Służba strażników Stalagu VIII B Lamsdorf w czasie II wojny światowej. Regulaminy i realia
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.101.12Słowa kluczowe:
niewola, jeniec, stalag, strażnikAbstrakt
Służbę strażników w obozie Lamsdorf oraz innych obozach jenieckich Wehrmachtu normowały regulaminy, szczegółowo określające zakres obowiązków i zasady zachowania. Jednakże sposób, w jaki wywiązywali się ze swych powinności, niejednokrotnie odbiegał od wytycznych zawartych w rozporządzeniach wydawanych przez zwierzchników. Monotonia służby, chęć zdobycia deficytowych towarów czy wręcz dążenie do poprawy sytuacji materialnej skłaniały żołnierzy do łamania praw, którym podlegali. Problemy strażników z prawem i regulaminami są tematem dosyć istotnym, bo przekładały się m.in. na stosunek do jeńców i ich traktowanie.
Pobrania
Bibliografia
Bundesarchiv Berlin-Lichterfelde, sygn. 901.84364.
Google Scholar
Bundesarchiv-Militärarchiv Freiburg im Breisgau [Ba-Ma], Einrichtungen des Kriegsgefangenenwesens des Heeres, sygn. RH 49.175, RH 49.207.
Google Scholar
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych [CMJW], Materiały i Dokumenty [MiD], VIII Okręg Wojskowy, sygn. 6, 111.
Google Scholar
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych [CMJW], Muzealia, nr inw. CMJW II-1-441.
Google Scholar
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych [CMJW], Relacje i Wspomnienia [RiW], sygn. 9, 29, 34, 38, 40, 58, 59, 106, 140, 168, 199, 240, 486, 564, 1009, 1251.
Google Scholar
Vojenský Ústředni Archiv, Praha [VUA], Stammlager VIII B 1939–1945, sygn. 24.3.4, 45.1.20, 213.1.48, 243.1.52.
Google Scholar
Dz. U. RP z 1932, nr 103, poz. 866.
Google Scholar
Dziennik jeńca wojennego Siergieja Woropajewa „Dni powszednie w piekle”, „Szkice z dziejów obozów w Lamsdorf / Łambinowicach. Historia i współczesność”, z. 2, red. E. Nowak, Opole 2000, s. 150–179.
Google Scholar
Frydrychowski M., Wspomnienie o Ojcu Janie Frydrychowskim, jeńcu oflagów II B Arnswalde i II D Gross Born, „Łambinowicki Rocznik Muzealny” 2015, t. XXXVIII, s. 143–145.
Google Scholar
Rozkaz obozowy nr 93. Podział Stalagu VIII B, „Szkice z dziejów obozów w Lamsdorf / Łambinowicach. Historia i współczesność”, z. 3, red. E. Nowak, Opole 2007, s. 128.
Google Scholar
Sadzewicz M., Oflag II D Gross Born, Warszawa 1977, s. 118–119.
Google Scholar
Banik J., Kobylarz R., „…Podeptali godność narodu niemieckiego”. Rassenschande w rejencji opolskiej (1939–1945), „Studia Śląskie” 2007, t. LXVI, s. 39–57.
Google Scholar
Bednorz R., Żołnierze brytyjscy za drutami Stalagów VIII B i 344 w Lamsdorf-Łambinowicach, „Łambinowicki Rocznik Muzealny” 1993, t. XVI, s. 9–27.
Google Scholar
Datner S., Ucieczki z niewoli niemieckiej 1939–1945, Warszawa 1966, s. 54–55.
Google Scholar
Flemming M., Jeńcy wojenni. Studium prawno-historyczne, Warszawa 2000.
Google Scholar
Jeńcy sowieccy na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej, red. J. Wojtkowiak, Warszawa 2015.
Google Scholar
Kobylarz R., Sznotala K., Niemiecki system jeniecki 1939–1945. Wykaz obozów, Opole 2010.
Google Scholar
Matuchniak-Krasuska A., Za drutami oflagów. Jeniec wojenny 613/X A, Opole 2016.
Google Scholar
Nowak E., Powstańcy słowaccy w Stalagu 344 Lamsdorf (1944–1945), „Szkice z dziejów obozów w Lamsdorf / Łambinowicach. Historia i współczesność”, z. 2, red. E. Nowak, Opole 2000, s. 75–84.
Google Scholar
Półchłopek W., Igrzyska olimpijskie w obozach jenieckich (1940 i 1944), „Łambinowicki Rocznik Muzealny” 1996, t. XIX, s. 21–28.
Google Scholar
Półchłopek W., Ucieczki z obozów jenieckich Lamsdorf (1944–1945), „Szkice z dziejów obozów w Lamsdorf / Łambinowicach. Historia i współczesność”, z. 2, red. E. Nowak, Opole 2000, s. 85–100.
Google Scholar
Sawczuk J., Senft S., Obozy jenieckie w Lamsdorf w latach II wojny światowej, [w:] Obozy w Lamsdorf / Łambinowicach (1870–1946), red. E. Nowak, Opole 2006, s. 117–260.
Google Scholar
Senft S., Włoscy jeńcy wojenni w Stalagu 344, „Szkice z dziejów obozów w Lamsdorf / Łambinowicach. Historia i współczesność”, z. 2, red. E. Nowak, Opole 2000, s. 61–74.
Google Scholar
Skowronek T., Wbrew regulaminowi. Współpraca Maksymiliana Kreutzingera z Ernestem Heimem w Oflagu II D Gross Born, [w:] Zwykły żołnierski los. Jeńcy wojenni na Pomorzu Zachodnim (1939–1945), red. J. Aniszewska, R. Kobylarz-Buła, P. Stanek, Opole 2011, s. 179–192.
Google Scholar
Stanek P., Jeńcy w kajdanach: casus uczestników rajdu na Dieppe, „Przegląd Historyczny” 2014, t. CV, nr 4, s. 633–643.
Google Scholar
Stanek P., Niewola powstańców warszawskich (1944–1945), „Dzieje Najnowsze” 2012, nr 2, s. 51–67.
Google Scholar
Stanek P., Przystanek Lamsdorf. Powstańcy warszawscy w obozie jenieckim Stalag 344, seria: „Jeńcy Lamsdorf”, t. I, Opole 2015.
Google Scholar
Stanek P., W niewoli niemieckiej. Informator wystawy stałej Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, Opole 2011.
Google Scholar
Stanek P., Wrześniowy epilog. Żołnierze Wojska Polskiego w obozach Lamsdorf, seria: „Jeńcy Lamsdorf”, t. IV, Opole 2017.
Google Scholar
Wickiewicz A., Niewola w brytyjskim mundurze. Stalag VIII B (344) Lamsdorf, seria: „Jeńcy Lamsdorf”, t. II, Opole 2016.
Google Scholar
Zeszyt zadań do wystawy stałej „W niewoli niemieckiej”, oprac. A. Wickiewicz, B. Bezpałko, D. Musiał, P. Stanek, Opole 2012.
Google Scholar
http://voenspez.ru/index.php?topic=23128.0;wap2.
Google Scholar
http://vmg.vsbinfo.de/e/fehlertabelle.htm.
Google Scholar
http://www.anhaltspunkte.de/vmg/e/fehlertabelle.htm.
Google Scholar
http://www.documentarchiv.de/ksr/1872/militaerstrafgesetzbuch_deutsches-reich.html.
Google Scholar
http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Gliederungen/Kriegsgefangenenlager/Dulag.htm.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
