„Hej! Użyjmy żywota…” – życie towarzyskie członków wileńskiego Towarzystwa Filomatów
DOI:
https://doi.org/10.18778/2080-8313.26.01Słowa kluczowe:
Towarzystwo Filomatów, życie towarzyskie, rozrywka, Wilno, związki młodzieżoweAbstrakt
Towarzystwo Filomatów powstało 13 października 1817 r. z inicjatywy sześciu studentów Uniwersytetu Wileńskiego. Głównym celem stowarzyszenia było samokształcenie oraz samodoskonalenie. Z czasem filomaci rozszerzyli swą działalność, tworząc związki zależne. Młodzieńcy nie ograniczali się wyłącznie do nauki. Uczestniczyli w życiu kulturalnym Wilna, nawiązywali kontakty z prominentnymi postaciami społeczności lokalnej, ale także tworzyli wewnętrzne życie towarzyskie na niwie związków młodzieżowych. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie wydarzeń, w jakich uczestniczyli filomaci, opisanie form rozrywek, które były im bliskie, a także próba określenia, w jaki sposób życie towarzyskie definiowało charakter młodzieżowej organizacji.
Bibliografia
omeyko I., Filareci i filomaci. List Ignacego Domeyki, Poznań 1872.
Google Scholar
[Frank J.], Pamiętniki dra Józefa Franka, profesora Uniwersytetu Wileńskiego, tłum., wstęp i uwagi W. Zahorski, t. 3, Wilno 1913.
Google Scholar
Korespondencja Filomatów, wyd. J. Czubek, t. 1–5, Kraków 1913.
Google Scholar
Materiały do historii Towarzystwa Filomatów, wyd. S. Szpotański, S. Pietraszkiewiczówna, t. 1, Kraków 1920.
Google Scholar
Materiały do historii Towarzystwa Filomatów, wyd. S. Szpotański, S. Pietraszkiewiczówna, t. 2, Kraków 1921.
Google Scholar
Morawski S., Kilka lat młodości mojej w Wilnie (1818–1825), wyd. A. Czartkowski, H. Mościcki, Warszawa 1924.
Google Scholar
Odyniec A. E., Wspomnienia z przeszłości opowiadane Deotymie, Warszawa 1884.
Google Scholar
Poezja filomatów, wyd. J. Czubek, t. 1–2, Kraków 1922.
Google Scholar
Rekonstrukcja procesu filomatów i filaretów 1823–1824. Historia śledztwa przeciw uczestnikom konspiracji studenckich i młodzieżowych w Wilnie oraz w Wileńskim Okręgu Naukowym, oprac. J. Borowczyk, Poznań 2003.
Google Scholar
Ślizień O., Z pamiętnika (1821–1824), [w:] Z filareckiego świata. Zbiór wspomnień z lat 1816–1824, wyd. H. Mościcki, Warszawa 1924, s. 107–142.
Google Scholar
Wybór pism filomatów. Konspiracje studenckie w Wilnie 1817–1823, oprac. A. Witkowska, Wrocław 2005.
Google Scholar
Ankudowicz-Bieńkowska M., Życie muzyczne w Wilnie w relacjach Gabrieli Puzyniny, Stanisława Morawskiego i Wiktora Każyńskiego, [w:] Życie prywatne Polaków w XIX wieku, red. M. Korybut-Marciniak, M. Zbrzeźniak, Olsztyn 2013, s. 237–246.
Google Scholar
Dunajówna M., Tomasz Zan. Lata uniwersyteckie 1815–1824, Wilno 1933.
Google Scholar
Jabłońska-Erdmanowa Z., Oświecenie i romantyzm w stowarzyszeniach młodzieży wileńskiej na początku XIX w., Wilno 1931.
Google Scholar
Kamiński A., Polskie związki młodzieży 1804–1831, Warszawa 1963.
Google Scholar
Karpińska M., Romantyczno-magnetyczna ucieczka od ciała. Od Antośka Golca do Zygmunta Krasińskiego, [w:] Somatotes. Cielesność w ujęciu historycznym, red. R. Matuszewski, Warszawa 2012, s. 105–128.
Google Scholar
Klimus E., Prekursorzy haseł pozytywistycznych. Elementy pracy organicznej i pracy u podstaw w programie Towarzystwa Filomatów (1817–1823), „Niepodległość i Pamięć” 2017, R. 24, nr 2(58), s. 17–42.
Google Scholar
Linde S. B., Słownik języka polskiego, t. 6, Warszawa 1814, s. 592.
Google Scholar
Lisak A., Życie towarzyskie w XIX wieku. Salony, bale, teatry, Warszawa 2013.
Google Scholar
Miller A., Teatr polski i muzyka na Litwie jako strażnice kultury zachodu (1745–1865). Studjum z dziejów kultury polskiej, Wilno 1936.
Google Scholar
Stankiewicz-Kopeć M., Jak bawili się filomaci? Rola zabawy w działalności Towarzystwa Filomatów wileńskich, „Українська полоністика” [„Ukraїnsʹka połonіstika”] 2016, Вип. [Wip.] 13, c. 3–19.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/SPI.2016.3.005
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Adam i Maryla. Dzieje romantycznej miłości Adama Mickiewicza i Maryli Wereszczakówny, Warszawa 1990.
Google Scholar
Witkowska A., Rówieśnicy Mickiewicza. Życiorys jednego pokolenia, Warszawa 1962.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.