Obligation To Finance Religion Classes in The Polish Legal System

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2956-3747.7.08

Keywords:

religion, law, religion lessons, public finances

Abstract

The article addresses the obligation to finance religion classes through the state budget. The author examines the Polish legal system regarding the validity and justification of the constitutional obligation to fund religion classes with public funds. The article discusses the actual nature and scope of this obligation based on an analysis of legal provisions (constitutional regulations, international agreements, statutes, and ordinances) as well as case law of both the Constitutional Tribunal and the European Court of Human Rights.

References

Borecki P., Konstytucyjność wliczania stopnia z religii do średniej ocen szkolnych, „Państwo i Prawo” 2007, nr 9, s. 35–42.
View in Google Scholar

Borecki P., Prawo wyznaniowe w świetle konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Warszawa 2013.
View in Google Scholar

Borecki P., Pietrzak M., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych a Trybunał Konstytucyjny, „Państwo i Prawo” 2010, nr 5, s. 18–31.
View in Google Scholar

Borecki P., Pudzianowska D., Obecność symboli religijnych w szkole publicznej. Glosa do wyroku ETPC z 3 listopada 2009 r., „Państwo i Prawo” 2010, nr 4, s. 124–129.
View in Google Scholar

Falski J., Prawo do nauki a prawo rodziców do zapewnienia wychowania i nauczania zgodnie z ich przekonaniami w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2014, t. 17, s. 151–172. https://doi.org/10.31743/spw.5117
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31743/spw.5117

Florczak-Wątor M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, red. P. Tuleja, Warszawa 2023, s. 182–183, 194–198.
View in Google Scholar

Garlicki L., [w:], Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, wyd. II, red. M. Zubik, L. Garlicki, Warszawa 2016, s. 594–630.
View in Google Scholar

Garlicki L., Religia a szkoła publiczna (na tle aktualnego orzecznictwa strasburskiego), [w:] Pro bono Reipublicae: księga jubileuszowa profesora Michała Pietrzaka, red. P. Borecki, Warszawa 2009, s. 244–254.
View in Google Scholar

Gorzelnik N., Młodzież policzyła, ile kosztuje religia w ich szkołach. „Drogie lekcje dyskryminacji”, innpoland, 1.03.2023 r., https://innpoland.pl/166427,ile-kosztuja-lekcje-religii-mlodziezowka-lewicy-chce-swieckich-szkol (dostęp: 27.03.2023).
View in Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, 2018, https://katecheza.episkopat.pl/file_get.php?fid=1447 (dostęp: 4.12.2024).
View in Google Scholar

Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28.07.1993 r. (Dz.U. z 1998 r., nr 51, poz. 318).
View in Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r.
View in Google Scholar

Koszt lekcji religii w jednostkach samorządu terytorialnego w roku szkolnym 2019/2020, https://cenareligii.pl (dostęp: 27.03.2023).
View in Google Scholar

Maziarz A., Zasady nauki religii w szkołach w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Glosa do wyroku TK z 20 kwietnia 1993 r., U 12/92, „Glosa” 2011, nr 1, s. 128–132.
View in Google Scholar

Najwyższa Izba Kontroli, Finansowanie zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nr ewid. 21/2022/P/21/006/KAP.
View in Google Scholar

Nowicki M.A., Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2007, Warszawa 2008.
View in Google Scholar

Nowicki M.A., Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2011, Warszawa 2012.
View in Google Scholar

Olszówka M., [w:] Konstytucja RP. Tom 1. Komentarz art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016, s. 1247–1277.
View in Google Scholar

Orzeczenie TK z 20.04.1993 r., U 12/92, OTK 1993, nr 1, poz. 9. https://doi.org/10.1007/BF02261254
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF02261254

Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010.
View in Google Scholar

Pilich M., Prawne aspekty nauczania religii i krzewienia religijności w miejscach publicznych, [w:] Obecność religii w publicznym systemie oświaty, red. T. Zieliński, Warszawa 2012, s. 17–62.
View in Google Scholar

Polsat News, Jest odpowiedź Episkopatu Polski na projekt „Świeckiej Szkoły”, 11.01.2019 r., https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2019-01-11/jest-odpowiedz-episkopatu-polski-na-projekt-swieckiej-szkoly/ (dostęp: 27.03.2023).
View in Google Scholar

Rojek-Kiełbasa A., Kto powinien płacić za lekcje religii? Zapytaliśmy rodziców, https://kobieta.onet.pl/dziecko/starsze-dziecko/uczen/rodzice-o-finansowaniu-religii-sa-wazniejsze-wydatki-wolalabym-tance/f9sh16p (dostęp: 17.04.2024).
View in Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14.04.1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 983).
View in Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji z 22.03.2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U., poz. 438).
View in Google Scholar

Sarnecki P., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, wyd. II, red. M. Zubik, L. Garlicki, Warszawa 2016, s. 254–259, 277–287.
View in Google Scholar

Szymanek J., Nauczanie religii w szkole publicznej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (kwestie wybrane), [w:] Obecność religii w publicznym systemie oświaty, red. T. Zieliński, Warszawa 2012, s. 63–104.
View in Google Scholar

Szymanek J., Trybunał Konstytucyjny wobec kwestii światopoglądowych (uwagi na marginesie sprawy U 10/07), „Studia Prawnicze” 2012, nr 1, s. 5–32. https://doi.org/10.37232/sp.2012.1.1
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2012.1.1

Ustawa z 17.05.1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 265).
View in Google Scholar

Ustawa z 17.05.1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1966 z późn. zm.).
View in Google Scholar

Ustawa z 7.09.1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2230).
View in Google Scholar

Ustawa z 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1400 z późn. zm.).
View in Google Scholar

Ustawa z 1.10.2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U., poz. 1572 z późn. zm.).
View in Google Scholar

Wyrok ETPC z 29.06.2007 r. 15472/02, Folgero i inni v. Norwegia.
View in Google Scholar

Wyrok ETPC z 3.11.2009 r. Lautsi v. Włochy, skarga nr 30814/06.
View in Google Scholar

Wyrok TK z 2.12.2009 r., U 10/07, OTK-A 2009, nr 11, poz. 163. https://doi.org/10.1016/S0958-2118(09)70213-7
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0958-2118(09)70213-7

Wyrok TK z 14.12.2009 r., K 55/07, OTK-A 2009, nr 11, poz. 167. https://doi.org/10.1055/s-0036-1575218
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1055/s-0036-1575218

Zieliński T., Konstytucyjne granice obecności religii w polskiej szkole publicznej, [w:] Pro bono Reipublicae: księga jubileuszowa profesora Michała Pietrzaka, red. P. Borecki, Warszawa 2009, s. 502–528.
View in Google Scholar

Published

2025-11-19

How to Cite

Nowacki, K. (2025). Obligation To Finance Religion Classes in The Polish Legal System. Paragraf. Studia Z Prawa I Administracji, (7), 93–104. https://doi.org/10.18778/2956-3747.7.08

Issue

Section

Articles