Wydatki zakonu krzyżackiego oraz rady Starego Miasta Torunia na transporty wojskowe w trakcie kampanii dobrzyńskiej z 1409 roku

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.02

Słowa kluczowe:

historia gospodarcza, koszty transportów, kampania dobrzyńska, wielka wojna z zakonem krzyżackim, logistyka

Abstrakt

Zagadnienia związane z logistyką, a zwłaszcza z cenami transportów wojskowych nie cieszyły się dotychczas większym zainteresowaniem historyków badających wielką wojnę z zakonem. Niniejszy artykuł ma za zadanie przybliżyć nieco tę kwestię, poprzez przeanalizowanie kosztów transportów związanych z kampanią dobrzyńską, które zostały odnotowane na kartach dwóch źródeł rachunkowych. Źródłami tymi są: Malborska księga skarbnika oraz Materiały dotyczące udziału Torunia w wyprawie krzyżackiej na ziemię dobrzyńską w 1409 r. W niniejszej pracy analizie zostały poddane zarówno koszty nominalne, tj. takie, jakie otrzymywali realizatorzy transportów oraz koszty w stosunku do odległości, jak i koszty relatywne, czyli koszty transportu jednej jednostki danego dobra w stosunku do odległości. Dzięki tak zdefiniowanym kosztom możliwe jest porównanie ze sobą cen nominalnych za transporty oraz ustalenie, czy transporty większej ilości dóbr były bardziej opłacalne od transportów mniejszych. Spora liczba zachowanych informacji dotyczących realizatorów transportu pozwoli również odpowiedzieć na pytanie, czy wybór osoby do świadczenia tej usługi mógł mieć wpływ na finalną cenę. Za sprawą informacji zawartych w Malborskiej księdze skarbnika będzie można także określić wysokość dniówki dla furmanów wynajętych w trakcie kampanii wojennej. Dodatkowo część radzieckich rachunków – które nie zostały przypisane do konkretnego transportu – pozwoli nam sprawdzić, czy pomocnicy furmanów (w źródłach zapisani jako knechci) zawsze uczestniczyli w akcjach transportowych.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Mateusz Wiktor Maćkiewicz - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu / Nicolaus Copernicus University in Toruń

Mgr Mateusz Wiktor Maćkiewicz – absolwent studiów historycznych w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych, Teologicznych i Artystycznych Academia Artium Humaniorum na tej uczelni.

Zainteresowania naukowe: historia gospodarcza późnego średniowiecza i wczesnej nowożytności, historia miast, historia hanzy, historia zakonu niemieckiego.

Bibliografia

Das Marienbueger Tresslerbuch der Jahre 1399–1409, Hrsg. E. Joachim, Köningsberg 1896.
Google Scholar

Janosz-Biskupowa I., Materiały dotyczące udziału Torunia w wyprawie krzyżackiej na ziemię dobrzyńską w r. 1409, „Zapiski Historyczne” 1960, t. XXV, z. 2, s. 83–101.
Google Scholar

Czaja R., Pismo i przekaz ustny w służbie władzy w Prusach w XV wieku, [w:] Historia społeczna późnego średniowiecza. Nowe badania, red. S. Gawlas, Warszawa 2011, s. 233–243.
Google Scholar

Czaja R., Urzędnicy miejscy Torunia do roku 1454, Toruń 1999.
Google Scholar

Ekdahl S., Aufmarsch und Aufstellung der Heere bei Tannenberg/Grunwald (1410). Eine kritische Analyse, [w:] Krajobraz grunwaldzki w dziejach polsko-krzyżackich i polsko-niemieckich na przestrzeni wieków. Wokół mitów i rzeczywistości, red. J. Gancewski, Olsztyn 2009, s. 31–103.
Google Scholar

Joachim E., Vorwort, [w:] Das Marienbueger Tresslerbuch der Jahre 1399–1409, Hrsg. E. Joachim, Königsberg 1896, s. 3–9.
Google Scholar

Jóźwiak S., Dienerzy w służbie zakonu krzyżackiego w Prusach w drugiej połowie XIV – pierwszej połowie XV wieku. Liczebność, utrzymanie, zakwaterowanie, „Zapiski Historyczne” 2018, t. LXXXIII, s. 7–37. https://doi.org/10.15762/ZH.2018.01
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15762/ZH.2018.01

Jóźwiak S., Informacje o charakterze wywiadowczym w korespondencji urzędników krzyżackich w okresie Wielkiej Wojny (1409–1411), [w:] Kancelaria wielkich mistrzów i polska kancelaria królewska w XV wieku. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej, Malbork 2–3 IX 2004, red. J. Trupinda, Malbork 2006, s. 145–157.
Google Scholar

Jóźwiak S., Kwiatkowski K., Szweda A., Szybkowski S., Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409–1411, Malbork 2010.
Google Scholar

Kwiatkowski K., Okoliczności wypowiedzenia wojny królowi polskiemu Władysławowi II przez wielkiego mistrza zakonu niemieckiego Ulricha von Jungingen w sierpniu 1409 roku, „Zapiski Historyczne” 2009, t. LXXIV, z. 3, s. 7–33.
Google Scholar

Kwiatkowski K., Pierwsze wrażenie w Prusach po porażce zakonu niemieckiego w bitwie grunwaldzkiej, „Zapiski Historyczne” 2010, t. LXXV, z. 2, s. 47–66.
Google Scholar

Kwiatkowski K., Zakon Niemiecki jako „corporatio militaris”, cz. 1 (Korporacja i kręg przynależących do niej. Kulturowe i społeczne podstawy działalności militarnej zakonu w Prusach [do początku XV wieku]), Toruń 2012.
Google Scholar

Pelech M., Pruski system monetarny i miar, [w:] Nowa księga rachunkowa Starego Miasta Elbląga 1404–1414, wyd. M. Pelech, cz. 1, Warszawa–Poznań–Toruń 1987.
Google Scholar

Radoch M., Wydatki wielkich mistrzów krzyżackich na placówki szpitalne w Prusach w latach 1399–1409 (w świetle księgi podskarbiego malborskiego), „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2007, nr 1, s. 3–18.
Google Scholar

Sarnowsky J., Die Wirtschaftsführung des Deutschen Ordens in Preussen (1382–1454), Köln 1993.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-10-19

Jak cytować

Maćkiewicz, M. W. (2023). Wydatki zakonu krzyżackiego oraz rady Starego Miasta Torunia na transporty wojskowe w trakcie kampanii dobrzyńskiej z 1409 roku. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, (114), 9–25. https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.02