Testament rajcy łódzkiego Klemensa Czarnego z roku 1594

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.110.06

Słowa kluczowe:

Łódź, wiek XVI, mieszczanie, testamenty

Abstrakt

Klemens Czarny należał do elity mieszczaństwa łódzkiego w drugiej połowie XVI w. Był ławnikiem w latach 1561–1572, w 1573 r. został rajcą i sprawował ten urząd do śmierci w 1594 r. Testament sporządził 10 lutego tegoż roku. Cztery córki: Dorota, Zofia, Katarzyna i Anna otrzymały posagi w pieniądzach – po 6 grzywien każda. Natomiast wszystkie grunty orne i ogrody otrzymali jego trzej synowie: Wojciech, Stanisław i Marek, z którym miał mieszkać aż do śmierci. Testament zawiera opis lokalizacji posiadłości Klemensa Czarnego i znanych imiennie jego sąsiadów, wymienia też wiele dawnych nazw topograficznych z terenu dzisiejszej Łodzi. Dodatkową wartość badawczą dokumentu stanowi miejscowy dialekt, w jakim został on spisany.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogramy autorów

Alicja Szymczak

Prof. dr hab. Alicja Szymczak – historyk, emerytowany pracownik Uniwersytetu Łódzkiego. Zainteresowania naukowe: nauki pomocnicze historii, zwłaszcza genealogia, heraldyka, źródłoznawstwo, epigrafika.

Jan Szymczak

Prof. dr hab. Jan Szymczak – historyk, emerytowany pracownik Uniwersytetu Łódzkiego. Zainteresowania naukowe: historia Polski średniowiecznej, zwłaszcza Polski Centralnej, historia wojskowości, genealogia, epigrafika.

Bibliografia

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Akta wójtowskie i radzieckie miasta Łodzi [AWiRŁ], ks. 1–2.
Google Scholar

Groicki B., Artykuły prawa Maydeburskiego, które zowią Speculum Saxonum, Kraków 1558.
Google Scholar

Groicki B., Tytuły prawa majdeburskiego, wyd. K. Koranyi, Warszawa 1954.
Google Scholar

Adamska A., „Stąd do wieczności”. Testament w perspektywie piśmienności pragmatycznej na przełomie średniowiecza i epoki nowożytnej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2013, R. LXI, nr 2, s. 185–200.
Google Scholar

Badziak K., Zarys dziejów Łodzi do 1918 roku, [w:] Łódź. Monografia miasta, red. S. Liszewski, Łódź 2009, s. 27–61.
Google Scholar

Bieńkowska D., Umińska-Tytoń E., Nazewnictwo miejskie Łodzi, wyd. 2, Łódź 2013.
Google Scholar

Groicki B., Porządek sądów i spraw miejskich prawa majdeburskiego w Koronie Polskiej, wyd. K. Koranyi, Warszawa 1953.
Google Scholar

Justyniarska-Chojak K., Inwentarze pośmiertne z małych i średnich miast Małopolski (w XVI–XVIII wieku), Kielce 2020.
Google Scholar

Justyniarska-Chojak K., Uroczystości funeralne w małopolskich miastach w świetle inwentarzy pośmiertnych (XVI–XVIII wiek), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2019, R. LXVII, nr 3, s. 323–336. https://doi.org/10.23858/KHKM67.2019.3.003
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.23858/KHKM67.2019.3.003

Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1795 roku, red. U. Augustyniak, t. V (Testamenty z ksiąg sądowych małych miast polskich do 1525 roku), oprac. A. Bartoszewicz, K. Mrozowski, M. Radomski, K. Warda, red. A. Bartoszewicz, Warszawa 2017.
Google Scholar

Koter M., Geneza układu przestrzennego Łodzi przemysłowej, Warszawa 1969.
Google Scholar

Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. V, wyd. 2, Lwów 1859.
Google Scholar

Łódź 1423–1823–1973. Zarys dziejów i wybór dokumentów, oprac. R. Rosin, M. Bandurka, Łódź 1974.
Google Scholar

Mączyński J., Nazwiska łodzian (XV–XIX wiek), Łódź 1970.
Google Scholar

Mikuła M., Tradycje prawne w regulacjach testamentowych w miastach Królestwa Polskiego XIV–XVI wieku: prawo sasko-magdeburskie, prawo kanoniczne i rzymskie oraz prawodawstwo lokalne, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2020, R. LXVIII, nr 2, s. 131–158. https://doi.org/10.23858/KHKM68.2020.2.001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.23858/KHKM68.2020.2.001

Mrozowski K., Spór „o spadek y o ymienye” a kultura prawna mieszkańców Starej Warszawy w połowie XVI wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2013, R. LXI, nr 2, s. 277–294.
Google Scholar

Nowak T., Mieszczanie Łodzi w inwentarzu z 1534 roku – kwestie identyfikacyjne, [w:] Sic erat in votis. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin. Rzeczpospolita w czasach nowożytnych, red. M. Karkocha, P. Robak, Łódź 2017, s. 81–98.
Google Scholar

Rosin R., Miasto Łódź i wsie podłódzkie od początku XV do schyłku XVI w., [w:] Łódź. Dzieje miasta, red. R. Rosin, t. I (Do 1918 r.), red. B. Baranowski, J. Fijałek, wyd. 2, Warszawa–Łódź 1988, s. 77–109.
Google Scholar

Rymut K., Nazwy miast Polski, Wrocław 1980.
Google Scholar

Słownik staropolski, t. VI, red. nacz. S. Urbańczyk, Wrocław 1971.
Google Scholar

Słownik staropolski, t. VIII, red. nacz. S. Urbańczyk, Wrocław 1977–1981.
Google Scholar

Szymczak A., Średniowieczna księga wójtowsko-radziecka Łodzi, „Rocznik Łódzki” 2008, t. LV, s. 135–145.
Google Scholar

Zajączkowski S.M., Uwagi nad dziejami dóbr łaznowskich i niesułkowskich biskupstwa włocławskiego do końca XVI wieku, Łódź 2000.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2022-12-03

Jak cytować

Szymczak, A., & Szymczak, J. (2022). Testament rajcy łódzkiego Klemensa Czarnego z roku 1594. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, (110), 61–76. https://doi.org/10.18778/0208-6050.110.06