Kryzys głodowy i jego skutki dla ludności niemieckiej w czasie I wojny światowej
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.113.07Słowa kluczowe:
głód, I wojna światowa, substytut, żywność, front wewnętrznyAbstrakt
Od stuleci, a może tysiącleci podstawową przyczyną, obok nieurodzajów, pojawienia się głodu na świecie są konflikty zbrojne. Wielokrotnie, nawet w przypadku lokalnych potyczek, jednym ze sposobów uzyskania przewagi na polu walki zbrojnej było wywołanie stanu głodu pośród żołnierzy przeciwnej armii lub doprowadzenie do katastrofy humanitarnej wśród ludności cywilnej. Takie działanie było też często narzędziem nacisku politycznego, próbą uzyskania określonych korzyści, a czasem nawet karą za niesubordynację. Kryzys żywnościowy, na który narażona była ludność niemiecka w czasie I wojny światowej, jest zjawiskiem, które wpływało nie tylko na nastrój, życie codzienne i zdrowie ludności niemieckiej, ale ostatecznie także na przebieg wojny i rewolucji, na które ogromny wpływ miał rok 1918. W artykule autor podejmuje próbę nakreślenia trudności, na jakie narażona była ludność niemiecka z powodu kryzysu żywnościowego oraz jego wpływu na zdrowie i śmiertelność. Wiele miejsca poświęca przyczynom głodu ludności niemieckiej: po pierwsze skutkom alianckiej blokady morskiej, po drugie przyczynom spadku produkcji w rolnictwie, i po trzecie interwencyjnym działaniom państwa, które przyniosły efekt przeciwny do zamierzonego.
Pobrania
Bibliografia
Boldorf M., Deutsche Wirtschaft im Ersten Weltkrieg, Berlin 2020. https://doi.org/10.1515/9783110556148
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110556148
Czekalski T., Aprowizacja ludności cywilnej w czasie I wojny światowej. Wojna jako katalizator zmian kultury kulinarnej w Europie, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 2016, t. CXLIII, z. 3, s. 449–462.
Google Scholar
Gutsche W., Klein F., Petzold J., Sarajevo nach Versailles: Deutschland im ersten Weltkrieg, Berlin 1974.
Google Scholar
Harms B., Grotjahn A., [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. VII, Berlin 1966, s. 169.
Google Scholar
Kocka J., Klassengesellschaft im Krieg. Deutsche Sozialgeschichte 1914–1918, Frankfurt am Main 1978. https://doi.org/10.13109/9783666359842
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.13109/9783666359842
Kuczynski J., Geschichte des Alltags des deutschen Volkes, Köln 1957.
Google Scholar
Michalka W., Der Erste Weltkrieg: Wirkung, Wahrnehmung, Analyse Originalausgabe, München 1994.
Google Scholar
Schaeffer W., Krieg gegen Frauen und Kinder: Englands Hungerblockade gegen Deutschland 1914–1920, Stuttgart 1940.
Google Scholar
Starling E., Analysis of the Energy Balance of the German People During the Blockade 1914–1919, „The Royal Society Journal of the History of Science” 2003, vol. LVII, no. 2, s. 185–193.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1098/rsnr.2003.0205
Teuteberg H. J., Wie ernährten sich Arbeiter im Kaiserreich, [w:] Arbeiterexistenz im 19. Jahrhundert. Lebensstandard und Lebensgestaltung deutscher Arbeiter und Handwerker, Hrsg. W. Conze, U. Engelhardt, Stuttgart 1981, s. 61.
Google Scholar
Watson A., Ring of Steel. Germany and Austria-Hungary in World War I, London 2015.
Google Scholar
Der „Kohlrübenwinter” 1916/17, https://www.dhm.de/lemo/kapitel/erster-weltkrieg/alltagsleben/kohlruebenwinter-191617.html (dostęp: 15 XII 2021).
Google Scholar
Eckart W. U., Ein deutscher Hunger: Ohne Nahrungsreserven in einen vermeintlich kurzen Krieg, https://www.uni-heidelberg.de/presse/ruca/2011-3/04ein.html (dostęp: 17 XII 2021).
Google Scholar
Stark F., Wie der „Steckrübenwinter“ zum Trauma wurde, https://www.welt.de/geschichte/article124743724/Wie-der-Steckruebenwinter-zum-Trauma-wurde.html (dostęp: 23 VIII 2021).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
