krakowskim-spa-warto-tworzyc-swiat-taki-w-jakim-chce-sie-zyc-6683847796108256a (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Urlop menstruacyjny w More Bananas: doświadczenia i refleksje, https://ledwoledwo.pl/urlop-menstruacyjny-w-more-bananas/ (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Urlop menstruacyjny w Polsce. Ile dni i na jakich zasadach można dostać?, https://www.gazetaprawna.pl/firma-i-prawo/artykuly/9413097,urlop-menstruacyjny-w-polsce-ile-dni-i-na-jakich-zasadach-mozna-dosta.html (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Urlop, o którym lepiej nie mówić? Niektórzy go wprowadzili, https://tvn24.pl/biznes/dla-pracownika/polskie-firmy-wprowadzaja-urlop-menstruacyjny-st8009700 (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
WHO statement on menstrual health and rights, https://www.who.int/news/item/22-06-2022-who-statement-on-menstrual-health-and-rights (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Wprowadziłam w firmie urlopy menstruacyjne. Po co mi cierpiąca z bólu pracownica?, https://kulczykfoundation.org.pl/menstruacja/czulosc-i-wolnosc/Wprowadzilam_W_Firmie_Urlopy_Menstruacyjne_Po_Co_Mi_Cierpiaca_Z_Bolu_Pracownica (dostęp: 21.03.2025).
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
