Dywizjony artylerii ciężkiej jako element wzmocnienia siły ogniowej polskiej dywizji piechoty w końcu lat trzydziestych XX wieku

Witold Jarno

doi:10.18778/0208-6050.114.10

Autor

Witold Jarno Uniwersytet Łódzki / University of Lodz

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.10

Słowa kluczowe:

artyleria ciężka, armia polska w okresie II Rzeczypospolitej, organizacja artylerii, dywizjony artylerii ciężkiej

Abstrakt

Artykuł omawia proces rozbudowy artylerii ciężkiej w polskich dywizjach piechoty pod koniec lat trzydziestych XX w. Zmierzał on do wzmocnienia siły ogniowej związków taktycznych piechoty, których możliwości bojowe zaczęły zmniejszać się w porównaniu do podobnych dywizji w innych armiach europejskich. W ramach tego procesu zaczęto od 1937 r. formować dywizjony artylerii ciężkiej dla dywizji piechoty. Jednak, z uwagi na trudności finansowe i sprzętowe, do 1939 r. zdołano utworzyć takie dywizjony jedynie dla siedmiu spośród trzydziestu dywizji piechoty. Dodatkowo dywizjony te miały nie trzy, lecz dwie baterie mające po trzy działa. Tym samym, dywizjony artylerii ciężkiej posiadały łącznie jedynie po sześć dział, a nie dwanaście, jak etatowe dywizjony artylerii. W dywizjach piechoty, w których sformowano dywizjony artylerii ciężkiej, utworzono także stanowiska dowódców Artylerii Dywizyjnej, jako zalążki sztabów artylerii na szczeblu taktycznym. Jednak formowanie wspomnianych dywizjonów oparto na bazie istniejących pułków artylerii ciężkiej, co zmniejszało ich stany kadrowe oraz możliwości mobilizacyjne. Tym samym, utworzenie dywizjonów artylerii ciężkiej dla dywizji piechoty było niewątpliwie wzmocnieniem zdolności bojowych samych dywizji, lecz w skali całej artylerii nie skutkowało znaczącym wzmocnieniem polskiej armii.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Witold Jarno - Uniwersytet Łódzki / University of Lodz

Dr hab. Witold Jarno, prof. UŁ – zatrudniony w Katedrze Historii Polski i Świata po 1945 r. w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Absolwent Wydziałów: Filozoficzno-Historycznego (1994) oraz Prawa i Administracji (1998) Uniwersytetu Łódzkiego. Jest autorem ponad stu artykułów naukowych i kilkunastu monografii.

Zainteresowania naukowe: historia wojskowości polskiej w XX w. oraz dzieje Polski i regionu łódzkiego w XX w.

Bibliografia

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Departament Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, sygn. I.300.34.12; I.300.34.13; I.300.34.37; I.300.34.41
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Departament Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, sygn. I.300.30.8
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych, sygn. I.302.4.238
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Oddział IV Sztabu Generalnego, sygn. I.303.7.75
Google Scholar

Rybka R., Stepan K., Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939, Kraków 2006.
Google Scholar

Błagowieszczański I., Artyleria Wojska Polskiego w latach 1918–1939, cz. 1, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1974, R. XIX, nr 1, s. 258–295.
Google Scholar

Cieplewicz M., Stawecki P., Wojskowość polska w latach 1921–1926, [w:] Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864–1939, red. P. Stawecki, Warszawa 1990, s. 393–498.
Google Scholar

Encyklopedia techniki wojskowej, red. J. Modrzewski, Warszawa 1987.
Google Scholar

Galster K., Księga pamiątkowa artylerii polskiej 1914–1939, Londyn 1975.
Google Scholar

Giętkowski M., Taktyczno-techniczne zasady działania artylerii Wojska Polskiego 1918–1939, Bydgoszcz 2017.
Google Scholar

Grzelak C., Armia Stalina 1939–1941, Warszawa 2010.
Google Scholar

Grzelak C., Stańczyk H., Kampania polska 1939 roku. Początek II wojny światowej, Warszawa 2005.
Google Scholar

Jagiełło Z., Piechota Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa 2005.
Google Scholar

Jarno W., Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939, Łódź 2001.
Google Scholar

Jarno W., Skierniewicka 26 Dywizja Piechoty w latach 1921–1939. Organizacja, wyszkolenie i życie codzienne, „Mars” 2001, t. X, s. 93–124.
Google Scholar

Jurga T., Obrona Polski 1939, Warszawa 1990.
Google Scholar

Koreś D., Komitet do Spraw Uzbrojenia i Sprzętu a przygotowania Wojska Polskiego do wojny, 1935–1939, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2011, t. XII(LXIII), nr 2(235), s. 97–126.
Google Scholar

Kozłowski E., Wojsko Polskie 1936–1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Warszawa 1964.
Google Scholar

Kuprianis A., Łódzka 4 Grupa Artylerii w latach 1929–1939, Łódź 2010.
Google Scholar

Łoś R., Artyleria polska 1914–1939, Warszawa 1991.
Google Scholar

Ochociński P., Artyleria ciężka Wojska Polskiego w latach trzydziestych XX wieku, [w:] Militaria Pomorskie. Zbiór studiów, t. XI, red. M. Giętkowski, Ł. Nadolski, Bydgoszcz 2017, s. 127–150.
Google Scholar

Ochociński P., Departament Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych 1927–1939, Toruń 2017.
Google Scholar

Pawłowski T., Uwaga! Czołgi! Przygotowanie do obrony przeciwpancernej w Wojsku Polskim w latach trzydziestych XX wieku, Toruń 2006.
Google Scholar

Rzepniewski A., Wojsko Polskie wobec perspektywy zagrożenia wojennego 1935–1939, [w:] Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864–1939, red. P. Stawecki, Warszawa 1990, s. 592–762.
Google Scholar

Stawecki P., Polityka wojskowa Polski 1921–1926, Warszawa 1981.
Google Scholar

Stawecki P., Wojskowość polska w latach 1926–1935, [w:] Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864–1939, red. P. Stawecki, Warszawa 1990, s. 499–591.
Google Scholar

Wyszczelski L., W obliczu wojny. Wojsko Polskie 1935–1939, Warszawa 2008.
Google Scholar

Zaloga S., Polska 1939. Blitzkrieg, Poznań 2009.
Google Scholar