The current legal position of the whistleblower – EU standards and national law

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2956-3747.6.03

Keywords:

whistleblower, worker’s rights, EU law, national law, legal protection

Abstract

The article deals with the protection of whistleblowers guaranteed by Directive 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2019 on the protection of whistleblowers. The current legal position of the whistleblower, the risks associated with whistleblowing, above all the lack of protection against retaliation by the employer, are presented. The main objectives, purpose, personal and material scope of the Directive were analysed. In addition, the legal solutions that were implemented by the Law of 14 June 2024 on the protection of whistleblowers are characterised.

References

Fundacja im. S. Batorego, Sygnaliści w Polsce okiem pracodawców i związków zawodowych, Warszawa 2016.
View in Google Scholar

Kantor-Kilian A., Organizacja modelu kanałów sygnalizowania nieprawidłowości w świetle dyrektywy 2019/1937, [w:] Ochrona sygnalistów. Regulacje dotyczące osób zgłaszających nieprawidłowości, red. B. Baran, M. Ożóg, Warszawa 2021.
View in Google Scholar

Kańduła S., Przybylska J., Gminy wobec dyrektywy o sygnalistach, „Finanse Komunalne” 2022, nr 6.
View in Google Scholar

Kibil M., Cel i zakres ochrony udzielanej sygnalistom, [w:] Ochrona sygnalistów. Praktyczny poradnik z wzorami dla sektora publicznego i prywatnego, red. A. Sieradzka, M. Wieczorek, Warszawa 2021.
View in Google Scholar

Klinowski M., Sygnaliści zewnętrzni a odpowiedzialność za zniesławienie, „Przegląd Prawa Publicznego” 2022, nr 6.
View in Google Scholar

Rothschild J., Miethe T.D., Whistle-blower Disclosures and Management Retaliation, „Work and Occupations” 1999, nr 26. https://doi.org/10.1177/0730888499026001006
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0730888499026001006

Rutkowska E., Tokarczyk D., Ustawa o ochronie sygnalistów. Komentarz, Warszawa 2024.
View in Google Scholar

Szymczykiewicz R., Miejsce tzw. sygnalistów w polskim systemie prawnym, cz. 1. Ujęcie cywilnoprawne, „Prawo w Działaniu” 2019, nr 40 – Sprawy Cywilne. https://doi.org/10.32041/PWD.4109
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.32041/PWD.4109

Świątkowski A.M., Sygnalizacja (whistleblowing) a prawo pracy, „Przegląd Sądowy” 2005, nr 5.
View in Google Scholar

Wieczorek M., Wewnętrzne kanały dokonywania zgłoszeń, [w:] Ochrona sygnalistów. Praktyczny poradnik z wzorami dla sektora publicznego i prywatnego, red. A. Sieradzka, M. Wieczorek, Warszawa 2021, s. 18.
View in Google Scholar

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz.Urz. UE L 305/17).
View in Google Scholar

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( tj. Dz.U. z 2023 r., poz. 641).
View in Google Scholar

Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 928).
View in Google Scholar

Komunikat Komisji z 8 grudnia 2010 r., Wzmocnienie systemów sankcji w branży usług finansowych, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52010DC0716 (dostęp: 31.01.2024).
View in Google Scholar

Druk nr 317 – uzasadnienie do projektu ustawy, https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/0/A13AE2976781C448C1258B090030DD4B/%24File/317.pdf (dostęp: 22.08.2024).
View in Google Scholar

Leśniak G.J., Prawo dla sygnalistów – spór o przepisy chroniące przed odwetem pracodawcy, https://www.prawo.pl/kadry/ochrona-sygnalistow-przed-odwetem-pracodawcy,517182.html (dostęp: 26.08.2024).
View in Google Scholar

Leśniak G.J., RPO centralnym organem w systemie ochrony sygnalistów, https://www.prawo.pl/kadry/rpo-centralnym-organem-w-systemie-ochrony-sygnalistow,525503.html (dostęp: 24.08.2024).
View in Google Scholar

Leśniak G.J., Ustawa o ochronie sygnalistów opublikowana, od kiedy obowiązuje?, https://www.prawo.pl/kadry/ustawa-o-ochronie-sygnalistow-opublikowana-od-kiedy-obowiazuje,527127.html (dostęp: 27.08.2024).
View in Google Scholar

Markiewicz A., Kim jest sygnalista i jakie przepisy go chronią?, https://www.prawo.pl/kadry/kim-jest-sygnalista-i-jakie-przepisy-go-chronia,519388.html (dostęp: 31.01.2024).
View in Google Scholar

Panufnik E., Sygnaliści i procedura zgłoszeń wewnętrznych – wszystko co musisz wiedzieć, https://www.infor.pl/prawo/sygnalisci/6637536,sygnalisci-i-procedura-zgloszen-wewnetrznych-wszystko-co-musisz-wied.html (dostęp: 24.08.2024).
View in Google Scholar

Porównanie kanałów do zgłaszania nieprawidłowości przez Sygnalistów, https://www.sygnalista.com/blog/porownanie-kanalow-do-zglaszania-nieprawidlowosci-przez-sygnalistow (dostęp: 26.08.2024).
View in Google Scholar

Published

2025-04-17

How to Cite

Modrzejewska, K. (2025). The current legal position of the whistleblower – EU standards and national law. Paragraf. Studia Z Prawa I Administracji, (6), 31–40. https://doi.org/10.18778/2956-3747.6.03

Issue

Section

Articles