Polskie kolejnictwo wojskowe i ewakuacja w trakcie drugiej ofensywy Tuchaczewskiego w 1920 roku

Autor

  • Paweł Kaczmarski Uniwersytet Warszawski / University of Warsaw image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.08

Słowa kluczowe:

kolejnictwo wojskowe, kolejnictwo polskie, ewakuacja, wojna 1920 roku

Abstrakt

Polskie kolejnictwo wojskowe odegrało ważną rolę podczas wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. W trakcie drugiej ofensywy Tuchaczewskiego, latem 1920 r., zapewniło sprawną ewakuację linii kolejowych na terenach dzisiejszej Białorusi, Litwy i wschodniej Polski. Poczynione rozległe zniszczenia znacznie utrudniły zaopatrywanie wojsk rosyjskich. Ewakuacja nie była łatwym zadaniem ze względu na liczne trudności: niedostatek kadr, słaby stan infrastruktury kolejowej, zużyty tabor kolejowy, szybkie tempo rosyjskiego natarcia. Problematyczne było również używanie dwóch różnych rozstawów szyn, co zmuszało do przekuwania wielu kilometrów torów. Pomimo wielkiego chaosu i dezorganizacji polskie kolejnictwo wojskowe wykonało zadanie i zdołało ocalić wielu ludzi oraz wywieźć wiele materiału wojennego, a także taboru kolejowego.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Paweł Kaczmarski - Uniwersytet Warszawski / University of Warsaw

Mgr Paweł Kaczmarski – doktorant na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego.

Zainteresowania naukowe: Wielka Wojna, zwłaszcza jej ostatni rok, kolejnictwo wojskowe i logistyka.

Bibliografia

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Departament Techniczny Ministerstwa Spraw Wojskowych, sygn. I.300.41.152
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Dowództwo 1. Armii, sygn. I.311.1.9; I.311.1.12; I.311.1.16; I.311.1.152
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Dowództwo 4. Armii, sygn. I.311.4.359; I.311.4.468
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Dowództwo Frontu Litewsko-Białoruskiego, sygn. I.310.3.420
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Dowództwo Okręgu Etapowego Wilno, sygn. I.311.22.7
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Oddział I Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, sygn. I.301.7.87; I.301.7.89; I.301.7.91
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Oddział IV Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, sygn. I.301.10.41
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Oddział V Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, sygn. I.301.11.26
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Oddział I Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych, sygn. I.300.7.59; I.300.7.60; I.300.7.61
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Relacje, sygn. I.400.3196/42
Google Scholar

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego [CAW WBH], Szefostwo Kolejnictwa Polowego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, sygn. I.301.15.8; I.301.15.75; I.301.15.86; I.301.15.90; I.301.15.92; I.301.15.96; I.301.15.98; I.301.17.75; I.301.17.76
Google Scholar

Ehrlich J., Szychowski A. H., Studium organizacji kolejnictwa wojskowego w wojnie światowej (1914–1918) i polsko-rosyjskiej (1919–1920) (III), „Bellona” 1932, R. XIV, t. XL, z. 3, s. 574–604.
Google Scholar

Massel A., Pierwsze lata funkcjonowania kolei w Polsce niepodległej (1918–1922), [w:] Kolejnictwo polskie w okresie bitwy warszawskiej 1920 roku i w pierwszych latach odbudowy II Rzeczypospolitej, red. D. Rogut, Łódź–Warszawa 2021, s. 29–56.
Google Scholar

Odziemkowski J., Polskie kolejnictwo wojskowe na froncie wschodnim 1918–1920, Kraków 2011.
Google Scholar

Skratelski T., Polskie Koleje Państwowe, [w:] Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga Pamiątkowa 1918–1928, red. M. Dąbrowski, Kraków–Warszawa 1928, s. 429–438.
Google Scholar

Szychowski A. H., Wojska kolejowe i ich zadania w ubiegłej wojnie polsko-bolszewickiej (1918–1920), „Bellona” 1922, R. V, t. VI, z. 1–3, s. 37–44, 162–171, 266–280.
Google Scholar

Wyporek J., Zarys historji wojennej 2-go Pułku Wojsk Kolejowych, Warszawa 1930.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-10-19

Jak cytować

Kaczmarski, P. (2023). Polskie kolejnictwo wojskowe i ewakuacja w trakcie drugiej ofensywy Tuchaczewskiego w 1920 roku. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, (114), 123–146. https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.08