Marcus Valerius Maximianus  – bohater wojen markomańskich

Marek Olędzki

doi:10.18778/1641-4233.27.03

Autor

Marek Olędzki Uniwersytet Łódzki, Instytut Archeologii https://orcid.org/0000-0002-9851-2324

DOI:

https://doi.org/10.18778/1641-4233.27.03

Słowa kluczowe:

„Gladiator”, Marcus Valerius Maximianus, wojny markomańskie, legiony, cursus honorum, Trenczyn-Laugaricio

Abstrakt

Artykuł stanowi zrekonstruowany życiorys jednego z wybitnych Rzymian o imieniu M. V. Maximianus, który wsławił się licznymi bohaterskimi czynami w okresie tzw. wojen markomańskich. Podstawą dla dokonania tej rekonstrukcji były dwa źródła o kapitalnym znaczeniu, oba mające postać inskrypcji. Pierwszą z tych inskrypcji odkryto w dzisiejszym słowackim Trenczynie, drugą w Zanie na terenie Algierii. Co istotne ich treść wzajemnie się wzbogaca i uzupełnia. Pretekstem do podjęcia tematu była dawno odbyta rozmowa autora z Jubilatem, w której obaj zastanawiali się nad autentycznością kreowanej przez Russella Crove postaci Maximusa bohatera filmu „Gladiator”, który w artykule został skonfrontowany z postacią wymienionego wyżej historycznego Maximianusa.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Marek Olędzki - Uniwersytet Łódzki, Instytut Archeologii

Marek Olędzki – dr. hab., prof. UŁ. Kierownik Katedry Prahistorii Instytutu Archeologii UŁ. Zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi okresu lateńskiego i rzymskiego na terenie tzw. Barbaricum oraz problematyką badań nad cywilizacjami, zwłaszcza kręgu śródziemnomorskiego.

Bibliografia

CIL = Corpus Inscriptionum Latinarum, red. T. Mommsen, Berolini 1873–1933.
Zobacz w Google Scholar

Dio. Cass., Roman History, tłum. E. Cary, London 1961.
Zobacz w Google Scholar

SHA = Historycy Cesarstwa Rzymskiego, Marek Antoninus Filozof, tłum. H. Szelest, Warszawa 1966.
Zobacz w Google Scholar

Dietz, K. Zum Ende der Markomannenkriege: die expeditio Germanica tertia. Red. H. Friesinger et al., Markomannenkriege – Ursachen und Wirkungen. Brno: Archeologický Ú stav Akad. Vě d. Č eské Republiky, 1994: 7–15.
Zobacz w Google Scholar

Dubicki, A., Olędzki, M., „Costoboci – Less Known Participants of Marcomannic Wars”. Ephemeris Napocensis XXVIII (2019): 155–166.
Zobacz w Google Scholar

Kehne, P. „Zur althistorischen Erforschung der Markomannenkriege. Eine Annäherung mit aktualisierter Chronic der Jahre 166 bis 180 n.Chr”. Slovenska Archeologia 64/2 (2016): 193–254.
Zobacz w Google Scholar

Kovacs, P. Marcus Aurelius’ Rain Miracle and the Marcomannic Wars. Leiden: Brill, 2009. https://doi.org/10.1163/ej.9789004166394.i-302
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004166394.i-302

Olędzki, M. Wojny markomańskie 162–185 n.e. Warszawa: Bellona, 2011.
Zobacz w Google Scholar

Pflaum, H. G. „Deux carrieres equestres de Lambese et de Zana (Diana Veteranorum) 2. M. Valerius Maximianus”. Libyca, Archeologie – Epigraphie III/1 (1955): 134–154.
Zobacz w Google Scholar

Szászová, H. „K histórii rímskeho napisu na trenčanskej skale”. Historicke Stúdie 20 (1976): 5–25.
Zobacz w Google Scholar

Wielowiejski, J. „Tło historyczne wojen markomańskich oraz niektóre aspekty ich wpływu na kontakty Rzymian z ludami zadunajskimi”. Scripta Archaeologica II (1982): 5–39.
Zobacz w Google Scholar

Ryc. 1. Russel Crowe jako Maximus w filmie „Gladiator” źródło: https://zloteprzeboje.tuba.pl/zloteprzeboje/7,101972,24898493,powstanie-gladiator-2-poznalismy-pierwsze-szczegoly.html
Zobacz w Google Scholar

Ryc. 2. Aureus Marka Aureliusza źródło: https://allegro.pl/oferta/moneta-marcus-aurelius-aureus-170-rome-ms-60-10915919696?utm_feed=aa34192d-eee2-4419-9a9a-de66b9dfae24&utm_term=desc-yes&utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign=_krk_kis_kolekcje_pla_ss&ev_adgr=kolekcje&ev_campaign_id=14598257198&gclid=CjwKCAjwur-SBhB6EiwA5sKtjrAroTDumzhm1p2BUYwUI_-f75EOwGPNhPHo2xOvnTlMZvtyx8KbRxoC7O8QAvD_BwE
Zobacz w Google Scholar

Ryc. 3. Kommodus źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kommodus#/media/Plik:Commodus_Musei_Capitolini_MC1120.jpg (domena publiczna) fot. Marie Lan-Nguyen
Zobacz w Google Scholar

Ryc. 4. Napis skalny z Trenczyna poświadczający pobyt oddziałów rzymskich w tej okolicy
Zobacz w Google Scholar