Bronia Baum, „Dziennik z lat 1912–1921”

Joanna Lisek

doi:10.18778/2080-8313.19.11

Autor

Joanna Lisek Uniwersytet Wrocławski, Katedra Judaistyki

DOI:

https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.11

Słowa kluczowe:

Bronia Baum, dziennik, edytorstwo, historia Żydów

Abstrakt

Bronia (Brejndl) Baum (1896–1947) was an orthodox writer, activist and publicist. She was born in a Hasidic family in Tomaszów Mazowiecki. She published poems and articles in Yiddish in “Der Jud”, “Dos Jidisze Togblat”, “Bejs Jakow” and in Hebrew in “Bat Izrael”, “Baderech”. In the family archive among the manuscripts of Bronia Baum from 1912–1921, a diary written in Russian has been preserved. Considering the content and form of records, it can be most accurately described as an intimate diary. The notes of Bronia Baum are a valuable source for research in the field of local Jewish history, especially during the First World War, but also for issues related to Jewish orthodoxy, Zionism and religious feminism.

Bibliografia

„Dziennik Narodowy”, nr 12, 7 VI 1919.
Google Scholar

Adler E., Rediscovering Schools for Jewish Girls in Tsarist Russia, „East European Jewish Affairs” 2004, t. 34, nr 2.
Google Scholar

Baum B., Ketuwim le-bat Jisrael [Pisma córki Izraela], Tel Awiw 1954, s. 4 (tłum. z hebr. A. Zaborska).
Google Scholar

Feinkind M., Dzieje Żydów w Piotrkowie i okolicy od najdawniejszych czasów do chwili obecnej, Piotrków 1930.
Google Scholar

Fronczkowski M., Rok 1914 – działania wojenne w rejonie Tomaszowa Mazowieckiego, Towarzystwo Przyjaciół Tomaszowa Mazowieckiego, http://tptm.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=268:rok-1914-dzialania-wojenne-w-rejonie-tomaszowa-mazowieckiego&catid=97&Itemid=521
Google Scholar

Kijek K., „Naród słabych i skrzywdzonych”. Wojny i rewolucje lat 1914–1921 w pamięci młodzieży żydowskiej okresu międzywojennego, „Studia Judaica” 2015, t. 18, nr 1 (134).
Google Scholar

Korolko G., Operacja łódzka 1914. Najciekawsza batalia pierwszej wojny światowej, Oświęcim 2014.
Google Scholar

Kosmala B., Tomaszów Mazowiecki im Ersten Weltkrieg und in der Zweiten Polnischen Republik bis zum Jahr 1933, [w:] eadem, Juden und Deutsche im polnischen Haus. Tomaszów Mazowiecki 1914–1939, Berlin 2001.
Google Scholar

Lejeune P., Dziewczęce „ja” (O dziennikach panien z XIX wieku), tłum. M. i P. Rodak, „Teksty Drugie” 2003, nr 2/3.
Google Scholar

Lisek J., Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.), Sejny 2018.
Google Scholar

Nakhmovsky A., Newman R., Dear Mendl, Dear Reyzl. Yiddish Letter Manuals from Russia and America, Bloomington 2014.
Google Scholar

Pajewski J., Pierwsza wojna światowa 1914–1918, wyd. III, Warszawa 2004.
Google Scholar

Prusin A.V., „The Stimulus Qualities” of a Scapegoat: The Etiology of Anti-Jewish Violence in Eastern Poland, 1918–1920, „Simon Dubnow Institute Yearbook” 2005, nr 4.
Google Scholar

Rędziński K., Szkolnictwo żydowskie w Tomaszowie Mazowieckim (1869–1914), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie” 2009, z. 18.
Google Scholar

Turnianski Ch., Mejdlech in der altjidiszer literatur [Dziewczęta w dawnej literaturze jidysz], [w:] Jiddische Philologie. Festschrift für Erika Timm, red. W. Röll, S. Nauberg, Tübingen 1999.
Google Scholar

Wodziński M., War and Religion, or How the First World War Changed Hasidism, „Jewish Quarterly Review” 2016, t. 106, nr 3.
Google Scholar

Wróbel P., The „Kaddish” Years: Anti-Jewish Violence in East Central Europe, 1918–1921, „Simon Dubnow Institute Yearbook” 2005, nr 4.
Google Scholar

Zieliński K., Stosunki polsko-żydowskie na ziemiach Królestwa Polskiego w czasie pierwszej wojny światowej, Lublin 2005.
Google Scholar

Żyndul J., Nadzieje i rozczarowania, [w:] Historia Żydów. Dzieje narodu od Abrahama do Państwa Izrael. Żydzi w Polsce. 1000 lat wspólnych losów, Warszawa 2014.
Google Scholar